Suovetaurilia

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Una suovetaurilia a Marte, en un lateral d'un sarcofago en mármol d'o Museu d'o Louvre.
Una suovetaurilia.

Una suovetaurilia yera un tipo especifico de sacrificio ritual en l'Antiga Roma d'animals a lo dios Marte, en o que yeran sacrificatos succesivament tres animals, ta lograr a purificación d'a tierra. O primero d'istos animals yera un sus (en latín, tocín), seguito d'un ovis (en latín, carner), y a la fin un taurus (en latín un toro).

A ceremonia[editar | modificar o codigo]

O ritual d'a ceremonia ye citato en bels textos d'o censor Catón o Viello, d'o sieglo II aC:[1]

En a primera parti d'a ceremonia, os animals rodiaban as mugas d'a tierra que iba a estar bendecita, mientres yeran pronunciatas istas palabras:

Cum divis volentibus quodque bene eveniat, mando tibi, Mani, uti illace suovitaurilia fundum agrum terramque meam quota ex parte sive circumagi sive circumferenda censeas, uti cures lustrare.
«T'ordeno, Manio,[2] paseyar ista trista victima por a muga d'os mios dominios y d'a mia tierra, bien por a suya totalidat, u bien nomás por a parte que creigas que deba estar purificata, ta que l'aduya d'o dios me de l'exito en os míos asuntos».

En iste momento se feba o sacrificio y se feba ista oración ta Marte:

Mars pater, te precor quaesoque uti sies volens propitius mihi domo familiaeque nostrae, quoius re ergo agrum terram fundumque meum suovitaurilia circumagi iussi, uti tu morbos visos invisosque, viduertatem vastitudinemque, calamitates intemperiasque prohibessis defendas averruncesque; utique tu fruges, frumenta, vineta virgultaque grandire beneque evenire siris, pastores pecuaque salva servassis duisque bonam salutem valetudinemque mihi domo familiaeque nostrae; harumce rerum ergo, fundi terrae agrique mei lustrandi lustrique faciendi ergo, sicuti dixi, macte hisce suovitaurilibus lactentibus inmolandis esto; Mars pater, eiusdem rei ergo macte hisce suovitaurilibus lactentibus esto.
«Pai nuestro Marte, te conchuro ta que me sías propicio, a yo, a la casa nuestra y a la mia familia; con ista intención he paseyato una triple victima por a muga d'os míos campos, d'as mias tierras y d'os míos biens, ta que en desapartes, aleixes y desvíes as malautías visibles y invisibles, a esterilidat, la devastación, as calamidaz y as intemperies: ta que faigas agrandir y prosperar os mios frutos, os míos cerials, as mías vinyas y os míos arbols; ta que conserves a fuerza a os míos pastors y a os míos rebanyos, y que concedas salut y prosperidat a la mía persona, a la casa nuestra y a la mía familia. Tamién, ta purificar os míos campos, as mías tierras y os míos biens, y ta fer un sacrificio expiatorio, accepta istas tres victimas mamiferas que immolaré. Marte, nuestro pai, recibe con iste fin istas tres chovenas victimas».

Dimpués s'ofreixeba pan, mientres se pronunciaban istas palabras:

Eiusque rei ergo macte suovitaurilibus inmolandis esto.
«Sé glorificato por ista bitima suovetauriliana».

Si a divinidat no s'apaciguaba, o propietario tornaba a fer o sacrificio, en dicindo:

Mars pater, siquid tibi in illisce suovitaurilibus lactentibus neque satisfactum est, te hisce suovitaurilibus piaculo.
«Pai nuestro Marte, si bela cosa t'ha desgustato en o sacrificio d'as tres chobenas bitimas, accepta como espiación istas atras tres».

Caracteristicas[editar | modificar o codigo]

As suovetaurilias podeban estar publicas u privatas. As privatas yeran a sobén ceremonias rurals; as publicas yeran cada cinco anyadas en as ceremonias d'a lustratio, una ceremonia de purificación.

Tamién se feban ceremonias en l'Exercito romano en campanya.[3]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. Catón o Viello, De Re Rustica, CXLI.
  2. En iste contexto, Manio ye una divinidat secundaria ligata a os Manes.
  3. Una d'istas ceremonias, feita por o emperador Trachán, ye descrita en a Columna Trachana, en Roma.