Gazera (colonias chenovesas)

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Crimea en o sieglo XV (texto en francés): a linia amariella representa a muga de l'anterior "Thema de Khersón" en l'Imperio Bizantín, a linia y os puntos royos representan as mugas y ciudaz d'o Principato de Teodoro respectivament, os puntos verdes son ciudaz d'o Khanato de Crimea y os puntos blancos as colonias chenovesas (**Gazera**)

Gazera u Gazaria ye a denominación d'as colonias que a Republica de Chenova teneba en a Peninsula de Crimea y arredol d'a Mar Negra, dende mitat d'o sieglo XIII dica zaguers d'o sieglo XV. A primera colonia chenovesa en existir oficialment en Gazera estió Caffa, cedida por Mangu Khan a la Republica de Chenova, pa convertir-se dimpués en o centro d'as colonias chenovesas d'a Mar Negra. En 1357 os chenoveses adquirioron a colonia de Cembalo (actual Balaklava) y en 1365 os chenoveses los prenioron o control d'a ciudat de Soldaia (Sudak) a costa d'os venecianos. Os chenoveses podioron manetener as colonias de Gazera dica que l'Imperio Otomán las invadió con a fin de tener continuidat territorial con o Khanato de Crimea.

Toponimia

A denominación provién d'os Gazaros, pueblo turquico que dominó a zona antes d'a Rus de Kiev y d'os cumans. En La Flor de las Ystorias d'Orient mencionan como "Tierra Gazera" probablement a tota a peninsula de Crimea, pus os chenoveses no perdioron ixas colonias en tiempos de l'Imperio Mongol y d'o Khanato d'a Horda d'Oro:

…regno de Cumania, el entro en el regno de Rosia et prisolo et conquisto la tierra gazera et el regno de Vulgaria. Apres caualgo entro al regno de Ongria et aqui trobo algunos cumanianos et prisolos. Apres de aquest…..

Castiellos y fortalezas

Os chenoveses tenioron o control de diferents castiellos y fortalezas en as costas d'a Mar Negra:

Crimea

Caffa
Cembalo
Soldaia
Vosporo
Sarsona
Capitanatu Gotia (principato de Teodoro)

Ueste d'a Mar Negra

Os chenoveses yeran bien establitos en Crimea y antiparte, Chenova poseyeba uns cuantos castiellos en a costa occidental d'a Mar Negra como o Castiello de Maurocastro (Bilhorod-Dnistrovsky) en o estuario d'o Dniester, o Castiello de Ginestra cerca de Odessa, o Castiello de Licostomo (Kiliya), a colonia de Constancia, y a colonia de Caladda (auguas ent'alto d'o Danubio).