Sierra de Gratal
| Sierra de Gratal | |
|---|---|
 | |
| Cheografía | |
| Cordelera | Sierras exteriors pirenencas |
| Sector | {{{sector}}} |
| {{{tpran}}} | {{{ran}}} |
| Maxima altaria | 1.581 m, pico de la Calma |
| Cimas importants | |
| Largaria | |
| Amplaria | |
| Superficie | |
| Vértiz cheodesico | |
| Subsistemas | {{{subsistemas}}} |
| Administración | |
| Estau | |
| País |  Aragón
|
| Comarca | Plana de Uesca |
| Edat | |
| Materials | |
| Tipo | {{{tipo}}} |
.png)  | |
A Sierra de Gratal ye una sierra exterior prepirenenca[1] situada en as primeras estribiellas d'os Pireneus y orientada d'ueste ta este. Se troba a o noreste d'a ciudat de Uesca. O territorio d'a sierra de Gratal ye repartiu administrativament entre os municipios d'Arguis, Nueno y A Sotonera, mientres que as poblaciones de Nueno, Arascués y Lierta son situadas a os pietz d'a versant sud d'a sierra de Gratal. A suya mayor altaria ye en o pico de la Calma con 1.581 m d'altaria.
Cheografía[editar | modificar o codigo]
A l'ueste a sierra de Gratal ye deseparada d'a sierra Caballera por os barrancos que dan orichen a o río Salado, afluyent d'o Sotón, en a compleganza d'o río Galligo. A l'este, a foz de Sant Clemente, foratiada por o río Isuela (afluyent d'o Flumen, en a compleganza d'o río Alcanadre), desepara a sierra de Gratal d'a sierra de l'Aguila.
Una d'as suyas prencipals alturas, ye a penya Gratal, situada en o centro d'a sierra, con 1.543 metros de altura y chunto a o vértiz cheodesico de Gratal que tien 1.543 metros. O cobalto ye o pico de la Calma, situau en a versant norte d'a sierra, a os pietz d'o entibo d'Arguis, con 1.581 metros d'altaria. En a versant sud, o pico Gratal, con 1.567 metros, ye a segunda altaria d'a sierra. O pico de Sant Chulián, con 1.528 metros ye a quarta cima d'a sierra con altaria superior a os 1.500 m.
Os afluyents por a suya marguin dreita d'o río Isuela, o río Venia y os suyos afluyents y os afluyents d'o río Salado por a suya marguin ezquierda (istos dos zaguers ríos, afluyents a la vegada d'o río Sotón) recullen as auguas d'a sierra de Gratal.
A sierra de Gratal, s'estendilla dillá enta l'oeste, estirando-se enta atras dos sierras que fan parti d'o mesmo sistema, como ye o caso d'a sierra Caballera, y a sierra de Lobarre.
A sierra Caballera, ye a central de todas, y, se devanta dica os 1.563 m d'o pico Caballera, y atro de 1.517 m, l'Alto d'a Naviella, a on bi ha un vértiz cheodesico. A os teitos d'a sierra Caballera se puet puyar dende a localidat de Boleya, a traviés d'as marcas d'o GR-1, y esbarrando-se enta a ezquierda en o collau d'os Pocos (bellas 3h de puyada).
A l'ueste, se devanta a zona más alta, a sierra de Lobarre, que, perteneixe a la población d'o mesmo nombre, y tamién, a o famoso castiello de Lobarre. Dita sierra, como todas as d'a zona, tien selva de pin laricio en as partis más baixas, y, o buixo, o brizón, y o pin silvestre en as zonas más altas. Astí se troba o cobalto de todas istas sierras, o Puixilibro, con 1.597 m d'altaria, y a l'ueste, o pico Don Hueso, de 1.501 m d'altaria. O Puixilibro fue famoso en os anyos 70 por los avistamientos de OVNIs, y que deseguida quedó en l'olvido, manimenos, existe un recorriu cercular pasando por a suya cima, con un vértiz cheodesico, que prencipia en o castiello de Lobarre, y remata en o mesmo puesto, son 6,6 km de distancia, 520 m de deslibel, y bellas 3h en total, tot iste recorriu sigue as marcas amariellas y blancas d'o PRHU-105.
Referencias[editar | modificar o codigo]
- ↑ (es) Julio Muñoz Jiménez, Concepción Sanz Herráiz: Guía Física de España. 5 Las Montañas. Alianza Editorial, 1995, pp 289-292.