Badakhxan
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
O Badakhxan (en persa: بدخشان, en tachico: Бадахшон) estió un antigo país montanyoso situato en a marguin ezquierda de l'Amur Daria, on naixe o río Pandj. Modernament ye dividito entre o Tachiquistán (o Pamir que forma o distrito autonomo de Gorno-Badakhxan) y Afganistán (Provincia de Badakhxan y o distrito anexo de Wakhan).
O río Kokča u Khirnab, afluent de l'Amu Daria, ye o río principal d'a rechión y a cantos d'este río se troban as principals ciudaz, como l'antiga capital Fatzabad y as villas de Djirm y Kishm.
En a Edat Meya Badakhxan estió celebre por as menas de balaixes, encara que as menas se troban en Shughnan, fuera d'as mugas estrictas d'o país pero que feba part d'un solo territorio con Badakhxan. Existe a hipotesi que os balaixes prenen o nombre d'o país de Badakhxan a traviés d'una variant intermeya Balakhxan, pero tamién existe a hipotesi contraria que fa remontar o toponimo a lo nombre d'as chemmas. Tamién bi ha menas de lapislazuli. En a traducción aragonesa de "La Flor de las Ystorias d'Orient" parlan d'as piedras balays de Ballaçien, pero en a versión latina Balacxen:
Población por etnias y nacionalidaz
En Badakhxan bi ha una gran diversidat etnolinguistica y etnoconfesional. Os tachicos son a mes gran part d'a población, y bi ha una minoría d'uzbekos y kirguizes. Bi ha diferents comunidaz de parlants d'as luengas pamirís, d'a branca iranica oriental.[1] Mientres o sieglo XX en a Provincia Autonoma de Gorno-Badakhxan en Tachiquistán os parlants d'as luengas pamirís desembolicoron a suya identidat etnica deseparata d'os tachicos como pamirís. Os pamirís no son reconoixitos oficialment como un grupo etnico deseparato d'os tachicos en Tachiquistán, pero s'han formato movimientos y asociacions pamirís.[2]
As principals relichions de Badakhxan son as varians ismailita y sunnita d'o Islam. Os pamirís son ismailitas.
Referencias
- ↑ G. Morgenstierne Iranica Link
- ↑ Suhrobsho Davlatshoev (2006). "The Formation and Consolidation of Pamiri Ethnic Identity in Tajikistan. Dissertation". School of Social Sciences of Middle East Technical University, Turkey (M.S. thesis). http://etd.lib.metu.edu.tr/upload/12607111/index.pdf. Retrieved 2006-08-25.