Xin

Xin

Xin (ش) ye la trezena letra de l'alfabeto arabe. Probién de la xin fenizia á trabiés de las xins de los alfabetos arameu e nabateu. Representa lo fonema prepalatal fricatibo xordo.

En la literatura alchamiata aragonesa, s'escribe con xin como ye natural parabras romanzes que se pronunzian x en luengas romanzes pero tamién parabras que en luengas iberorromanzes se pronunzian con s. A razón d'esto ye que a s de l'arabe ye dental (como l'alofono d'a s en "pastura") e s de l'iberorromanze ye sobre tot apical (como en "casa"); a la orella d'os arabofonos a s romanze sonaba més parexita a la x que a la suya s propia.

Trasliterazions

Cuan se trasliteran parabras arabes ta l'alfabeto latín aragonés e catalán se puet fer serbir a mesma letra x. Cuan se trasliteran parabras arabes ta l'alfabeto latín en castellán s'adapta como š, car en castellán a -x- representa -ks- autualment.

Cuan s'han feito trasliterazions d'alchamiatos aragoneses ta l'alfabeto latín s'ha representato a xin como una x, tanto cuan en aragonés bi ha x como cuan en aragonés bi ha s, (xeyer, poderoxo). Esto puet estar un error porque res no endica que os moriagos d'a Bal de l'Ebro pronunziasen /x/ estas parabras (seyer, poderoxo), e prenzipalment o que feban cuan escribiban en alfabeto arabe ye escribir mirando en cadagún d'os casos a letra que en arabe teneba una pronunziazión que sentiban més a man d'a suya pronunziazión romanze). Probablement en estas trasliterazions dende l'aragonés con alfabeto arabe ta l'aragonés en l'alfabeto latín s'abría de trasliterar con s

Bibliografía

• MENÉNDEZ PIDAL, Ramón, Poema de Yuçuf: Materiales para su estudio, Granada, Universidad de Granada, 1952, págs. 62-63