Ixovar

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Una lizena plena con o ixovar tradicional d'una novia.

O ixovar (de l'arabe hispanico <aśśiwár u <aśśuwár[1], con o mesmo significato. Pronunciato /itʃoˈbar/, como si s'escribise "ichovar") yera la parte de biens que cada contrayent alportaba a lo matrimonio en a voda y, por extensión, os biens de menache (vaixiella, cubertería, ropa de leito, etc.) d'una casa.

Por a tradición patriarcal y patrilocal d'a mayoría de vodas, por a que se feba matrimonio en casa de l'hombre, en Aragón (como en a mayor parte d'Europa) o ixovar yera alportato as mas vegadas por a novia porque se consideraba que o novio ya alportaba o patrimonio de mayor valgua: a casa. A preparación d'o ixovar (a plega, tal como se deciba) yera una fayena d'anyos que le correspondeba fer a os pais d'as mesachas en vistas a que se fesen mullers casaderas y caleba que se correspondese con a riqueza d'a casa d'ella, mientres que o patrimonio d'un fillo casato en casa se transmitiba directament por herencio en morir sus pais. Manimenos y anque estasen mas minoritarios, tamién podeba pasar que se fese o casamiento en casa d'una heredera (por no tener chirmanos varons, por eixemplo) y alavez a plega d'ixovar la teneba que trayer feita o novio.

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (es) Voz «ajuar» en a edición en-linia d'o Diccionario de la Real Academia Española.