Resta
A resta u subtracción (d'o latín subtrahere) ye una d'as cuatre operacions basicas de l'aritmetica; se tracta d'una operación de descomposición en a que, dada una cantidat, s'elimina una parti de ella, y o resultato se conoixe como diferencia.
Ye a operación inversa a la suma. Por eixemplo, si a+b=c, alavez c–b=a.
En a resta, o primer numero se diz minuendo y o segundo ye o subtrayendo. O resultato d'a resta se diz diferencia.
En o conchunto d'os numeros naturals, N, nomás se pueden restar dos numeros si o minuendo ye mayor que o subtrayendo. Si no, a diferencia sería un número negativo, que por definición sería excluyito d'o conchunto. Isto ye asínas ta atros conchuntos con bellas restriccions, como os numeros reals positivos.
En matematicas abanzatas no se parla de "restar" sino de "sumar l'oposato". En atras palolas, no se tien a – b sino a + (–b), a on que –b ye l'elemento inverso de b respecto d'a suma.
Lo que fa que s'haiga d'enamplar o conchunto d'os numeros naturals con un nuevo concepto de numero, o conchunto d'os numeros enters, que incluye a os naturals.
Tabla de restar
| De 1 - 1 = 0 | De 2 - 2 = 0 | De 3 - 3 = 0 | De 4 - 4 = 0 | De 5 - 5 = 0 | De 6 - 6 = 0 | De 7 - 7 = 0 | De 8 - 8 = 0 | De 9 - 9 = 0 |
| 2 - 1 = 1 | 3 - 2 = 1 | 5 - 4 = 1 | 6 - 5= 1 | 7 - 6 = 1 | 8 - 7 = 1 | 9 - 8 = 1 | 10 - 9 = 1 | 11 - 10 = 1 |
| 3 - 1 = 2 | 4 - 2 = 2 | 5 - 3 = 2 | 6 - 4 = 2 | 7 - 5 = 2 | 8 - 6 = 2 | 9 - 7 = 2 | 10 - 8 = 2 | 11 - 9 = 2 |
| 4 - 1 = 3 | 5 - 2 = 3 | 6 - 3 = 3 | 7 - 4 = 3 | 8 - 5 = 3 | 9 - 6 = 3 | 10 - 7 = 3 | 11 - 8 = 3 | 12 - 9 = 3 |
| 5 - 1 = 4 | 6 - 2 = 4 | 7 - 3 = 4 | 8 - 4 = 4 | 9 - 5 = 4 | 10 - 6 = 4 | 11 - 7 = 4 | 12 - 8 = 4 | 13 - 9 = 4 |
| 6 - 1 = 5 | 7 - 2 = 5 | 8 - 3 = 5 | 9 - 4 = 5 | 10 - 5 = 5 | 11 - 6 = 5 | 12 - 7 = 5 | 13 - 8 = 5 | 14 - 9 = 5 |
| 7 - 1 = 6 | 8 - 2 = 6 | 9 - 3 = 6 | 10 - 4 = 6 | 11 - 5 = 6 | 12 - 6 = 6 | 13 - 7 = 6 | 14 - 8 = 6 | 15 - 9 = 6 |
| 8 - 1 = 7 | 9 - 2 = 7 | 10 - 3 = 7 | 11 - 4 = 7 | 12 - 5 = 7 | 13 - 6 = 7 | 14 - 7 = 7 | 15 - 8 = 7 | 16 - 9 = 7 |
| 9 - 1 = 8 | 10 - 2 = 8 | 11 - 3 = 8 | 12 - 4 = 8 | 13 - 5 = 8 | 14 - 6 = 8 | 15 - 7 = 8 | 16 - 8 = 8 | 17 - 9 = 8 |
Realizar una resta
Ta restar dos numeros se prencipia metendo o minuendo dencima d'o subtrayendo y ordenando as cifras en columnas de dreita ta ezquierda seguntes l'orden d'unidaz, decenas, centenas, etc. igual que en a suma.
A resta d'os numeros 1419 y 751 s'ordenarían d'a siguient forma:
S'aplica a tabla elemental en a a columna d'as unidaz, parando cuenta que si a cifra d'o minuendo ye menor que la d'o subtrayendo se suma a la cifra 10 unidaz, metendo en a linia d'acarreo sobre as centenas un 1, que se suma a la cifra d'o subtrayendo d'as centenas, fendo o mesmo en a columna d'as unidaz de millar.
A cifra 0 en o minuendo se considera como un 10, mientres que en o subtrayendo no tiene dengún efecto. Si una cifra d'o minuendo ye menor que la d'o subtrayendo, se decrementa en una unidat a cifra d'o minuendo que ye chusto a la ezquierda d'a que somos tractando y se suma 10 a la cifra d'o minuendo tractata.
Continando con l'eixemplo, primero restamos as unidaz, 9 – 1, que no presentan dengún problema quedando 9 – 1 = 8.
En o caso d'as decenas, tenemos 1 – 5 y como a cifra d'o minuendo ye menor que la d'o subtrayendo, restamos una unidat d'as centenas d'o minuendo (4 – 1 = 3) y sumamos 10 a las decenas d'o minuendo (10 + 1 = 11), quedando 11 – 5 = 6.
Ta as centenas, tenemos 3 – 7 y como antis, restamos una unidat a las unidaz de millar (1 – 1 = 0) y sumamos 10 a las centenas (10 + 3 = 13), quedando 13 – 7 = 6.
Como s'han feito 0 as unidaz de millar (0 – 0 = 0) se remata l'algoritmo dando como resultato 668.
