Sufixos en catalán
Apariencia
| Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
| Sufixo | Cognato aragonés | Palabra que creya | Significau | Eixemplo | |
| -aca | -aca | Nombre > Nombre | Colectivo | Fullaca, Fullaraca | |
| -ada | -ata/-ada | Nombre > Nombre | Colectivo u intensivo, de cosas u fenomenos de l'orache, nombres de conteniu; plenitut d'ocupación d'una cosa; cuantidat de cosa contenida en un recipient u puesto; intensidat peyorativa | Gentada, teulada; ventada; cullerada; fornada; ventrada; salivada (Este sufixo se refuerza en bels casos tamién intercalando un atro sufixo, con formas como -erada (nierada, gitarada), -arrada (becarrada), -assada (eugassada), -etada (peixetada, carretada) | |
| -al | -al | Nombre > Nombre | Colectivo; augmentativo (obchectos) | Personal, dineral | |
| -all | -allo | Nombre > Nombre | Colectivo (obchectos) | Plomall, brancall, buscall, escampall | |
| -alla | -alla | Nombre > Nombre | Colectivo; peyorativo (gent) | Fadrinalla; faramalla, gentalla | |
| -am | -amen | Nombre > Nombre | Colectivo (plantas y puesto a on creixen) | Donam, mossam, lladregam, bestiam, bigam, fustam; figueram | |
| -ar | -ar | Nombre > Nombre | Colectivo (puesto u campo plantau de) | Bestiar, fossar, colomar; Alzinar, pinar, tarongerar | |
| -ari | -ario | Nombre > Nombre | Colectivo (continent d'un conchunto de) | Mostrari, reliquiari, diccionari | |
| -at | -ato/au | Nombre > Nombre | Colectivo (pareixiu a -ada. Gran cuantidat de; conteniu u capacidat de) | Cadirat, aiguat; grapat, manat, braçat | |
| -ea | Nombre > Nombre | Colectivo (Balear) | Al.lotea | ||
| -atge | -ache | Nombre > Nombre | Colectivo | Veïnatge, plomatge | |
| -eda, -et | -eta, -eto | Nombre > Nombre | Colectivo de plantas | Olivet, oliveda | |
| -er, -era1 | -er(o), -era | Nombre > Nombre | Árbol u planta | Pomera, llimoner u llimera | |
| -à/-ana | án/ana | Nombre > Nombre | Oficio u actividat | Cristià, escolana | |
| -er/a2 | er(o) | Nombre > Nombre | Colectivo (puesto plantau de); Oficio u actividat | Herber, fumer(a); Jonquera; Carter, carnissera | |
| -iste (no admeso por o IEC), -ista | -ista | Nombre > Nombre | Oficio u actividat | Taxista, abolicionista | |
| -aire | -aire | Nombre > Nombre | Oficio u actividat | Drapaire, batallaire | |
| -ia | ía | Nombre > Nombre | Colectivo; Oficio u actividat | Escolania, llibreria; Secretaria, mestria | |
| -eria | -eria | Nombre > Nombre | Colectivo; Oficio u actividat | Cristalleria; Fusteria, sastreria | |
| -isme | ismo | Nombre u Adchectivo > Nombre | Corrent, doctrina | Socialisme, marxisme | |
| -esa | -eza | Adchectivo > Nombre | Cualidat | Vellesa, pobresa | |
| -eria | -ería | Adchectivo > Nombre | Cualidat | Bogeria | |
| -or | -or | Adchectivo > Nombre | Cualidat | Dolçor, lluentor | |
| -òria | -oria | Nombre > Nombre | Colectivo (acción y efectos multiples) | Cridòria | |
| -um | -umen | Nombre > Nombre | Colectivo (peyorativo) | Femellum, masclum; pixum, greixum | |
| -úria (-ura) | -ura | Nombre > Nombre | Colectivo | Boscúria, blancúria, foscúria | |
| -ia | -ía | Adchectivo > Nombre | Cualidat | Valentia, covardia | |
| -im | asimilau a -ín? | Nombre > Nombre | Colectivo | Borrim, plugim, txàrquim ("tarquín") | |
| -ícia | -icia | Adchectivo > Nombre | Cualidat | Avarícia, brutícia | |
| -ària | -aria | Adchectivo > Nombre | Dimensions | Grandària, alçària | |
| -ista | -ista | Adchectivo > Nombre | Seguidor d'una corrient u doctrina | Socialista, nacionalista | |
| -alla | -alla | Verbo > Nombre | Acción u efecto | Rondalla | |
| -ció | -ción | Verbo > Nombre | Acción u efecto | Publicació | |
