Investigación

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Una investigación ye un proceso analitico, sistematico, organizato y obchectivo, que o suyo proposito ye de responder a una pregunta u hipotesi ta ixamplar asinas o conoiximiento y a información sobre bella cosa esconoixita d'a que se deseya saber mas a fundo. En bels textos modernos tamién se fa servir metaforicament os vocables rechirar y rechira como sinonimos d'"investigar" y "investigación".

Caracteristicas[editar | modificar o codigo]

Una investigación se caracteriza por estar un proceso:

  • Sistematico: A partir d'a formulación d'una hipotesi u obchectivo de treballo, se recullen unos datos seguntes un plan preestableixito que, una vegata affdhdnalizatos y interpretatos, modificarán u adhibirán nuevos conoiximientos a os ya existents, encetando-se alavez un nuevo ciclo d'investigación. A sistematica emplegata en una investigación ye a d'o metodo cientifico.
  • Organizato: Toz os miembros d'un equipo d'investigación han de conoixer o que deben fer durant tot o estudio, aplicando as mesmas definicions y criterios a toz os participants y actuando de forma identica debant de cualsiquier dandalo. Ta aconseguir-lo, ye imprescindible escribir un protocolo d'investigación an que s'especifiquen toz os detalles relacionatos con o estudio.
  • Obchectivo: As conclusions obtenitas d'o estudio no se basan en impresions subchectivas, sino en feitos que s'han observato y miditos, y que en a suya interpretación se priva cualsiquier prechuicio que os responsables d'o estudio pudesen tener.

Actividaz[editar | modificar o codigo]

As actividaz basicas d'una investigación son:

  • Medir fenomenos.
  • Contimparar os resultatos obtenitos.
  • Entrepetar os resultatos en función d'as conoixencias actuals, considerando as variables que pueden haber influito en o resultato.

Tamién tien como función social l'adquisición de conoixencias t'o desembolique u superación humana, social y economica d'a sociedat.

Menas d'investigación[editar | modificar o codigo]

  • Investigación basica. Tamién dita investigación fundamental u investigación pura. Se gosa levar a termino en os laboratorios.
  • Investigación aplicata. Ye l'aplicación d'os conoiximientos, en a mayoría d'os casos, en proveito d'a sociedat. Un eixemplo son os protocolos d'investigación clinica.

Investigación entre disciplinas[editar | modificar o codigo]

S'han descrito diferents menas d'investigación entre disciplinas, así como una terminolochía especifica. Bellas definicions comunment aceptatas son:

  • Multidisciplinariedat: en iste nivel d'investigación l'aproximación con o fin d'estudio se realiza dende diferents anguls, emplegando diferents perspectivas disciplinarias sin plegar en a integración.
  • Interdisciplinariedat: iste nivel d'investigación se refiere a la creyación d'una identidat metodolochica, teorica y conceptual, de forma que os resultatos sigan mas coderents y integratos.
  • Transdisciplinariedat: va dillá d'as anteriors y se refiere a lo proceso en o cual ocurre a converchencia entre disciplinas, acompanyato por una integración mutua d'as epistemolochías disciplinaras (Teoría d'as Ciencias Humanas).