Diferencia entre revisiones de «Lei fonetica»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
Jpbot (descutir | contrebucions)
m homocheneizo emboli... desembolic, replaced: envoli → emboli
m →‎Se veiga tamién: remove redundant template, removed: {{Destacato|el}} using AWB
Linia 21: Linia 21:
[[Categoría:Leis foneticas]]
[[Categoría:Leis foneticas]]



{{Destacato|el}}
[[cs:Posouvání hlásek]]
[[cs:Posouvání hlásek]]
[[el:Μετατόπιση συμφώνων στις γερμανικές γλώσσες]]
[[el:Μετατόπιση συμφώνων στις γερμανικές γλώσσες]]

Versión d'o 14:37 25 may 2015

Una lei fonetica ye como se conoixen bells fenomens sistematicos de cambeyo fonetico, que pueden ocurrir mientres o desembolique d'una luenga. Asinas bellas consonants y/u vocals se transforman en atras siguindo unas ciertas normas. Por eixemplo isto se reflecta en l'alternancia entre o baixo alemán y l'anglés water y l'alemán estándar Wasser, o baixo alemán eten u eaten y l'anglés eat y l'alemán estándar essen, a on que se i puet veyer una mutación consonantica en l'alemán estandar.

As leis foneticas se pueden observar en a historia de muitas luengas. Se presentan en conchuntos, podendo dimpués permaneixer sin variacions mientres sieglos. Sobre qué ye lo que puet prevocar istos cambeyos tan profundos en o sistema fonetico d'una luenga no bi ha garra consenso.

En a historia d'a luenga alemana o termin "lei fonetica" se fa servir principalment ta dos cambeyos consonanticos prou parellans, pasando d'o indoeuropeu a las luengas chermanicas y dimpués a l'alemán, a traviés d'a primera mutación consonantica y posteriorment a segunda mutación consonantica.[1]

Atro cambio important en o sonito, en iste caso un cambeyo vocalico, marca a transición entre l'alto alemán meyo y l'alemán moderno y por tanto ye una important esferencia entre a mayoría d'os dialectos d'o baixo alemán: a diftongación d'as vocals luengas.

En o desembolique historico d'as parabras presents en aragonés y atras luengas neolatinas "lei fonetica" se fa servir tamién ta os cambeyos que se producioron en a evolución dende o protoindoeuropeu enta o latín y atras luengas italicas, asinas como dende o latín enta l'aragonés, y que fan parte d'a fonetica aragonesa, (y analogament en as atras luengas neolatinas).

Bibliografía

  • (de) Harald Wiese: Eine Zeitreise zu den Ursprüngen unserer Sprache. Wie die Indogermanistik unsere Wörter erklärt, Logos Verlag Berlin, 2007, ISBN 978-3832516017.

Referencias

  1. (de) Astrid Stedje: Deutsche Sprache gestern und heute. Einführung in Sprachgeschichte und Sprachkunde. Fink, München 1989, S. 41, 59. ISBN 3-7705-2514-0.

Se veiga tamién