Inocencia Alcubierre

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Ino Alcubierre
Inocencia Alcubierre
L'actriz Inocencia Alcubierre en una escena d'a cinta Don Juan Tenorio (1922).
L'actriz Inocencia Alcubierre en una escena d'a cinta Don Juan Tenorio (1922).
Información personal
Nombre real Inocencia Alcubierre Rodríguez
Calendata naiximiento: 16 de chunio de 1901
Puesto naiximiento: Uncastiello (Cinco Villas, Aragón)
Calendata muerte: 12 d'agosto de 1927
12 d'agosto de 1930
Puesto muerte: Madrit (Espanya)
Barcelona (Barcelonés, Catalunya)[1]
Ocupación: Actriz

Ino Alcubierre u Inocencia Alcubierre, nombres artisticos d'Inocencia Alcubierre Rodríguez, naixida d'Uncastiello (Cinco Villas, Aragón) o 16 de chunio de 1901 y muerta en Madrit (Espanya) o 12 d'agosto de 1927[2] u en Barcelona (Barcelonés, Catalunya) o 12 d'agosto de 1930,[3] estió una destacada actriz aragonesa de cine mudo, activa en o cine espanyol con a-saber-lo exito dende primerías d'os anyos 1920 dica la suya prematura muerte.

Primeras anyadas[editar | modificar o codigo]

Como tantas cosas en a vida d'Inocencia, mesmo la suya calendata de naixencia ye dandaliosa, habendo fuents que dicen que ye naixida en 1904. Tanimientres, parixe que las fuents millor informadas indican la suya naixencia d'Uncastiello lo 16 de chunio de 1901,[4] filla de Casimiro Alcubierre. De nina la suya familia se tresladó, emigrando como tantos atros aragoneses, enta Barcelona, a on se conoixe que Ino Alcubierre treballo de mesacha con 17 anyadas como acomodadora en un teatro de l'avenida d'o Paralelo.[5]

Estrela d'o cine mudo[editar | modificar o codigo]

Estió en ixas envueltas cuan la descubrioron como posible actriz y li ufrioron o suyo primer treballo cinematografico en un western de producción espanyola, Lilian, amanixendo en os títols de credito d'a cinta como la polida actriz yanqui Elliot Dorsan[5] Ye o primer western conoixiu en Europa, estando rodau en a localidat de Lloret de Mar y se presentó como si estase una cinta producida en Estaus Unius, con los nombres d'o suyo director y d'os actors americanizaus como John Pallears y Joe Rogers.[5]

O suyo siguient treballo conoixiu estió en 1922 en a cinta Don Juan Tenorio dirichida por Ricardo de Baños, a on Ino Alcubierre yera l'actriz protagonista en o papel de Donya Inés. Se diz que iste papel se li ufrió en estar asasinada l'actriz que heba de protagonizar-lo, y que podría estar l'actriz Conchita Robles, asasinada en un escenario de Madrit por o suyo esposo, lo comandant de Caballería Carlos Berdugo Boti.[5] Se tractaba d'una ambiciosa producción d'o cine espanyol d'ixas envueltas,[3] una adaptación d'a obra teatral dramatica Don Juan Tenorio, de José Zorrilla, y a on Ino Alcubierre inició la suya fama como actriz destacada, y a on treballó como co-protagonista con lo tenor mallorquín Fortunio Bonanova, qui bien luego continó la suya carrera interpretativa en o cine estausunidense.

Dende 1922 dica 1925 no se li conoix garra cinta a on hese treballau, y se gosa afirmar que yera como consecuencia de tener una filla,[3] pero parixe que no se troba garra constancia d'una filla, ni d'o suyo pai, ni d'un matrimonio d'Ino Alcubierre.[5] En cualsiquier caso, en 1925 protagonizó El niño de oro, una cinta de cine de comedia sin garra trascendencia, dirichida por José María Granada y a on tornó a estar l'actriz protagonista.[5]

En ixe mesmo anyo de 1925 Inocencia interpretó a María del Pilar[6] en a cinta Nobleza baturra, dirichida por Juan Vila Vilamala, y que consolidó la suya carrera artistica, en recebindo criticas muit favorables por a suya interpretación,[3] en a que estió una d'as cintas de cine mudo mas exitosas s'o cine espanyol.[3] Tanimientres, no se'n conoix garra copia conservada d'ista cinta, estando asinas una cinta perdida.[4]

