Veyer o codigo fuent de «Vicepresident d'o Gubierno d'Espanya»

{{Grafía EFA}}
[[Imachen:Nadia Calviño 2020 (cropped).jpg|thumb|[[Nadia Calviño]], actual vicepresidenta primera d'o Gubierno d'Espanya]]
[[Imachen:Yolanda Díaz 2020 (cropped).jpg|thumb|[[Yolanda Díaz]], actual vicepresidenta segunda d'o Gubierno d'Espanya]]
[[Imachen:Teresa Ribera 2020 (cropped).jpg|thumb|[[Teresa Ribera]], actual vicepresidenta tercera d'o Gubierno d'Espanya]]

A '''vicepresidencia d'o Gubierno''' ye a segunda fegura mas important d'o [[Gubierno d'Espanya|Gubierno espanyol]]. O vicepresident d'o Gubierno, tradicionalment, gosa estar a la vegada o [[Ministerio d'a Presidencia, Relacions con as Corz y Memoria Democratica d'Espanya|ministro d'a Presidencia]], como ocurre actualment, en que ye titular d'o Ministerio d'a Presidencia, Relacions con as Corz y Memoria Democratica. Ye nombrau, a propuesta d'o [[President d'o Gubierno d'Espanya|president d'o Gubierno]], por o rei d'Espanya, debant d'o cual ampra churamento u promesa. O suyo mandato, como que o d'a resta d'o Gubierno, ye ligau a o d'o president, cesando automaticament malas que él lo faiga.

L'actual vicepresidenta primera d'o Gubierno d'Espanya ye [[Nadia Calviño]], nombrada por o president d'o Gubierno, [[Pedro Sánchez]]. A vicepresidenta Calviño ye a vintiuna primera persona en tener dita posición y a cinquena muller en fer-lo. Chunto a ella, existen atras dos vicepresidencias, ocupadas por , [[Yolanda Díaz]] (segunda) y [[Teresa Ribera]] (tercera).

== Historia ==
A vicepresidencia d'o Gubierno d'Espanya, igual que a presidencia, se remonta a lo [[sieglo XIX]]. Una parte d'a doctrina considera a creyación d'a vicepresidencia en [[1925]], con a instauración d'o Directorio Civil de Miguel Primo de Rivera, manimenos, as evidencias historicas contrimuestran que ya entre 1840 y [[1840|1841]] existió o cargo baixo a nombramiento de ''Vicepresident d'o Consello de Ministros'', exerciu por qui posteriorment lideraría o propio Consello, Joaquín María Ferrer.<ref>{{es}} [https://www.boe.es/datos/pdfs/BOE//1840/2183/C00001-00001.pdf  Real Decreto, por el cual la Reina Regente dispone que D. Joaquin Maria Ferrer Vicepresidente del consejo de Ministros, se encargue del Ministerio de Hacienda hasta que se encargue del mismo en titular D. Agustin Fernandez Gambio, Consul de España en Bayona]</ref><ref>{{es}} [https://books.google.es/books?id=-jBDAAAAcAAJ&pg=PA3&lpg=PA3&dq=Joaqu%C3%ADn+Mar%C3%ADa+Ferrer+vicepresidente+del+consejo+de+ministros&source=bl&ots=0kPsGDUJ86&sig=yCrYR3Jk5b98h6bSNI727O2XmSo&hl=es&sa=X&ved=2ahUKEwjd9rSirLHfAhWsSxUIHZOKCu4Q6AEwAnoECAAQAQ#v=onepage&q=Joaqu%C3%ADn%20Mar%C3%ADa%20Ferrer%20vicepresidente%20del%20consejo%20de%20ministros&f=false Diario de las Cortes - Marzo de 1841]</ref> Dezaga d'o Vicepresident Ferrer, o cargó no tornó a utilizar-se ni estió replegau por garra Constitución ni lei posterior dica o [[sieglo XX]].

Dando por cumplius os obchectivos pa os cuals o Directorio Militar estió creyau, Primo de Rivera transformó o [[Gubierno d'Espanya]] en un gubierno civil en [[1925]], restablindo o Consello de Ministros, a Presidencia d'este y tornando a creyar a Vicepresidencia, que o suyo obchectivo yera sustituyir a o president en os casos d'ausencia u malotía. Iste vicepresident, deciba l'articlo 3 d'o Real Decreto, yera nombrau por o president d'entre os miembros d'o Consello de Ministros.<ref>{{es}} [https://www.boe.es/datos/pdfs/BOE//1925/338/A01219-01219.pdf Real decreto suprimiendo los cargos de Presidente, Vocales y Secretario del Directorio Militar; restableciendo los cargos de Presidente del Consejo de Ministros y de Ministros de la Corona; disponiendo se nombre por Real decreto un Vicepresidente que sustituya al Presidente en los casos de ausencia y enfermedad, y declarando que los Reales decretos aprobados en....]</ref> A titularidat d'a vicepresidencia recayió en o subsecretario de Gobernación, Severiano Martínez Anido, que compachinó o cargo con o de ministro de Gubernación.<ref>{{es}} [https://www.boe.es/datos/pdfs/BOE//1925/338/A01220-01220.pdf Real decreto nombrando Vicepresidente del Consejo de Ministros a D. Severiano Martínez Anido, Ministro de la Gobernación]</ref>

