Oclusiva alveolar sonora
Apariencia
| Oclusiva alveolar sonora | ||
|---|---|---|
| d | ||
Codificación
| ||
| N° d'orden en l'AFI: | 104 | |
| Entidat (dec): | d | |
| Unicode (hex): | U+0064 | |
| X-SAMPA: | d | |
| Kirshenbaum: | d | |
| Braille: | ||
Soniu
| ||
A oclusiva alveolar sonora ye un soniu consonantico present en cuantas luengas parladas. En l'AFI iste soniu se denota con o signo [d] y o suyo equivalent en X-SAMPA ye d.
Caracteristicas
[editar | modificar o codigo]- O suyo modo d'articulación ye oclusivo, lo que significa que ye producida obstruyindo l'aire en o tracto vocal.
- O suyo punto d'articulación ye alveolar, lo que significa que ye articulada con a punta u a parti plana d'a luenga contra os alveolos dentals, alavez puet estar apical u laminar.
- O suyo tipo de fonación ye sonora, lo que significa que as cuerdas vocals son vibrando mientres l'articulación.
- Ye una consonant oral, lo que significa que se permite que l'aire eslampe a traviés d'a boca y no a traviés d'o naso.
- Ye una consonant central, lo que significa que se produce deixando pasar l'aire por dencima d'a luenga, mas que por os cantos.
- O mecanismo d'o fluixo d'aire ye pulmonar egresivo, lo que significa que o fluixo d'aire s'articula empentando aire enta difuera d'os polmons a traviés d'o tracto vocal.
Presencia
[editar | modificar o codigo]En aragonés
[editar | modificar o codigo]En aragonés existe iste fonema y se representa con o grafema <d> en todas as suyas realizacions: delera ([de'leɾa]), dula (['dula]), doliquera ([doli'keɾa]), dient (['djen]), dandaliar ([danda'ljaɾ]), fondo (['fondo]), espuenda ([es'pwenda]), conduta ([kon'duta]), mandria (['mandɾja]), caldereta ([kalde'ɾeta]).[1]
Eixemplos en diferents luengas
[editar | modificar o codigo]| Idioma | Palabra | AFI | Significau | Notas | |
|---|---|---|---|---|---|
| Alemán | Dach | [dax] | teito | Se veiga fonetica de l'alemán | |
| Aragonés | delera | [de'leɾa] | delera | Se veiga fonetica de l'aragonés | |
| Basco | diru | [d̪iɾu] | diners | Se veiga fonetica d'o basco | |
| Castellano | hundido | [ũn̪ˈd̪ið̞o̞] | afundiu | Se veiga fonetica d'o castellano | |
| Catalán | drac | [ˈd̪ɾak] | dragón | Se veiga fonetica d'o catalán | |
| Francés | de | [də] | de | Se veiga fonetica d'o francés | |
| Italiano | dove | [ˈdove] | on | Se veiga fonetica de l'italiano | |
Referencias
[editar | modificar o codigo]- ↑ (an) Ortografía de l'aragonés. AAL