Diferencia entre revisiones de «Alfasilabarios indicos»

← Ir ta a edición anterior Ir t'a edición siguient →

Contenido eliminado Contenido añadido

En renglón

Versión d'o 20:10 30 chi 2011

Os alfasilabarios indicos u brahmicos forman una familia de sistemas d'escritura usatos principalment en a peninsula indica, pero tamién per altros cabos de l'Asia Central y o sudeste asiatico. Istos sistemas d'escritura son alfasilabarios (tamién ditos abuguidas).

Hestoria y uso

L'orichen d'istos alfasilabarios ye en a escritura brahmica de l'antica India, probablement relacionata con os sistemas d'escritura europeus, si bien bells academicos consideran que ye indichena, talment derivata de l'antica escritura d'a val de l'Indo.

O miembro més destacato d'a familia brahmica ye o devanagari, usato ta escribir o sanscrito y altros idiomas indios y nepalís. Un altro ye o sistema dito nagari oriental, usato ta escribir idiomas como lo bengalí u l'asamés. Altros sistemas importants son l'oriya y ogurmukhi.

As luengas dravidicas d'o sud de l'India han adaptato lo sistema brahmico a las suyas necesidatz, desembolicando-ne sistemas propios nuevos como l'alfasilabario tamil u lo telugu.

Adaptacions d'as escrituras brahmicas pueden trobar-sen igualment a idiomas d'altras familias, a defuera d'India, prou modificatas ta encaixar con a fonolochía propia d'o idioma. Asinas ye a idiomas como lo birmán, o cambochán, o tailandés, o tibetán u lo chavanés.

L'alfasilabario siddham, d'especial importancia en o budismo perque con el s'escribioron muitos sutras, devez que l'arte d'a caligrafía siddham, pervive huei per ixemplo a Chapón.

Lista de sistemas d'escritura brahmicos

Inscripzions brahmicas d'as espelungas Kanheri.

Acomparanzas entre alfasilabarios

Astí baixo puet veyer-se quatrons acomparativos d'os principals alfasilabarios indicos. As dos primeras columnas a man cucha endican a pronunciación seguntes o sistema de romanización d'a biblioteca nacional de Calcuta y seguntes l'Alfabeto Fonetico Internacional. A pronunciación, en o posible, ye presa d'o sanscrito. As listas no son exhaustivas.

