Muela (cheomorfolochía)

De Biquipedia
Anvista d'a Muela Monchén con Cantaviella debant.

Muela ye un pueyo u mont con un extenso cabo alto plano[1] u concavo formau por un cinglo d'estratos duros quasi horizontals, por un regular de calsineras.

En a Depresión de l'Ebro y en antigas cuencas sedimentarias terciarias d'o centro y este d'a peninsula Iberica son tipicas as muelas con teito de calsinera si representan o centro d'a cuenca u con teito de piedra d'arena u almendrón si son d'a marguin d'a cuenca, como se veyen en l'aria d'o Guadalop y Matarranya.

Belunas son extensas plataformas estructurals, belatras con dimensions més redueitas se pueden considerar como pueyos testigo derivatos d'ixas plataformas, y por erosión d'o cinglo que las proteche pueden esdevenir antepueyos.

Bi ha muelas en materials mesozoicos d'o Sistema Iberico con cabo alto concavo que se relacionan con sinclinals pendius, constituindo releus invertius. A mayor part s'han feito en materials cretacios, pero atras como a Muela de Fridas s'han feito en materials churasicos.

Muelas d'a Depresión de l'Ebro

Muelas d'o mesozoico d'o Sistema Iberico

Muelas d'o terciario d'o Sistema Iberico

En a fuesa de Teruel as muelas se formoron principalment en o quaternario con o proceso d'encaixamiento d'os ríos d'a cuenca hidrografica d'o Guadalaviar, en rematar as zagueras deformacions tectonicas d'o Pliocén superior[2].

Referencias

  1. (es) Juan Antonio Frago Gracia Toponimia navarroaragonesa del Ebro (IV): Orónimos ISSN 0210-5624, Vol. 30-31, 1982 , pachinas. 23-62 [1]
  2. (es) Mateo Gutiérrez Elorza, José Luis Peña Monné: Las formas del relieve de la provincia de Teruel. "Cartillas Turolenses Nº 7º". Instituto de Estudios Turolenses, 1990. pp 46-48.