| -ment | -miento | Verbo > Nombre | Acción u efecto | Afonament, nomenament | |
| -menta | -menta | Nombre > Nombre | Colectivo | Ferramenta, vestimenta, cornamenta | |
| -nça | -anza, -enza | Verbo > Nombre | Acción u efecto | Enyorança, naixença | |
| -atge | -ache | Verbo > Nombre | Acción u efecto | Muntatge | |
| -ó | -ón | Verbo > Nombre | Acción u efecto | Esvaró | |
| -dor, -dora1 | -dor, -dera | Verbo > Nombre | Agent | Venedor/a | |
| -dor2 | -dor | Verbo > Nombre | Puesto | Menjador, corredor | |
| -all | -allo | Verbo > Nombre | Instrumento | Ventall | |
| -dor, -dora3 | -dor, -dera | Verbo > Nombre | Instrumento | Comptador, tapadora | |
| -et | -et | Verbo > Nombre | Instrumento | Xiulet | |
| -à, -ana | -án(o), -ana | Nombre > Adchectivo | Relación u pertenencia | Ciutadà, urbà | |
| -enc | -enco | Nombre > Adchectivo | Relación u pertenencia (chentilicio) | Illenc | |
| -ar | -ar | Nombre > Adchectivo | Relación u pertenencia | Polar, muscular | |
| -il | -il | Nombre > Adchectivo | Relación o pertinença | Febril, juvenil | |
| -ístic | -istico | Nombre > Adchectivo | Relación o pertinença | Estilístic, artístic | |
| -at, -ada | -ato/-au, -ata/-ada | Nombre > Adchectivo | Posesión | Alat, alada | |
| -ut, -uda | -ut(o), -uta, -uda | Nombre > Adchectivo | Posesión | Banyut, banyuda | |
| -enc, -enca | -enco, -enca | Adchectivo > Adchectivo | Rogenc, rogenca | ||
| -ís, -issa | -iza | Adchectivo > Adchectivo | propenso a | Malaltís, malaltissa | |
| -ós, -osa | -oso, -osa | Adchectivo > Adchectivo | Blavós, blavosa | ||
| -osa | -osa | Nombre > Nombre | Colectivo (plantas y puesto a on creixen) | Avetosa | |
| -aire | -aire | Verbo > Adchectivo | Característica | Xarraire | |
| -dor, -dora | -dor, -dera | Verbo > Adchectivo | Característica | Durador | |
| -ble | -ble | Verbo > Adchectivo | Posibilidat | Menjable, probable | |
| -ívol, -ívola | -ivolo | Verbo > Adchectivo | Característica | Mengívol | |
| -dís | -dizo | Verbo > Adchectivo | 'propenso a' | Corredís, trencadís | |
| -ós, -osa | -oso | Verbo > Adchectivo | Abundància | Agradós | |
| -à, -ana | -án(o), -ana | Adverbio > Adchectivo | Llunyana, llunyà | ||
| -er, -era | -ero | Verbo > Adchectivo | Proper, propera | ||
| -egar | -egar | Nombre > Verbo | Apedregar, cegar | ||
| -ejar1 | eyar/-iar | Nombre > Verbo | 'que se repite' | Gotejar, puntejar | |
| -ejar2 | eyar/-iar | Adchectivo > Verbo | 'que encomienza u tiende a' | Clarejar | |
| -ejar3 | eyar/-iar | Adverbio > Verbo | repetición' | Sovintejar, davantejar | |
| -ificar1 | -icar | Nombre > Verbo | Classificar, dosificar | ||
| -ificar2 | -icar | Adchectivo > Verbo | Fortificar, clarificar | ||
| -itar | -itar | Adchectivo > Verbo | Facilitar, debilitar | ||
| -itzar1 | -izar | Nombre > Verbo | Hospitalitzar | ||
| -itzar2 | -izar | Adchectivo > Verbo | Realitzar, normalitzar | ||
| -ment | -ment | Adchectivo (feminín) > Adverbio | * | Ràpidament, històricament, darrerament, frecuentment |
- O sufixo -ment ye o solo que puet formar adverbios y només lo puet fer a partir d'adchectivos en forma feminina. Este sufixo puet formar adverbios de diversos clases: de manera (os mes frecuents), temporals, cuantitativos, modals, connectors textuals, etc.
Veyer tamién
[editar | modificar o codigo]
| Os sufixos en aragonés y en atras luengas romances | ||
|---|---|---|
| sufixos en galaicoportugués | sufixos en astur-leyonés | sufixos en castellano | sufixos en aragonés | sufixos en catalán | sufixos en occitán | sufixos en francés | sufixos en italiano | sufixos en rumano | ||