Isaac Albéniz

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Isaac Albéniz
Isaac Albéniz en 1901.
Isaac Albéniz en 1901.
Información personal
Nombre {{{Nombre_de_naiximiento}}}
Embotada {{{Alias}}}
Naixió 29 de mayo de 1860, Camprodon (Chirona)
Murió 18 de mayo de 1909, Cambo-les-Bains (Aquitania, Occitania)
Información musical
Orichen
Estilo Musica clasica
Ocupancia {{{Ocupancia}}}
Instrumentos
Tiempo
Discograficas
Relacionau con
Pachina web

Isaac Manuel Francisco Albéniz (Camprodon, Ripollés, Chirona, 29 de mayo de 1860 - Cambo-les-Bains, Aquitania, 18 de mayo de 1909) estió un compositor y interprete de piano catalán. No solament s'adedicó a la musica ta iste instrumento, so que tamién escribió temas ta o teatro y mas de dos docenas de cancions, asinas como cuantos temas orquestals y de cambra.

Primeras anyadas[editar | modificar o codigo]

A vida d'Isaac Albéniz, mas que mas a infancia y a choventut, ye una d'as mas apasionants d'a historia d'a musica. Estió un nino prodichio que debutó como pianista con nomás cuatro anyos, en un recital en Barcelona en o Teatro Romea. Estudió piano en ista ciudat, y dimpués en París con Antoine François Marmontel, y prebó d'ingresar en o conservatorio de París, encara que no lo consiguió: aprobó l'examen pero li refusoron l'admisión por a suya choventut.

A suya formación[editar | modificar o codigo]

Continó os estudios en Madrit, a on s'heba tresladato a suya familia en 1869. Teneba un caracter inquieto, s'eslampó de casa a los diez anyos d'edat y recorrió diversas ciudaz y lugars de Castiella organizando os suyos propios conciertos. Una segunda fuyita, en 1872, lo levó ta Buenos Aires.

Dende 1875 fació conciertos en os Estaus Unius, Londres y Leipzig, a on estudeó en o Conservatorio, antis de matricular-se en o Conservatorio de Bruselas. Protechito por o secretario particular d'Alifonso XII, podió continar os estudios en o Conservatorio de Bruselas. Mientres a suya estancia en Leipzig conoixió a Liszt, que portó a Albéniz ta beluns d'os suyos conciertos.

A suya madureza artistica[editar | modificar o codigo]

En 1882 se casó con Rosina Jordana, con qui tenió tres fillos. Cécilia Ciganer-Albéniz, ex-muller d'o president francés Nicolas Sarkozy ye biznieta d'Isaac Albéniz a traviés d'a suya nieta Diane Albéniz.

Conoixió a Felipe Pedrell, considerato como o fundador d'a escuela de musica nacional espanyola, que l'animó a composar obras d'ixa escuela, y ye asinas como Albéniz composó a suya Suite espanyola.

Dende 1889, residiba en París y en Londres, encara que dende 1893 establió a suya residencia prencipal en Francia.

Debito a la nefritis que teneba, se tresladó a lo balneario de Cambo (en o departamento francés de Pireneus Atlanticos), a on morió lo 18 de mayo de 1909.

Premios[editar | modificar o codigo]

Albéniz visto por Ramon Casas (MNAC).

Isaac Albéniz recibió a Lechión d'Honor d'o Gubierno francés.

Obras (selección)[editar | modificar o codigo]

  • Suite espanyola (1886)
  • Recuerdos de viaje (1887); que incluye Rumores de la caleta.
  • Segunda Suite espanyola (1889)
  • Iberia (1905-1908),
  • Iberia, version orquestata por Enrique Fernández Arbós.
  • Operas, d'entre as cuals: San Antonio de la Florida, Henry Clifford, Merlín, Pepita Jimenez.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]