Fiemo

Fiemo.

O fiemo (foneticament / fjémo / u / fjæmo /) ye ro conchunto d'es excrementos animals emplegatos en a fertilizazión d'es cautibos agricolas. A sobén, a més d'es excrementos, también bi son enclusas restas de palla, alfalz, cazcarrias y altros materials d'es leitos d'as bestias que han estau replegatos en escobar o local. O puesto a on ye dipositato ro fiemo ta que madure ye clamato femero u femera.

As cascarras més emplegadas son as de güella, craba, u gallina, y as boñas as de baca u caballo. As unas d'es tozins gosan a dechenerar-se ta formas liquidas que son clamadas purins que han d'estar tratadas d'abantis no sían usadas per a suya azideza quimica.

Esistiba l'ofizio tradizional de fematero, qui replegaba fiemo, en os lugars que bibiban sobre tot de l'agricultura, en espezial d'os reganos. Caro Baroja en da notizia en a suya obra etnografica. En Alcañiz i eba un fematero dica os años 50.

Con es fertilizants quemicos, o fiemo yera desplazato de l'agricultura regular, pero actualment l'agricultura ecolochica ye recuperando-lo no només per que aporta nutrients ta ro suelo si que antimás incrementa o numbro de microorganismos en a tierra.

A parola fiemo ye una d'as que més sinnificatibament han quedato afixadas también en o castellán d'Aragón, amostrant o sinnificatibo sustrato aragonés que iste tién.