Consonants

NLAC	IPA	Devanagari	Nagari oriental	Gurmukhi	Gucharati	Oriya	Tamil	Telugu	Kannada	Malayalam
k	k	क	ক	ਕ	ક	କ	க	క	ಕ	ക
kh	kʰ	ख	খ	ਖ	ખ	ଖ	-	ఖ	ಖ	ഖ
g	ɡ	ग	গ	ਗ	ગ	ଗ	-	గ	ಗ	ഗ
gh	ɡʱ	घ	ঘ	ਘ	ઘ	ଘ	-	ఘ	ಘ	ഘ
ṅ	ŋ	ङ	ঙ	ਙ	ઙ	ଙ	ங	ఙ	ಙ	ങ
c	c	च	চ	ਚ	ચ	ଚ	ச	చ	ಚ	ച
ch	cʰ	छ	ছ	ਛ	છ	ଛ	-	ఛ	ಛ	ഛ
j	ɟ	ज	জ	ਜ	જ	ଜ	ஜ	జ	ಜ	ജ
jh	ɟʱ	झ	ঝ	ਝ	ઝ	ଝ	-	ఝ	ಝ	ഝ
ñ	ɲ	ञ	ঞ	ਞ	ઞ	ଞ	ஞ	ఞ	ಞ	ഞ
ṭ	ʈ	ट	ট	ਟ	ટ	ଟ	ட	ట	ಟ	ട
ṭh	ʈʰ	ठ	ঠ	ਠ	ઠ	ଠ	-	ఠ	ಠ	ഠ
ḍ	ɖ	ड	ড	ਡ	ડ	ଡ	-	డ	ಡ	ഡ
ḍh	ɖʱ	ढ	ঢ	ਢ	ઢ	ଢ	-	ఢ	ಢ	ഢ
ṇ	ɳ	ण	ণ	ਣ	ણ	ଣ	ண	ణ	ಣ	ണ
t	t̺	त	ত	ਤ	ત	ତ	-	త	ತ	ത
th	t̺ʰ	थ	থ	ਥ	થ	ଥ	த	థ	ಥ	ഥ
d	d̺	द	দ	ਦ	દ	ଦ	-	ద	ದ	ദ
dh	d̺ʰ	ध	ধ	ਧ	ધ	ଧ	-	ధ	ಧ	ധ
n	n	न	ন	ਨ	ન	ନ	ந	న	ನ	ന
ṉ	n	ऩ	-	-	-	-	ன	-	-	-
p	p	प	প	ਪ	પ	ପ	ப	ప	ಪ	പ
ph	pʰ	फ	ফ	ਫ	ફ	ଫ	-	ఫ	ಫ	ഫ
b	b	ब	ব	ਬ	બ	ବ	-	బ	ಬ	ബ
bh	bʱ	भ	ভ	ਭ	ભ	ଭ	-	భ	ಭ	ഭ
m	m	म	ম	ਮ	મ	ମ	ம	మ	ಮ	മ
y	j	य	য	ਯ	ય	ଯ	ய	య	ಯ	യ
r	r	र	র/ৰ	ਰ	ર	ର	ர	ర	ರ	ര
ṟ	r	ऱ	-	-	-	-	ற	ఱ	ಱ	റ
l	l	ल	ল	ਲ	લ	ଲ	ல	ల	ಲ	ല
ḷ	ɭ	ळ	-	ਲ਼	ળ	ଳ	ள	ళ	ಳ	ള
ḻ	ɻ	ऴ	-	-	-	-	ழ	-	ೞ	ഴ
v	ʋ	व	ৱ	ਵ	વ	-	வ	వ	ವ	വ
ś	ɕ	श	শ	ਸ਼	શ	ଶ	-	శ	ಶ	ശ
ṣ	ʂ	ष	ষ	-	ષ	ଷ	ஷ	ష	ಷ	ഷ
s	s	स	স	ਸ	સ	ସ	ஸ	స	ಸ	സ
h	h	ह	হ	ਹ	હ	ହ	ஹ	హ	ಹ	ഹ

Vocals

Se i presienta las vocals en a suya forma independient a man cucha de cada columna, y combinata con a correspondient consonant ka a man dreita.

