Occitanismo

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Bandera d'Occitania, simbolo de l'occitanismo

L'occitanismo, en sentito amplo, ye o conchunto de toz os movimientos que fan a promoción d'a luenga occitana y que esfensan os intreses d'Occitania, d'a suya población y d'a suya cultura. L'occitanismo puet agrupar accions y movimientos mui diversos, de tipo lingüistico, cultural, socioeconomico u politico.

Definición

Definición ampla

Seguntes iste sentito amplo, occitanismo ye sinonimo de renaixentismo occitán y coincide con o movimiento historico d'a Segonda Renaissença Occitana (en aragonés Segundo Renaiximiento Occitán), entre o 1800 y hue (a Primièra Renaissença Occitana ye o movimiento literario barroco d'a fin d'o sieglo XVI y d'o inicio d'o sieglo XVII).

Asinas l'occitanismo complega sensibilidaz diversas. Especialment, en o problema prou controvertito d'a traza d'escribir l'occitán, o concepto d'occitanismo reune as diferents corrients que emplegan grafías variatas (grafía clasica sobretot, pero tamién grafía mistralenca, grafía bonaudiana, grafía d'a Escòla dau Pò...).

Ista definición ampla ye emplegata:

• Por diferents especialistas que han feito un analís cientifico d'a cuestión, como lo lingüista Georg Kremnitz.
• Por una parti important d'o renaixentismo occitán, en particular en as Vals Occitanas.
• En os movimientos culturals occitans prencipals. Emplegata a sobén por o Institut d'Estudis Occitans. Tamién ye o caso d'o Felibritge que emplega os termins "occitán" y "Occitania" en o suyo pensamiento tradicional, especialment en os suyos estatutos de 1911, lo que ye una forma d'occitanismo.
• Por bels movimientos politicos (sobretot o PNO y Iniciativa per Occitània).

Definición restrictiva

Existe una definición mas restrictiva d'o termin. Occitanismo ye emplegato a vegatas ta designar a corrient d'o renaixentismo occitán que emplega la grafía clasica ta escribir l'occitán, por oposición a atras corrients que usan grafías diferents ta escribir-lo (grafía mistralenca, grafía bonaudiana, grafía de l'Escòla dau Pò...).

Ista definición restrictiva tamién a emplegan os partidarios d'o secesionismo lingüistico: en restrinchir l'"occitanismo" a la grafía clasica, y en afirmar que a "luenga occitana" no existirba, miran d'excluyir a grafía clasica de l'uso de bels dialectos occitans y d'ista traza, miran d'aleixar istos dialectos d'o funcionamiento unitario d'a luenga.