Trucador

Iste articlo ye escrito con as normas graficas EFA. Si quiers, puez aduyar cambiando a la grafía oficial de Biquipedia y sacando dimpués ista plantilla.

Trucador circular en Sobrarbe.

Un trucador, truco, falleba u aldaba ye una pieza de metal que tienen bellas puertas antigas ta trucar, fendo golpes a l'alto d'una punta clavada en a fusta.

Historia

Os primers trucos d'a Edat Meya se conoix que yeran chicotz martiellos de metal penchatos per afuera d'as puertas. A forma més tipica ta ixes yera la d'una armiella de fierro en chunto con una gargoleta de bronze. S'heba de trucar con ells a l'alto d'a testa d'una punta prou gran que teneba per función de privar que se malmetese la puerta. A més, a sobén feban d'estibadors ta la puerta y en muitas ilesias, per como os pelegrins ells feban ir quan pidolaban, prencipioron a tener significatos relacionatos con a hespitalidat y bellas obligacions catolicas.

En Espanya se troba muitos eixemplos de trucos en casas de sinyors y en ilesias, estando muitos d'ells elementos de gran valura artistica. A forma més antiga ye ixa mentada d'una armiella puesta per baixo d'una gargola u semellant, a sobén un lión u grifo, que trucan a l'alto d'una punta puesta drento d'a puerta d'a qual només n'amanixe lo tozuel que ha de fer o sonito caracteristico quan se la fa picar. D'ixa traza se priva de fer-le garra mal a la madera d'a puerta.