NLAC	IPA	Devanagari		Eastern Nagari		Gurmukhi		Gujarati		Oriya		Tamil		Telugu		Kannada		Malayalam
a	ə	अ	-	অ	-	ਅ	-	અ	-	ଅ	-	அ	க	అ	-	ಅ	-	അ	-
ā	ɑː	आ	का	আ	কা	ਆ	ਕਾ	આ	કા	ଆ	କା	ஆ	கா	ఆ	కా	ಆ	ಕಾ	ആ	കാ
i	i	इ	कि	ই	কি	ਇ	ਕਿ	ઇ	કિ	ଇ	କି	இ	கி	ఇ	కి	ಇ	ಕಿ	ഇ	കി
ī	iː	ई	की	ঈ	কী	ਈ	ਕੀ	ઈ	કી	ଈ	କୀ	ஈ	கீ	ఈ	కీ	ಈ	ಕೀ	ഈ	കീ
u	u	उ	कु	উ	কু	ਉ	ਕੁ	ઉ	કુ	ଉ	କୁ	உ	கு	ఉ	కు	ಉ	ಕು	ഉ	കു
ū	uː	ऊ	कू	ঊ	কূ	ਊ	ਕੂ	ઊ	કૂ	ଊ	କୂ	ஊ	கூ	ఊ	కూ	ಊ	ಕೂ	ഊ	കൂ
e	e	ऎ	कॆ	-	-	-	-	-	-	-	-	எ	கெ	ఎ	కె	ಎ	ಕೆ	എ	കെ
ē	eː	ए	के	এ	কে	ਏ	ਕੇ	એ	કે	ଏ	କେ	ஏ	கே	ఏ	కే	ಏ	ಕೇ	ഏ	കേ
ai	ai	ऐ	कै	ঐ	কৈ	ਐ	ਕੈ	ઐ	કૈ	ଐ	କୈ	ஐ	கை	ఐ	కై	ಐ	ಕೈ	ഐ	കൈ
o	o	ऒ	कॊ	-	-	-	-	-	-	-	-	ஒ	கொ	ఒ	కొ	ಒ	ಕೊ	ഒ	കൊ
ō	oː	ओ	को	ও	কো	ਓ	ਕੋ	ઓ	કો	ଓ	କୋ	ஓ	கோ	ఓ	కో	ಓ	ಕೋ	ഓ	കോ
au	au	औ	कौ	ঔ	কৌ	ਔ	ਕੌ	ઔ	કૌ	ଔ	କୌ	ஔ	கௌ	ఔ	కౌ	ಔ	ಕೌ	ഔ	കൌ
ṛ	ɻ̣	ऋ	कृ	ঋ	কৃ	-	-	ઋ	કૃ	ଋ	କୃ	-	-	ఋ	కృ	ಋ	ಕೃ	ഋ	കൃ
ṝ	ɻ̣ː	ॠ	कॢ	ৠ	কৢ	-	-	ૠ	-	ୠ	-	-	-	ౠ	-	ೠ	-	ൠ	-
ḷ	ɭ̣	ऌ	कॄ	ঌ	কৄ	-	-	-	કૄ	ଌ	-	-	-	ఌ	కౄ	ಌ	ಕೄ	ഌ	-
ḹ	ɭ̣ː	ॡ	कॣ	ৡ	কৣ	-	-	-	-	ୡ	-	-	-	ౡ	-	ೡ	-	ൡ	-

Numerals

Numero	Devanagari	Eastern Nagari	Gurmukhi	Gujarati	Tamil	Telugu	Kannada	Malayalam
0	०	০	੦	૦	௦	౦	೦	൦
1	१	১	੧	૧	௧	౧	೧	൧
2	२	২	੨	૨	௨	౨	೨	൨
3	३	৩	੩	૩	௩	౩	೩	൩
4	४	৪	੪	૪	௪	౪	೪	൪
5	५	৫	੫	૫	௫	౫	೫	൫
6	६	৬	੬	૬	௬	౬	೬	൬
7	७	৭	੭	૭	௭	౭	೭	൭
8	८	৮	੮	૮	௮	౮	೮	൮
9	९	৯	੯	૯	௯	౯	೯	൯

Vinclos exteriors

Pachina sobre os alfasilabarios indicos (En anglés)

Versión d'o 07:34 23 avi 2010 editar EBRO (descutir \| contrebucions) Administradors 70 317 ediciones Sin resumen de edición ← Ir ta a edición anterior		Versión d'o 20:10 30 chi 2011 editar desfer Addihockey10 (descutir \| contrebucions) 30 ediciones mSin resumen de edición Ir t'a edición siguient →
Linia 1:		Linia 1:
	[[Imachen:~~Alfasilabarios~~ ~~indicos~~.jpg\|thumb\|right\|350px\|Alfasilabarios indicos a l'India]]		[[Imachen:Hindistan Dilleri.jpg\|thumb\|right\|350px\|Alfasilabarios indicos a l'India]]
	Os '''alfasilabarios indicos''' u '''brahmicos''' forman una familia de sistemas d'escritura usatos principalment en a [[peninsula indica]], pero tamién per altros cabos de l'[[Asia Central]] y o sudeste asiatico. Istos sistemas d'escritura son [[alfasilabario]]s (tamién ditos ''abuguidas'').		Os '''alfasilabarios indicos''' u '''brahmicos''' forman una familia de sistemas d'escritura usatos principalment en a [[peninsula indica]], pero tamién per altros cabos de l'[[Asia Central]] y o sudeste asiatico. Istos sistemas d'escritura son [[alfasilabario]]s (tamién ditos ''abuguidas'').