Ir al contenido

Io (satelite)

De Biquipedia
(Reendrezau dende Io(satelite))
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Io

Io.
Caracteristicas orbitals
Excentricidat: 0,0041
Periodo orbital: 1,769138 d
Inclinación: 0,036
Satelite de: Chupiter
Caracteristicas fisicas
Diametro: 3.643,2 km
Densidat meya: 3.528 kg/m³
Gravedat superficial: 1,796 m/s²
Velocidat d'escape: 2.558 km/s
Temperatura:
 • Superficie: 130 K

Io ye un satelite de Chupiter. Estió descubierto en 1610 por Galileo Galilei.

Io ye a mas interna y a tercera mas gran d'as cuatro lunas galileanas d'a planeta Chupiter. Ye a cuatrena luna mas gran d'o Sistema Solar, tien a densidat mas alta de todas y tiene a menor cantidat d'augua (por proporción atomica) de cualsiquier obchecto astronomico conoixiu en o Sistema Solar.

Con mas de 400 vulcans activos, Io ye l'obchecto cheolochicament mas activo d'o Sistema Solar.[1] Ista actividat cheolochica extrema ye o resultau d'o escalfamiento mareyal por a fricción chenerada dentro de l'interior d'Io cuan ye arrocegau entre Chupiter y as atras lunas galileanas: Europa, Ganimedes y Calisto. Cuantos vulcans producen columnas d'ixufre y dioxido d'ixufre que puyan dica 500 km (300 millas) sobre a superficie. A superficie d'Io tamién ye chapurquiada de mas de 100 montanyas que s'han elevau por una compresión extensa en a base d'a crosta de silicato. Belunas d'istas tucas son mas alteras que o Mont Everest, o puesto mas altero d'a superficie d'a Tierra. A diferencia d'a mayoría d'as lunas d'o Sistema Solar exterior, que se composan prencipalment de chelo d'augua, Io ye composau prencipalment de rocas silicatadas que rodeyan un nuclio de fierro fundiu u sulfuro de fierro. A mayor parte d'a superficie d'Io ye composada por extensas planas con una capa chelada de ixufre y dioxido d'ixufre.

Referencias

[editar | modificar o codigo]
  1. (en) Rosaly MC Lopes (2006). "Io: The Volcanic Moon". In Lucy-Ann McFadden; Paul R. Weissman; Torrence V. Johnson (eds.). Encyclopedia of the Solar System. Academic Press. pp. 419–431. ISBN 978-0-12-088589-3.