15 de chulio

Escaicimientos

Aragón

Logo de l'Academia de l'Aragonés, creyata o 15 de chulio de 2006.

• 1461 - as Corz d'o Reino d'Aragón convocadas por o rei Chuan II d'Aragón, que heban prencipiau en Fraga como Corz Chenerals y dimpués s'heban tresladau ta Zaragoza, tornan a tresladar-se ta Calatayú.
• 2015 - Javier Lambán se converte en president d'a Deputación Cheneral d'Aragón.
• 2006 - o II Congreso de l'Aragonés creya l'Academia de l'Aragonés.
• 2009 - a Biquipedia en aragonés plega ta 16.000 articlos, con l'articlo Batalla de Teruel.

Atros países

Sieglo X

• 935 - una flota de cuaranta vaixiellos d'o Califato de Cordoba ataca y espulla los puertos de Pals (5 de chulio), Empúries (que dende alavez quedó despoblau), Torroella de Montgrí (8 de chulio) y Barcelona (15 de chulio), provocando centenars de victimas y muitisma destrucción. Qui mandaba la flota yera Abd al-Màlik ibn Said ibn Abi Hamama, que tornó en rematar l'ataque en o puerto de Turtusha.

Sieglo XI

• 1099 - as tropas cristianas d'a Primera cruzada dentran en a ciudat de Cherusalem.

Sieglo XIII

• 1240
  • - o rei d'Aragón Chaime I conquere a villa de Cullera (Ribera Baixa, Valencia).
  • - as tropas d'o prencipau de Novgorod, conducitas por Aleixandre Nevski, redotan en a batalla d'o Neva a as tropas suecas.

Sieglo XV

• 1410 - as tropas d'o Reino de Polonia y d'o Gran Ducau de Lituania de Ladislau II de Polonia redotan en a batalla de Grunwald a la Orden Teutonica.

Sieglo XVII

• 1662 - ye fundata en Londres a Royal Society.
• 1691 - coronación d'o Papa Inocencio XII.

Sieglo XVIII

• 1761 - batalla de Villinghausen, en a Guerra d'as Siet Anyadas, entre o Reino de Prusia, o Reino Uniu y Hannover, d'una parte, y Francia de l'atra, con redota francesa.
• 1799 - ye descubierta a Piedra de Rosetta.

Sieglo XIX

• 1864 - Alfred Nobel patenta a nitroglicerina.
• 1898 - en a Guerra Hispano-Estausunidense tien lugar a capitulación de Santiago de Cuba debant d'as tropas estausunidenses.

Sieglo XX

• 1916 - William Edward Boeing funda en a ciudat de Seattle (condau de King, Washington) a companyía d'avions Boeing.
• 1974 - golpe d'estato en Chipre organizato por sectors partidarios d'a Enosis, a unión de Chipre con Grecia, que derroca a l'arcebispe Makarios, president d'o país.
• 1997 - Slobodan Milosevic ye esleito president d'a Republica Federal de Yugoslavia.

Naixencias

Atros países

Siglo XV

• 1490 - naixencia en Parma d'o pintor italiano Francesco Maria Rondani (†1550).

Sieglo XVI

• 1553 - naixencia en Viena de l'archiduque Ernesto d'Austria, fillo de l'emperador d'o Sacro Imperio Romano Chermanico Maximilián II d'Habsburgo, que estió gubernador d'os Países Baixos espanyols con Felipe II d'Espanya.
• 1573 - naixencia en Londres de l'arquitecto anglés Íñigo Jones.

Sieglo XVII

• 1606 - naixencia en Leiden d'o pintor neerlandés Rembrandt.

Sieglo XIX

• 1815 - naixencia en Villafranca del Bierzo (O Bierzo, Provincia de Lión) de l'escritor espanyol Enrique Gil y Carrasco.
• 1837 - naixencia en Krauchenwies (Sigmaringen, hue Baden-Wurtemberg) de Estefanía d'Hohenzollern-Sigmaringen, esposa d'o rei de Portugal Pero V.
• 1848 - naixencia en París de l'economista y sociologo italiano Vilfredo Pareto.
• 1879 - naixencia en La Paz d'o politico y escritor boliviano Alcides Arguedas.
• 1880 - naixencia en Ometepec (Guerrero) d'o militar mexicano Enrique Añorve Díaz.
• 1883 - naixencia en Saint-Martin-de-Villeréal (Òlt y Garona) d'o filosofo francés Louis Lavelle.
• 1892 - naixencia en Berlín d'o filosofo y escritor alemán Walter Benjamin.
• 1899 - naixencia en Dublín d'o politico irlandés Seán Lemass.

Sieglo XX

Anyos 1900

• 1901 - naixencia en Salerno (Campania) d'o filosofo italiano Nicola Abbagnano.
• 1902 - naixencia en Lidje d'o politico belga Jean Rey.
• 1904 - naixencia en Berlín d'o filosofo y sociologo alemán Rudolph Arnheim.
• 1908 - naixencia en Poznań d'o matematico y criptografo polaco Henryk Zygalski.

