Diferencia entre revisiones de «Lei fonetica»
m homocheneizo emboli... desembolic, replaced: envoli → emboli |
m →Se veiga tamién: remove redundant template, removed: {{Destacato|el}} using AWB |
||
Linia 21: | Linia 21: | ||
[[Categoría:Leis foneticas]] |
[[Categoría:Leis foneticas]] |
||
{{Destacato|el}} |
|||
[[cs:Posouvání hlásek]] |
[[cs:Posouvání hlásek]] |
||
[[el:Μετατόπιση συμφώνων στις γερμανικές γλώσσες]] |
[[el:Μετατόπιση συμφώνων στις γερμανικές γλώσσες]] |
Versión d'o 14:37 25 may 2015
Una lei fonetica ye como se conoixen bells fenomens sistematicos de cambeyo fonetico, que pueden ocurrir mientres o desembolique d'una luenga. Asinas bellas consonants y/u vocals se transforman en atras siguindo unas ciertas normas. Por eixemplo isto se reflecta en l'alternancia entre o baixo alemán y l'anglés water y l'alemán estándar Wasser, o baixo alemán eten u eaten y l'anglés eat y l'alemán estándar essen, a on que se i puet veyer una mutación consonantica en l'alemán estandar.
As leis foneticas se pueden observar en a historia de muitas luengas. Se presentan en conchuntos, podendo dimpués permaneixer sin variacions mientres sieglos. Sobre qué ye lo que puet prevocar istos cambeyos tan profundos en o sistema fonetico d'una luenga no bi ha garra consenso.
En a historia d'a luenga alemana o termin "lei fonetica" se fa servir principalment ta dos cambeyos consonanticos prou parellans, pasando d'o indoeuropeu a las luengas chermanicas y dimpués a l'alemán, a traviés d'a primera mutación consonantica y posteriorment a segunda mutación consonantica.[1]
Atro cambio important en o sonito, en iste caso un cambeyo vocalico, marca a transición entre l'alto alemán meyo y l'alemán moderno y por tanto ye una important esferencia entre a mayoría d'os dialectos d'o baixo alemán: a diftongación d'as vocals luengas.
En o desembolique historico d'as parabras presents en aragonés y atras luengas neolatinas "lei fonetica" se fa servir tamién ta os cambeyos que se producioron en a evolución dende o protoindoeuropeu enta o latín y atras luengas italicas, asinas como dende o latín enta l'aragonés, y que fan parte d'a fonetica aragonesa, (y analogament en as atras luengas neolatinas).
Bibliografía
- (de) Harald Wiese: Eine Zeitreise zu den Ursprüngen unserer Sprache. Wie die Indogermanistik unsere Wörter erklärt, Logos Verlag Berlin, 2007, ISBN 978-3832516017.
Referencias
- ↑ (de) Astrid Stedje: Deutsche Sprache gestern und heute. Einführung in Sprachgeschichte und Sprachkunde. Fink, München 1989, S. 41, 59. ISBN 3-7705-2514-0.