Con a dimisión de Primo de Rivera y a cayedura d'a monarquía, s'instauró en [[Espanya]] a [[Segunda Republica Espanyola|Segunda Republica]], que no preveyió en garra momento a existencia d'iste cargo, manimenos, en aviento de [[1933]]<ref>{{es}} [https://www.boe.es/datos/pdfs/BOE//1933/357/A02075-02075.pdf Decreto nombrando vicepresidente del Consejo de Ministros a D. Diego Martínez Barrio]</ref> o president [[Alejandro Lerroux|Lerroux]] nombró a Diego Martínez Barrio vicepresident d'o Consello de Ministros, cargo a o que renunció tasament tres meses dimpués.<ref>{{es}} [https://www.boe.es/datos/pdfs/BOE//1934/063/A01770-01770.pdf Decreto admitiendo a don Diego Martínez Barrio la dimisión del cargo de Vicepresidente del Consejo de Ministros]</ref>

A lo mesmo tiempo que a presidencia, a vicepresidencia cambió de denominación con a lei de [[30 de chinero]] de [[1938]] a vicepresidencia d'o Gubierno y, con a formación d'o primer gubierno franquista, ista posición recayió en o militar Francisco Gómez-Jordana Sousa. Dende 1938 a [[1981]] o cargo recayió en militars, con a excepción d'os vicepresidents Torcuato Fernández Miranda (1973) y José García Hernández (1974-1975). A partir de 1981, con una democracia notablement asentada en a sociedat, o president [[Leopoldo Calvo-Sotelo|Calvo-Sotelo]] nombró a un civil como vicepresident, Rodolfo Martín Villa, deseparando definitivament a o poder militar d'o poder executivo, situación que se mantiene en l'actualidat.

Amás, dende [[1974]] existe en Espanya a posibilidat de tener mas d'una vicepresidencia, plegando a tener en cualques periodos tres vicepresidencias. En istas situacions, o cargo de vicepresident pasa a denominar-se Vicepresident Primer d'o Gubierno d'Espanya.

O 9 de chinero de 2020, o recientment trigau president d'o gubierno, Pedro Sánchez, anunció en o marco d'as negociacions pa formar o suyo gubierno, d'o nombramiento d'una cuatrena vicepresidencia, un maximo historico de cargos que ostentan ista titulación en o mesmo executivo.

== Funcions ==
O vicepresident no tiene garra función constitucional concreta. D'alcuerdo con a Lei d'o Gubierno, as suyas funcions serán as que le asigne o president asinas como substituir-lo en caso de vacant, ausencia, malotía u feneiximiento<ref>{{es}} [https://www.boe.es/buscar/act.php?id=BOE-A-1997-25336 Lei 50/1997, de 27 de noviembre, d'o Gubierno]</ref>.

En estar tamién habitualment ministro d'a Presidencia, asume tamién as funcions d'o cargo, estando istas:<ref name="ABC">{{es}} [http://www.abc.es/hemeroteca/historico-28-02-2001/abc/Nacional/las-funciones-del-vicepresidente-primero-y-del-ministro-de-la-presidencia_15168.html Las funciones del vicepresidente primero y del ministro de la Presidencia]</ref>

* Asesorar a o [[President d'o Gubierno d'Espanya|President d'o Gubierno]].
* L'asistencia administrativa a o Consello de Ministros, presidir as Comisions Delegadas d'o Gubierno y a Comisión Cheneral de Secretarios d'Estau y Subsecretarios.
* L'emparo a o president d'o Gubierno, en particular, en l'exercicio d'as funcions relativas a la preparación y seguimiento d'o programa gubernamental.
* A coordinación interministerial que le encomienden as disposición vichents, o Gubierno u o suyo president.
* L'asistencia a o Gubierno en as suyas relacions con as Corz Chenerals.
* A preparación, desembolique y seguimiento d'o programa lechislativo d'o Gubierno y, en especial, d'a suya tramitación parlamentaria.
* As funcions d'emparo material, chestión economico-financiera, personal y, en cheneral, cuantas atras que d'ixa naturaleza precisen o president d'o Gubierno y os órganos dependients d'a Presidencia d'o Gubierno.
* O titular de Presidencia exerce tamién as funcions de Secretario d'o Consello de Ministros.

