Sistemas d'asistencia sanitaria

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Un sistema d'asistencia sanitaria, sistema sanitario u sistema de salut ye una organización y o metodo por o cual se provedeix l'asistencia sanitaria.

Os sistemas sanitarios son producto d'a historia y d'a cultura d'as sociedaz en que se desembolican, y expresan as valors predominants en as mesmas. Istos sistemas s'adedican a la prestación de servicios sanitarios, mas que mas a la prevención y a o cudiau clinico

Definicions[editar | modificar o codigo]

Os sistemas sanitarios son “as organizacions que ufren servicios sanitarios (hespitals, centros de salut, funcionarios profesionals y servicios de salut publica) asinas como atros rez, sectors, institucions, ministerios y organizacions que tiene una influencia definida en l'obchectivo zaguero d'o sistema – a salut. Importants a iste respecto son a educación, o transporte, os servicios socials, a vivienda, a industria alimentaria, etc.”

Se pueden definir os sistemas sanitarios como “todas as organizacions, institucions y recursos publicos y privaus con o mandato d'amillorar (promover, restaurar u mantener) a salut en o marco politico y institucional de cada país; incluye servicios personals y poblacionals asinas como accions ta influyenciar a atros sectors, pero no as accions d'ixos actors como tals.”

Tipos[editar | modificar o codigo]

O sistema d'asistencia sanitaria puede estar:

Caracteristicas[editar | modificar o codigo]

En a practica, istos sistemas varian amplament d'un país a unatro. A comparanza de sistemas ye o enfoque d'a politica y investigación actual de l'asistencia sanitaria, pero cheneralment os sistemas nomás son comparaus por a traza en que son financiaus y manullaus.

Pueden estar financiaus y/u manullaus por o sector publico, por o sector privau, en forma mixta u por entidaz sin fins de lucro.

Un sistema sanitario ye integrau por diversos sub-sistemas: o d'administración de recursos humans, o financiero, o estructural, o politico; an que intervienen causas demograficas, socioeconomicas, cientificas y eticas. Se busca que toz os sistemas d'asistencia sanitaria u de atención de salut metan en practica os prencipios d'universalidat, accesibilidat, solidaridat, etica, eficacia y eficiencia.

L'atención primaria aduya a aprevenir a malotía y a muerte. En contraste con l'asistencia especializada, a primaria s'asocia con una distribución mas equitativa d'a salut en as poblacions d'o mesmo u de distinto país. Os sistemas nacionals d'atención d'a salut con una fuerte infrastructura de atención primaria tienen poblacions mas saludables, menos desigualdades relacionadas con a salut y menors costes chenerals ta o cudiau d'a salut.

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]