Diferencia entre revisiones de «Astur-leyonés paḷḷuezu»
Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición |
|||
Linia 31: | Linia 31: | ||
== Caracteristicas == |
== Caracteristicas == |
||
[[Imachen:Jota vaqueira.ogg|miniaturadeimagen|Jota vaqueira]] |
|||
As principals caracteristicas son: |
As principals caracteristicas son: |
||
Versión d'o 18:59 5 mar 2016
O Paḷḷuezu ye a parla astur-leyonesa d'o grupo occidental que se charra principalment en a comarca leyonesa de Laciana, estendillando-se tamién en comarcas y municipios mugants (Degaña y alto Narcea en Asturias; comarca de Babia, comarca de Palacios del Sil, Páramo del Sil y comarca de Luna en Leyón). Se desconoix a población que lo charra encara. Belunas d'as suyas caracteristicas han pasau a lo castellán local.
Caracteristicas
As principals caracteristicas son:
- Fonema prepalatal fricativo xordo resultant d'a evolución d'as consonants en as silabas latinas IA-, IO-, IU- y GE-
- IACTU > xeitu (cognato de l'aragonés "chito" pero con un significau diferent de "correcto" u "modo").
- GENTE > xente ("chent").
- IUBU > xugu ("chubo").
- GELATU > xiláu ("chelau").
- GENERU > xenru ("chóven" respecto a un suegro, en castellán yerno y en catalán gendre).
- IANEIRU > xineiru ("chinero").
- A parola xatu ("vediello") presenta una etimolochía desconoixida pero ye cognato d'o castellán jato y d'o gallego xato.
- Se conserva a F- inicial latina d'acuerdo con l'astur-leyonés central y occidental:
- FARTU > Fartu ("farto").
- Palatalización d'a L- inicial latina en un soniu africau xordo (che vaqueira) representau en a ortografía asturiana como Ḷḷ, encara que tamién bi ha una tradición d'escribir-lo ts.
- LUMBU > tsombu ("lomo").
- Os grupos inicials latins PL-, CL- y FL- evolucionan ta ch-:
- Se conserva o grupo latín /-MB-/ d'acuerdo con l'astur-leyonés cheneral:
- O grupo latín /-LY-/ evoluciona ta "-ch-":
- FOLIA > fuecha ("fuella").
- Articlo definiu debant de l'adchectivo posesivo:
- La mia fuecha ("a mía fuella").
Variants occidentals de l'astur-leyonés | ||
---|---|---|
Asturiano occidental | Leyonés centro-occidental | Bercián | Paḷḷuezu | Riberán | Sanabrés | Sayagüés | Mirandés |