Cabo d'anyo
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
- Este articlo ye sobre o primer día d'o calendario gregoriano, t'as celebracions festivas y borinas relacionatas, se veiga Nueit de Cabo d'anyo y ta la plega de lamins se veiga Cabo d'anyo (plega)
O día de cabo d'anyo ye o primer día de l'anyo en o calendario gregoriano. Actualment ye o 1 de chenero. Ye festivo en o catolicismo, que asimila d'esta traza una fiesta d'a relichión politeísta romana. En atras ilesias cristianas oriental celebran o cabo d'anyo como fiesta relichiosa o 14 de chinero d'alcuerdo con o calendario chuliano, y por ixo son conoixitas como d'o calendario antigo.
Denominacions
[editar | modificar o codigo]En aragonés actual cabo d'anyo se fa servir sobre tot t'a borina que se fa a nueit entre o 31 d'aviento y 1 de chinero y pa os regalos que se demandan os ninos fendo la tradicional plega por as casas. En atro contexto tamién se diz cabo d'anyo cuan ya ha pasato una anyata d'a muerte d'un defunto. En a Edat Meya trobamos una mención a lo día 1 de chinero como cabo d'anyo y o 31 d'aviento como viespra de cabo d'anyo en as Cronicas d'os Chudeces de Teruel:
Atra mención a lo cabo d'anyo en textos medievals aragoneses se troba en Litera Intimata de Chuan Ximénez Cerdán:
Curiosidaz
[editar | modificar o codigo]L'anyata romana encomenzaba enantes en marzo, igual que l'anyata astrolochica encomienza encara con piscis. Os romanos cambeyoron o cabo d'anyo de marzo por o cabo d'anyo o día 1 de chenero por razons politicas con enchaquia d'a guerra contra Numancia, porque a suya lei impediba que as tropas salisen de Roma enantes de cabo d'anyo.
Vinclos externos
[editar | modificar o codigo]- Se veigan as imáchens de Commons sobre cabo d'anyo.