Diferencia entre revisiones de «Elizate»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
+cat
Sin resumen de edición
Linia 1: Linia 1:
[[Imachen:BedonaArrasate.JPG|thumb|right|300px|L'''elizate'' de Bedoña, aman d'[[Arrasate]] estió incorporata a lo concello en os anyos 1960]]
[[Imachen:BedonaArrasate.JPG|thumb|right|300px|O ''elizate'' de Bedoña, aman d'[[Arrasate]] fue incorporata a lo concello en os anyos 1960]]
Una '''elizate''' u '''Anteiglesia''' (en castellán) ye una localidat u distrito municipal d'o Pais Vasco que tien o suyo orichen en as comunidats que s'organizaban arredol d'una parroquia y teneban como organo de gubierno l'asambleya de totz os vecinos que se reuniban en [[concello ubierto]] celebrato en o portico d'a ilesia parroquial.
Una '''elizate''' u '''anteiglesia''' (en castellán) ye una localidat u distrito municipal d'o [[Pais Vasco]] que tien o suyo orichen en as comunidatz que s'organizaban arredol d'una parroquia y teneban como organo de gubierno l'asambleya de totz os vecins que se reuniban en [[concello ubierto]] celebrato en o portico d'a ilesia parroquial.



== Etimolochia ==
== Etimolochia ==
'''Elizate''' ye un termino [[Idioma_vasco|vasco]] formato por as parolas 'eliza'' "ilesia" + ''ate'' "puerta". A suya traducción literal estarba mas y menos "puerta d'ilesia", fendo referencia a o puesto an se bi celebraban os concellos d'a parroquia. A traducción d'iste vocable ta o castellán ye ''anteiglesia'', "antis de l'ilesia".
'''Elizate''' ye un termino [[Idioma_vasco|vasco]] formato por as parolas 'eliza'' "ilesia" + ''ate'' "puerta". A suya traducción literal sería alto u baixo "puerta d'ilesia", fendo referencia a o puesto an se bi celebraban os concellos d'a parroquia. A traducción d'iste vocable ta o castellán ye ''anteiglesia'', "antis d'a ilesia".


== Orichen ==
== Orichen ==
Linia 13: Linia 12:




En Vizcaya ista institución alazetal se consolida en creyar-se as [[Chuntas Chenerals de Vizcaya|Chuntas Chenerals]], que son as reunions d'os representants d'as esferents elizates d'un territorio. Ista institución gozaba d'una ampla autonomía respecto a los organs de guvierno d'o Senyorio. Os fueros de [[1452]] y [[1526]] no incluyen más que una muy chicota normativa con respecto a las autoridats d'as elizates.
En [[Vizcaya]] ista institución alazetal se consolida en creyar-se as [[Chuntas Chenerals de Vizcaya|Chuntas Chenerals]], que son as reunions d'os representants d'as esferents ''elizates'' d'un territorio. Ista institución gozaba d'una ampla autonomía respecto a los organs de gubierno d'o Senyorio. Os fueros de [[1452]] y [[1526]] no incluyen más que una muy chicota normativa con respecto a las autoridats d'as ''elizates''.


== Organización==
== Organización==
As elizates vizcainas formaban parti d'a denominata [["Tierra Llana"]]. Se rexiban y rixen por o dreito foral; en contraposición d'os fueros d'as villas y ciudatz. Una colla d'elizates formaban una [[Merindat]]
As ''elizates'' vizcainas feban parti d'a denominata [["Tierra Llana"]]. Se rechiban y richen por o dreito foral; en contraposición d'os fueros d'as villas y ciudatz. Una colla d'''elizate''s formaban una [[Merindat]]


A responsabilidat d'o guvierno correspondiba a l'asambleya d'os vecins, que yera presidita por un fiel sindico y procurador cheneral, que afillaba como representacion d'a autoridat a [[makila]] d'a elizate.
A responsabilidat d'o gubierno correspondeba a l'asambleya d'os vecins, que yera presidita por un fiel sindico y procurador cheneral, que afillaba como representacion d'a autoridat a ''[[makila]]'' d'a ''elizate''.


O fiel exerciba o cargo por un periodo de tiempo determinato, normalment una anyada, y representaba a l'elizate en as Chuntas d'a merindat correspondient.
O fiel exerceba o cargo por un periodo de tiempo determinato, normalment una anyada, y representaba a la ''elizate'' en as Chuntas d'a merindat correspondient.


As elizates se trobaban dividitas en confrarias que correspondian a los suyos vicos. Actualment encara se mantien a institucion en muitos pocos puestos. Eixemplo de pervivencia d'as mesmas son as elizates de [[Derio]] y [[Iurreta]]
As ''elizates'' se trobaban dividitas en confrarias que correspondian a los suyos vicos. Actualment encara se mantien a institucion en muitos pocos puestos. Eixemplo de pervivencia d'as mesmas son as ''elizates'' de [[Derio]] y [[Iurreta]]


==Enrastres externos==
==Enrastres externos==
*[http://www.euskomedia.org/aunamendi/1312 Elizate] [[Enciclopedia Auñamendi]].
*{{es}} [http://www.euskomedia.org/aunamendi/1312 Elizate] [[Enciclopedia Auñamendi]].


[[Categoría:Administración territorial]]
[[Categoría:Administración territorial]]

Versión d'o 23:10 20 nov 2010

O elizate de Bedoña, aman d'Arrasate fue incorporata a lo concello en os anyos 1960

Una elizate u anteiglesia (en castellán) ye una localidat u distrito municipal d'o Pais Vasco que tien o suyo orichen en as comunidatz que s'organizaban arredol d'una parroquia y teneban como organo de gubierno l'asambleya de totz os vecins que se reuniban en concello ubierto celebrato en o portico d'a ilesia parroquial.

Etimolochia

Elizate ye un termino vasco formato por as parolas 'eliza "ilesia" + ate "puerta". A suya traducción literal sería alto u baixo "puerta d'ilesia", fendo referencia a o puesto an se bi celebraban os concellos d'a parroquia. A traducción d'iste vocable ta o castellán ye anteiglesia, "antis d'a ilesia".

Orichen

L'orichen d'ista traza d'organización que tien relieu socio-politico, ye basato en os siguents elementos:

  • Existencia d'una ilesia parroquial
  • Institucionalización publica d'as arrocladas celebratas


En Vizcaya ista institución alazetal se consolida en creyar-se as Chuntas Chenerals, que son as reunions d'os representants d'as esferents elizates d'un territorio. Ista institución gozaba d'una ampla autonomía respecto a los organs de gubierno d'o Senyorio. Os fueros de 1452 y 1526 no incluyen más que una muy chicota normativa con respecto a las autoridats d'as elizates.

Organización

As elizates vizcainas feban parti d'a denominata "Tierra Llana". Se rechiban y richen por o dreito foral; en contraposición d'os fueros d'as villas y ciudatz. Una colla d'elizates formaban una Merindat

A responsabilidat d'o gubierno correspondeba a l'asambleya d'os vecins, que yera presidita por un fiel sindico y procurador cheneral, que afillaba como representacion d'a autoridat a makila d'a elizate.

O fiel exerceba o cargo por un periodo de tiempo determinato, normalment una anyada, y representaba a la elizate en as Chuntas d'a merindat correspondient.

As elizates se trobaban dividitas en confrarias que correspondian a los suyos vicos. Actualment encara se mantien a institucion en muitos pocos puestos. Eixemplo de pervivencia d'as mesmas son as elizates de Derio y Iurreta

Enrastres externos