Edificios desapareixius de Zaragoza
|
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Os edificios desapareixius de Zaragoza son os edificios que por diversos motivos han desapareixiu de teixiu urbano d'a ciudat de Zaragoza (Aragón).
A ciudat aconsiguió a suya esplendor urbanistica en o sieglo XVI cuan mas de 200 palacios[1], numerosas torres y ilesias poblaban as suyas carreras y plazas. Os viachers d'a epoca la contimparaban con Florencia (Italia). Manimenos en os sieglos XIX y XX s'arranó con gran parti d'iste patrimonio en una combinación d'abandono, desiria, intrés economicos y motivos ideolochicos.
Historia[editar | modificar o codigo]
Estroza en o sieglo XIX[editar | modificar o codigo]
Os Setios de Zaragoza suposoron un tremendo truco a la estructura urbana. Cualques edificios notables como o Convento de Sant Francisco, a Cruz d'o Coso u lo Reyal Monesterio de Santa Engracia fuoron destruyius. Atros, como que as Casas d'el Reino, seu d'a Deputación Cheneral d'Aragón y lo Chusticia d'Aragón, fuoron grieument danyaus. Manimenos l'impauto d'os Setios ye menor d'o que se le gosa atribuir.
En a segunda metat d'o sieglo XIX numerosos edificios estioron espaldaus por motivos ideolochicos (como que as puertas d'a muralla) u por motivos economicos (como por eixemplo a Torre Nueva).[2]
Estroza en o sieglo XX[editar | modificar o codigo]
En o sieglo XX a destrucción seguirá a un ritmo frenetico aconseguindo o suyo punto culminant con a plegada d'a dictadura de Franco. Prochectos como que a nueva plaza d'o Pilar, a obridura d'a carrera Sant Vicent de Paul u a prolongación d'o Paseyo d'a Independencia destruirán grandizas extensions de terreno arranando con palacios, ilesias y casas humils.
Resumen d'os prencipals estricallos[editar | modificar o codigo]
| Causa | Calendata | Superficie afectada | Eixemplos notables | Observanzas |
|---|---|---|---|---|
| Setios de Zaragoza | 1808-1809 | Convento de Sant Francisco, Cruz d'o Coso, Reyal Monesterio de Santa Engracia | ||
| Obridura d'a Carrera Alfonso I | 1865 | palacio de Torrellas | ||
| Nueva Plaza d'o Pilar | 58.000 m² | Palacio d'o Marqués d'Ayerbe, Palacio d'Aytona | L'antigo barrio mozarabe estió esmolinau de raso. | |
| Obridura d'a carrera Sant Vicent de Paul | 29.819,64 m² | Palacio de Sora, Casa d'os Deputaus d'o Reino | ||
| Prolongación d'o Paseyo Independencia | Estió realizau nomás parcialment. A superficie prevista a espaldar yera de 29.000 m² y 116 edificios incluyindo lo Palacio d'os Torrero y lo Palacio d'os Pardo (hue Museo Camón Aznar). | |||
| Obridura d'a Via Imperial | Estió realizau nomás parcialment. Yera previsto espaldar o Mercau Central. |
Referencias[editar | modificar o codigo]
- ↑ (es) Zaragoza, «la Florencia española» del Renacimiento. Aquí sus edificios más espectaculares en EnjoyZaragoza.es
- ↑ (es) Monumentos desaparecidos en a Gran Enciclopedia Aragonesa