Vía ferria

De Biquipedia
(Reendrezau dende Vía de tren)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Iste articlo tracta sobre as vías d'o ferrocarril. Pa atros emplegos d'a parola vía, se veiga Vía (desambigación).
Una vía ferria.

A vía ferria u simplament vía ye a parte d'a infraestructura ferroviaria que une dos puntos d'o territorio y se composa de plataforma u explanación, carrils, traviesas y os materials con os que ixos elementos son unius entre éls, pero tamién puede tener elementos de sinyalización, electrificación y seguridat.

A vía de ferrocarril tiene dos partes diferenciables:

  • Infraestructura.
  • Superestructura.

Infraestructura[editar | modificar o codigo]

Construcción d'a explanación pa una vía ferria en trinchera, en California en 1921.

A infraestructura consta d'as obras feitas en o terreno en o cual s'aposienta la vía pa creyar a explanación u plataforma. Ixo incluye os movimientos de tierras que calga fer, como excavación de trincheras, túnels y semi-túnels, pero tamién o socalce de terraplens y a construcción de puents, viaductos y canyos que sía precisos pa fer-la contina y sin grans declividaz.

A menor adherencia rueda-carril, acero contra acero, ye una d'as caracteristicas que fan o ferrocarril un sistema de transporte enercheticament tan eficient. Manimenos, ixo tamién limita a-saber-lo as rampas con as cuals o tren se puede concarar, pos comienza a eslizar a-escape, por o cual s'ha de parar arrienda cuenta con o trazau que sigue la infraestructura. Como eixemplo d'ixa limitación, en un país tan montanyoso como Espanya a rampa caracteristica maxima en ferrocarril no son si que 45 milimetros por metro, u 45 milesimas, en o ferrocarril convencional y de 25 milesimas en vía d'Alta Velocidat,[1] con que cal que se desplace tierras y se faiga buena cosa d'obras pa tirar una linia ferria en salvando tal orografía.

Superestructura[editar | modificar o codigo]

A superestructura comienza en o balasto, nombre que reciben colectivament as piedras sobre as cuals se tiende as traviesas y os carrils, pero tamién os aparellos de vía, como os cambeos u desvíes. No todas as vías tienen balasto, tamién en i hai que por determinadas corcumstancias d'a suya construcción se fan sobre una superficie de cimento u formigón. Iste tipo de vías recibe o nombre de «vía en placa».

O fondón de balasto chuga un papel importantismo en a vía ferria, pos ye l'encargau de distribuir as cargas cuan os trens i pasan por alto. Por ixa razón, o balasto se fa de materials concretos, entre os cuals o granito ye principal, y as pedretas que lo forman han de tener una granulometría concisa y estar angulosas. Bellas vegadas amaneixen clotas en a plataforma que i ha por debaixo, y se perciben dende os trens por a pols de balasto triturau que tiende a fer-se en a napa d'ixe material.

As traviesas pueden estar de materials diversos, d'entre os cuals a madera ya o mas antigo. As traviesas mantienen os carrils chunius, a la mesma distancia, y transmiten as presions verticals dende o carril cara t'o balasto, cuan i pasa o tren.

Unión de carrils por medio de bridas.

Os carrils son d'acero, en cheneral son d'un perfil que se'n diz Vignole, y se composa de tres zonas: a capeza, por aon pisan as ruedas d'os vehiclos, l'alma, en a cual i van inscritos datos importants como a densidat de l'acero d'o cual son feitos y a suya calendata de fabricación (de cara pa renovación y mantenimiento), y o patín, por aon que se pillan contra las traviesas con os elementos de suchección. Os carrils son formaus por piezas individuals que se diz cupons. Os diferents cupons s'unen entre éls con diferents sistemas de bridas u, ya en zagueras, con tecnicas de soldadura avanzadas, como a soldadura aluminiotermica.

Cada determinada distancia, os cupons de carril no s'achuntan con unions convencionals, sino que se i puede trobar chuntas de dilatación. As chuntas de dilatación en os carrils s'identifican porque os cupons rematan en puntas complementarias que fan posible que la uno s'eslice contra l'atro si se dilata.

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (es) Algunas características de las líneas de alta velocidad, consultau o 9 de marzo de 2019.

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]