Anyos 1914

• 1914 - naixencia en Baden (Argovia) de l'actor suizo Howard Vernon.
• 1918 - naixencia en Lethbridge (Alberta) d'o fisico canadiense Bertram Brockhouse, Premio Nobel de Fisica en 1994.
• 1919 - naixencia en Dublín (Irlanda) d'a escritora britanica Iris Murdoch.

Anyos 1920

• 1921
  • - naixencia en Fort Worth (Texas) d'o bioquimico Robert Bruce Merrifield, Premio Nobel de Quimica en 1984.
  • - naixencia en Brig-Glis (Valais, Suiza) d'o director cinematografico francés Henri Colpi.
• 1922 - naixencia en Nueva York d'o fisico Leon Max Lederman, Premio Nobel de Fisica en 1988.
• 1926 - naixencia en Castelar (provincia de Buenos Aires) d'o militar y politico archentino Leopoldo Galtieri.

Anyos 1930

• 1930 - naixencia en El-Biar (Alcheria) d'o filosofo francés Jacques Derrida.
• 1931 - naixencia en Aurora (Illinois) de l'escritor estausunidense Clive Cussler.
• 1934 - naixencia en Accrington (Lancashire, Anglaterra) d'o compositor britanico Harrison Birtwistle.
• 1938 - naixencia en Nueva York d'o director cinematografico estausunidense Larry Cohen.
• 1939 - naixencia en Boliqueime (Loulé, districto de Faro) d'o politico portugués Aníbal Cavaco Silva.

Anyos 1940

• 1945 - naixencia en Augsburgo (Bavera) d'o politico alemán Jürgen Möllemann.
• 1946
  • - naixencia en Bandar Seri Begawan (Brunei) d'o soldán de Brunei Hassanal Bolkiah.
  • - naixencia en Tucson (Arizona) d'a cantaire estausunidense Linda Ronstadt.
• 1947 - naixencia en Barnet (Hertfordshire, Anglaterra) d'o musico britanico Peter Banks, miembro de Yes.
• 1949
  • - naixencia en Halmstad (condau de Halland) d'o politico sueco Carl Bildt.
  • - naixencia en Durham (condau de Durham, Anglaterra) d'o musico britanico Trevor Horn, fundator de The Buggles.

Anyos 1950

• 1952
  • - naixencia en Ashiya (prefectura de Hyōgo) d'a politica chaponesa Yuriko Koike.
  • - naixencia en Newberry (Michigan) de l'actor estausunidense Terry O'Quinn.
  • - naixencia en Nueva York d'o musico estausunidense Johnny Thunders, miembro d'os New York Dolls.
• 1953 - naixencia en Port-Salut d'o politico haitiano Jean-Bertrand Aristide.
• 1954 - naixencia en Bell Ville (provincia de Cordoba) d'o futbolista archentino Mario Alberto Kempes.
• 1955 - naixencia en Madrit de l'actor, director cinematografico y guionista espanyol Carlos Iglesias.
• 1956
  • - naixencia en Old Trafford (Gran Manchester, Anglaterra) d'o musico britanico Ian Curtis.
  • - naixencia en Brooklyn (Nueva York) d'o musico estausunidense Marky Ramone, componente de Ramones.
  • - naixencia en Westbury (Nueva York) d'o musico estausunidense Joe Satriani, componente de Deep Purple.
• 1959 - naixencia en Boulogne-sur-Mer (Paso de Calais) de l'actor y director cinematografico francés Vincent Lindon.

Anyos 1960

• 1960 - naixencia en Los Angeles (California) de l'actor estausunidense Willie Aames.
• 1961
  • - naixencia en París d'o periodista y escritor francés Jean-Christophe Grangé.
  • - naixencia en Longview (Texas) de l'actor, productor y director cinematografico estausunidense Forest Whitaker.
  • - naixencia en London (Ontario) de l'actriz canadiense Lolita Davidovich.
• 1963 - naixencia en Rødovre (Hovedstaden) de l'actriz danesa Brigitte Nielsen.
• 1966 - naixencia en París d'a actriz francesa Irène Jacob.
• 1968 - naixencia en Kansas City (Missouri) de l'actor estausunidense Eddie Griffin.

Anyos 1970

• 1970 - naixencia en Long Beach (condau de Los Angeles, California) d'o musico estausunidense Chi Cheng, componente de Deftones.
• 1973 - naixencia en Beirut d'o musico libanés John Dolmayan, miembro de System of a Down.
• 1976
  • - naixencia en Algermissen (districto de Hildesheim, Baixa Saxonia) de l'actriz alemana Diane Kruger.
  • - naixencia en Harlem (Nueva York) d'o musico y cantaire estausunidense Jim Jones.
• 1977 - naixencia en Belleville (condau d'Essex, Nueva Jersey) d'o musico estausunidense Ray Toro, miembro d'o grupo My Chemical Romance.
• 1979 - naixencia en Basilea d'o futbolista suizo Alexander Frei.

Anyos 1980

• 1981 - naixencia en Villepinte (Sena-Sant Denís) d'o futbolista francés Alou Diarra.

