Roldán

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Historicament, Roldán estió un comandant d'os francos a lo servicio de Carlos Magno muerto en a batalla de Roncesvals o 15 d'agosto de 778.

Roldán yera sobrín de Carlos Magno (fillo de donya Chisela de Francia, chermana de Carlos Magno).

A leyenda ha bordato la suya historia en o relato epico d'o noble cristiano muerto por fuerzas islamicas, que fa part d'a tematica d'a Francia medieval. O escayeixer de Roldán se narra en a Canción de Roldán, un poema encara no bien calendato de tot, pero que se crei que ye de entre o 1086 y o 1104. Seguntes esta canción Roldán ye armato con un olifant y una espata dita Durendart. En a canción puet veyer-se una notable propaganda enta o cristianismo d'as Cruzatas, amostrando-se a postura d'a epoca, que o cristianismo ye a verdat y o islam ye a error. Pueden descubrir-se-ie tamién ciertas intertextualidaz entre a obra y a Biblia, comparando, por eixemplo, a muerte santa de Roldán con o martirio de Cristo.

En Orlando, una historia posterior d'un personache muito popular en verso italiano, sobretot en o sieglo XVI leva a la epica Orlando furioso, de Ludovico Ariosto, como continación de l' Orlando enamorato, de Boiardo.

Roldán en as mitolochías pirenencas[editar | modificar o codigo]

Este personache ha estato rodeyato dende fa sieglos por un aura mitolochica, y recollito en as mitolochías pirenencas. Por ixo podemos trobar en os Pireneus entre Roncesvals y Mezkiritz os clamatos Pasos de Roldán, en a costa debant d'Hendaya as Rocas de Roldán, suposatament chitatas por él dende as Penyas de Aia (Aiako Harria) u a Breca de Roldán, en o Parque Nacional de Ordesa y Mont Perdito. En a mitolochía catalana ha fosilizato como Rotllà u Rotlà, un chigant que luita contra os sarracins.

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]