Portiello d'as Valles

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Portiello d'as Valles
O portiello d'as valles dende la par d'Ascaso. En o fundo i son visibles as montanyas d'a valle de Chistau y d'A Cinca: Dende la ezquierra enta la dreta Pica d'Ordiceto, Maristás (mes chicot), Punta Suelza, Punta Lierga, Cotiella y Penya Montanyesa
O portiello d'as valles dende la par d'Ascaso. En o fundo i son visibles as montanyas d'a valle de Chistau y d'A Cinca: Dende la ezquierra enta la dreta Pica d'Ordiceto, Maristás (mes chicot), Punta Suelza, Punta Lierga, Cotiella y Penya Montanyesa
Situación
País Aragón
De
ta
Moriello de Sant Pietro (Boltanya)
Boltanya
Datos chenerals
Altaria 1.160 m
Trazau /
construito en
{{{calendata}}}
Maxima costera {{{costera}}} %
Longaria {{{longaria}}} km
Tipo Camín d'alta montanya
Zarrau
d'hibierno
Mapa

O portiello d'as Valles ye un puerto de montanya en as sierras interiors pirenencas d'Aragón, paso natural d'entre la valle de Vio y la par baixa de l'Ara (la dita valle de Boltanya u cambo de Boltanya), en l'aria central de Sobrarbe.

O portiello ye una collata en o lumo que ba dende las garras d'o Nabaín enta la Sierra de Sant Visorio, que d'altra manera sería una barrera natural d'entre las dos valles, per alto d'os 1000 m d'altitut, pero que per estar-ie la crestera mes abaixata permite que se i haiga pasato tradicionalment d'una man enta l'altra. O portiello se pasa per un camín (pista forestal) que puya dende Boltanya (per dezaga d'o tozal d'o Castiello) y i endreta puyando tota la costera d'o barranco de Canyimars. Dende Boltanya son cuatre kilometros de caminata, y lo camín ye partialment tamién el que endreta enta Ascaso, que se desepara bels centenars de metros d'antes cuan ya s'alvista lo portiello.

Per haber feto parte como paso prencipal en as rotas transhumant d'enantes, que i yiban per astí dica las estivas d'as valles de Puértolas y Vio, o portiello d'as valles tiene cualques graus y corrals dispersos en poquez centenars de metros en arredol suyo, resta d'a vida d'enantes en estas valles que yera tan albocata en a ganadería y lo bestiar. As remadas d'a tierra baixa puyaban a lo Sobrarbe per Lecina, trabesando la foyeta d'o Viello Sobrarbe y d'Arcusa, pasaban mes luego per Boltanya s'enfilaban alavez per Canyimars habendo de pasar a nueit no pocas veces en o Mesón d'o Piojo u en cualsiquier d'os graus que i heban en a parzana.

Un grau en a redolada d'o Portiello d'as valles.

O portiello d'as valles permite de pasar dende Boltanya enta Moriello de Sant Pietro, que ye lo primer lugar d'a valle de Vio, anque i perteneixca a lo concello de Boltanya.

Se veiga tamién[editar | modificar o codigo]