Valle d'a Cinca

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Valle d'a Cinca
A valle d'a Cinca, tal como se vei de Puertolas
Administración
Estau
País Aragón
Comarca Alto Galligo
'
'
Cabecera Puertolas
Capital {{{capital}}}
Localidatz {{{localidatz}}}
Chentilicio {{{chentilicio}}}
Cheolochía
Acceso
Ríos Río Cinca
Largaria
Orientación Norte-Sud
Cheolochía
Tipo
Macizo Pireneus
Mapa

Variedaz dialectals de l'Aragonés Ista fualla ye escrita en l'aragonés d'a valle de Puertolas.

A valle d'a Cinca (en aragonés stándard val d'a Cinca) ye a forma como se'n dice de normal d'a valle que forma o río dito pasando per o Sobrarbe, partindo de tan d'alto como o Forato d'as Debotas, en o municipio de Tella-Sin, ta pasato o congosto d'Entremont en la uno d'Abizanda. Ixo ye, per un regular, decir-ne d'o transecto que queda d'entre as Sierras Interiors y as exteriors d'o complexo cheografico pirenenco. A valle d'a Cinca ye l'eixe prencipal d'ista comarca, recevindo mica per baixo d'a suya metat (en l'Aínsa) l'augua de l'Ara. Tamién se'n dice a sobén asinas d'a cuenca que va fendo o río mesmo cuan que tira mes ta baixo a través d'o Semontano y d'a tierra de Fraga.

Boca d'o día en a valle d'a Cinca.

En o paso suyo per o Sobrarbe, a Cinca recibe l'augua, en sentito norte-sud y per o canto de levante, d'o río Irués en La Infortunada-Badaín, y A Nata en Cherbe, y mesmo per o canto ueste a Yaga en l'Hespital de Tella, o Bellós en Escalona, l'Ara en l'Aínsa y mes luego a Susía en Ligüerre. En o transcurso d'a valle per o Sobrarbe, a Cinca se represa en La Enfortunada (0,4 hm3), Mediano (436 hm3) y O Grau (401 hm3, pos a presa ye en o Semontano pero l'embalse queda parcialment en Sobrarbe).

Protección[editar | modificar o codigo]

L'alta valle d'a Cinca ye una zona d'especial protección pa las aus (ZEPA) (ES0000279)[1] que cubre un aria de 147,08 km² entre os municipios de Bielsa, Fanlo, A Fueva, Chistén, A Buerda, A Espunya, Puértolas, O Pueyo d'Araguás, Sant Chuan de Plan y Tella-Sin.

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (es) Zona ZEPA de Alto Cinca. www.naturaspain.com

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]