== Estructura d'a vicepresidencia primera ==
A vicepresidenta ye actualment y, a la vegada, ministra d'a Presidencia, Relacions con as Corz y Memoria Democratica y, baixo a suya dependencia dreita se troban<ref>{{es}} [https://web.archive.org/web/20170901202014/http://www.mpr.gob.es/mpr/estructura/Documents/ORGANIGRAMA%20_MINISTERIO_31-7-17.pdf L'organigrama d'a Vicepresidencia primera]</ref>:

* Secretaría d'Estau de Relacions con as Corz
** Adreza Cheneral de Relacions con as Corz
*** Subdirección Cheneral de Coordinación Lechislativa.
*** Subdirección Cheneral d'Iniciativas Parlamentarias.
*** Subdirección Cheneral de Control Escrito.
*** Subdirección Cheneral de Propuestas Normativas y Documentación Parlamentaria.
* Secretaría d'Estau d'Igualdat
** Delegación d'o Gubierno pa a Violencia de Chenero, con ran d'Adreza Cheneral.
*** Instituto d'a Muller y pa la Igualdat d'Oportunidaz.
* Comisionau d'o Gubierno frent a o Reto Demografico.
* Centro d'Investigacions Sociolochicas
** Secretaría Cheneral d'o CIS.
** Departamento d'Investigación.
** Departamento de Cadieras de Datos.
** Departamento de Publicacions y Fomento d'a Investigación.
* Centro de Estudios Politicos y Constitucionals
** Secretaría Cheneral de Publicacions y Documentación.
** Secretaría Cheneral de Estudios y Investigación.
** Cherencia d'o CEPC.
* Presidencia d'o Consello d'Administración de Patrimonio Nacional.
** Cherencia d'o Consello d'Administración de Patrimonio Nacional.
*** Adreza d'Administración y Meyos.
*** Adreza d'as Coleccions Reals.
*** Adreza d'Inmuebles y Meyo Natural.
*** Adreza d'Actos Oficials y Culturals

=== Gabinet ===
A vicepresidencia primera d'o Gubierno poseye como que organo d'asistencia un Gabinet que ye formau, d'alcuerdo con o Real Decreto 595/2018, por:<ref>{{es}} [https://www.boe.es/buscar/act.php?id=BOE-A-2018-8580 Real Decreto 595/2018, de 22 de junio, por el que se establece la estructura orgánica básica de los departamentos ministeriales]</ref>

* O director d'o Gabinet, con ran de subsecretario.
* O director Adchunto d'o Gabinet, con ran de director cheneral.
* Ueito asesors con ran de subdirectors chenerals.

== Linia de succesión ==
En poseyer Espanya un sistema parlamentario, a Constitución no replega una linia de succesión presidencial. A Lei d'o Gubierno estableix que, en caso de dimisión u cese d'o president d'o Gubierno, o Gubierno en pleno, incluindo o suyo [[President d'o Gubierno d'Espanya|president]], se mantiene en funcions dica a esleción d'un nuevo president. Manimenos, i hai dos supuestos en os cuals unatra persona distinta d'o president d'o Gubierno ha d'asumir la chefatura d'o Gubierno en funcions: a muerte d'o president u l'ausencia d'o president d'o territorio nacional. En tal caso, de conformidat con l'articlo 13 d'a mencionada Lei, asumen a suplencia<ref>{{es}} [https://boe.es/buscar/act.php?id=BOE-A-1997-25336#a13 Lei 50/1997, de 27 de noviembre, d'o Gubierno]</ref>:

1) O vicepresident d'o Gubierno, en o suyo caso y, en caso d'existir varios, d'alcuerdo con a suya orden de prelación.
2) Os ministros d'o Gubierno, seguntes l'orden de precedencia d'os suyos ministerios.

Conforme a lo previsto por a lechislación vichent, en caso de feneiximiento u ausencia de l'actual president d'o Gubierno, a presidencia d'o Gubierno en funcions la asumiría a vicepresidenta primera d'o Gubierno y ministra de Presidencia, Relacions con as Corz y Memoria Democratica, [[Carmen Calvo]].

== Vicepresidents segundos, tercers y cuartos ==
En [[Espanya]], existe a posibilidat que, si o [[President d'o Gubierno d'Espanya|president d'o Gubierno]] lo veye necesario, pueda nombrar a mas d'un vicepresident, habendo habiu en cualques lechislaturas vicepresident segundo y en belunas, mesmo tercer y cuarto. A o primer vicepresident d'o Gubierno, en istos casos, se le conoixe tamién como que vicepresident primer d'o [[Gubierno d'Espanya]].

Aquí as listas d'os vicepresidents primers, segundos, tercers y cuartos que i hai habiu en Espanya:

* O [[Vicepresident primer d'o Gubierno d'Espanya]].
* O [[Vicepresident segundo d'o Gubierno d'Espanya]].
* O [[Vicepresident tercero d'o Gubierno d'Espanya]].
* O [[Vicepresident cuatreno d'o Gubierno d'Espanya]].

== Se veiga tamién ==

* [[President d'o Gubierno d'Espanya]]
* [[Gubierno d'Espanya]]
* [[Vicepresident]]

== Referencias ==
{{listaref}}

{{Control d'autoridaz}}

[[Categoría:Gubierno d'Espanya]]