Defuncions

Aragón

• 1739 - muere en Zaragoza (Comarca de Zaragoza) o escultor aragonés d'o Barroco Juan Ramírez Mejandre (n.1680).

Atros países

Sieglo XIII

• 1291 - muere en Speyer (hue Renania-Palatinato, Alemanya) o rei d'Alemanya Rodolfo I d'Habsburgo.

Sieglo XV

• 1410 - muere en a batalla de Grunwald Ulrich von Jungingen, Gran Mayestre d'a Orden Teutonica.
• 1445 - muere Chuana Beaufort, esposa d'o rei d'Escocia Chaime I y filla de Chuan de Beaufort, duque de Somerset.

Sieglo XVII

Autorretrato d'Annibale Carracci, pintor italiano muerto o 15 de chulio de 1609.

• 1609 - muere en Roma (Estatos Pontificios) o pintor italiano d'o Barroco Annibale Carracci (n.1560).
• 1614 - muere en o castiello de Richemont (Sent Crespin de Richemont, Dordonya) l'escritor francés y abat Pierre de Brantôme.
• 1656 - muere en Nápols o medico italiano Marco Aurelio Severino.
• 1685 - muere executato en a Torre de Londres James Scott, primer duque de Monmouth y fillo d'o rei d'Anglaterra Carlos II d'Anglaterra.

Sieglo XVIII

• 1705 - muere en Bolonya (hue Emilia-Romanya) o cantaire castrato italiano Farinelli.
• 1758 - muere en Ribe (districto de Ribe, Chutlandia) o escritor y poeta danés Ambrosius Stub.
• 1765 - muere en París o pintor francés Charles-André van Loo.
• 1789 - muere en París o compositor y musico francés Jacques Duphly.

Sieglo XIX

• 1808 - muere en Mannheim (hue en Baden-Wurtemberg, Alemanya) o botanico, medico y naturalista alemán Friedrich Kasimir Medikus (n.1736).
• 1828 - muere en París o escultor francés Jean-Antoine Houdon.
• 1844 - muere en París o lingüista y historiador francés Claude Charles Fauriel.
• 1857 - muere en Viena o compositor y musico austriaco Carl Czerny.
• 1861 - muere en Montfermeil (Sena-Sant Denís, Francia) l'escritor y politico polaco Adam Jerzy Czartoryski.
• 1876 - muere en Lviv (hue Ucraína) o escritor y poeta polaco Aleksander Fredro.
• 1885 - muere en Padrón (A Corunya) l'escritora gallega Rosalía de Castro.
• 1890 - muere en Zúrich o escritor y poeta suizo Gottfried Keller.

Sieglo XX

Anyos 1900

• 1904 - muere en Badenweiler (Baden-Wurtemberg) o escritor (novelista y dramaturgo) ruso Anton Chekhov.
• 1905 - muere en Madrit o politico espanyol Raimundo Fernández Villaverde.

Anyos 1910

• 1919 - muere en Berlín o quimico alemán Hermann Emil Fischer, Premio Nobel de Quimica en 1902.

Anyos 1920

• 1927 - muere en Dublín a politica irlandesa Constance Markievicz.
• 1929 - muere en Viena o poeta austriaco Hugo von Hofmannsthal.

Anyos 1930

• 1930 - muere en Dresde (Alemanya) o director d'orquesta, musico y compositor hongaro Leopold Auer.
• 1931 - muere en Berlín (Alemanya) o economista ruso Ladislaus Bortkiewicz.
• 1933 - muere en Chicago (Illinois) o musico de jazz Freddie Keppard.

Anyos 1940

• 1942 - muere en Buenos Aires o politico archentino Roberto Marcelino Ortiz.
• 1948 - muere en Washington, DC o militar estausunidense John J. Pershing.

Anyos 1950

• 1959 - muere en Portland o compositor estausunidense d'orichen suizo Ernest Bloch.

Anyos 1960

• 1960 - muere en Nueva York (Nueva York) l'actor y cantaire d'Opera (baritono) estausunidense Lawrence Tibbett (n.1896).
• 1964 - muere en Montevideo o politico uruguayo Luis Batlle Berres (n.1897).
• 1969 - muere en Männedorf (Cantón de Zúrich, Suiza) l'actor estausunidense d'orichen alemán Peter van Eyck.

Anyos 1970

• 1979 - muere en Ciudat de Mexico o politico mexicano Gustavo Díaz Ordaz.

Anyos 1980

• 1989 - muere en Madrit (Espanya) o futbolista britanico Laurie Cunningham.

Anyos 1990

• 1990 - muere en Londres l'actriz britanica Margaret Lockwood.
• 1997 - muere en Miami (Florida, Estaus Unius) o modisto italiano Gianni Versace.

Sieglo XXI

• 2000 - muere en Cordoba (Archentina) l'escritor archentino Juan Filloy.
• 2012 - muere en Nueva York (Nueva York, Estaus Unius) de l'actriz estausunidense Celeste Holm (n.1917).
• 2017 - muere en Los Angeles (California) l'actor y productor cinematografico estausunidense Martin Landau (n.1928).