En 1926 fácil que ya s'hese convertiu en l'actriz mas destacada d'o cine espanyol d'ixas envueltas y protagonizó la cinta La malcasada, dirichida por Francisco Gómez Hidalgo y que tractaba lo tema de l'esvurcio, en interpretar Ino Alcubierre a una espanyola casada con un torero mexicano por intrés; en ixas envueltas se prochectaba aprobar l'esvurcio en Espanya.[5] Antiparte, en a cinta amanixen destacadas personalidaz d'ixas envueltas, como lo pintor Julio Romero de Torres, los militars José Millán-Astray u Ramón Franco, u los politicos Alejandro Lerroux u Miguel Primo de Rivera.[7]

La suya muerte[editar | modificar o codigo]

Como atras cuestions d'a vida d'Inocencia Alcubierre, tamién ye dandaliosa la cuestión d'a suya muerte, en no poder-se asegurar ni puesto ni calendata de defunción, ni tampoco a on se troban los suyos restos. Todas las versions coinciden en que morió como consecuencia d'un accident d'auto, encara que discrepan sobre lo puesto y la calendata. Unas versions indican que morió en Madrit (Espanya) o 12 d'agosto de 1927[2] y atras versions, que morió en Barcelona (Barcelonés, Catalunya) o 12 d'agosto de 1930;[3] estando lo mesmo autor que presenta en dos puestos diferents las dos calendatas y puestos de muerte, como clara muestra d'os dandalos. Parixe que la fuent que se fa servir t'afirmar que morió en Barcelona ye una esquela publicada en o diario barcelonés La Vanguardia en 1930[8] y que reculle Find A Grave en a suya web.[9] Tanimientres, tot fa pensar que morió en 1927, en plena madurez d'a suya carrera artistica, encara que en o blog El honor de Palencia se reculle una noticia de prensa de 1930 a on se indica una actuación suya como actriz teatral,[5] estando asinas un misterio la suya posible carrera como actriz en ixas tres anyadas.

Premios y reconoiximientos[editar | modificar o codigo]

En Uncastiello, lo suyo lugar natal, se i celebran cada anyo en a suya honor las Jornadas de Cine Mudo de Uncastillo-Ino Alcubierre.

Filmografía[10][editar | modificar o codigo]

Anyo Títol d'a cinta Papel Director Reparto Atros
1921 Lilian[5][11] Juan Pallejá José Rogés Acreditada como Elliot Dorsan[5]
1922 Don Juan Tenorio[12] Donya Inés Ricardo de Baños Fortunio Bonanova, Jaime Planas, Ramón Quadreny, Ramón Bañeras, Julio López de Castilla, Julio Nolla, Conchita Huerta, Copérnico Olver, Antonia Baró, Ricardo Fuster, Pablo Prou de Vendrell, Pepita Berenguer, Teresa Arquer, José Martí, Conchita Ramos, Godofredo Mateldi, Francisco Aguiló, Juan de Mata, Luisa Prats, Antonio Salom, Gustavo Yñiguez Acreditada como Ino Alcubierre
1925 El niño de oro[13] José María Granada José Argüelles, Francisco Cambil, Fernando Fresno, José María Granada
Nobleza baturra[14] María del Pilar[6] Juan Vila Vilamala Adolfo Bernáldez, Alfredo Corcuera, Félix Dafauce, Felipe Fernansuar, Carolina Fernán Gómez, Antonio Mata, Elvira Rojas, Guillermina Soto
1926 La malcasada[7] Francisco Gómez Hidalgo María Banquer, Juan Belmonte, Julia A. de Belmonte, Antonio Cabero, José Calle, Alfredo Corcuera

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. La suya calendata y puesto de muerte ye dandalioso, con fuents discrepants.
  2. 2,0 2,1 (es) Inocencia Alcubierre en o Diccionario biográfico español, por Javier Barreiro.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 (es) Inocencia Alcubierre en o blog de l'escritor y biografo Javier Barreiro.
  4. 4,0 4,1 (es) Ino Alcubierre en a pachina web d'as Jornadas de Cine Mudo de Uncastillo-Ino Alcubierre establidas en a suya honor.
  5. 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 (es) Estrellas apagadas. Inocencia Alcubierre en o blog El honor de Palencia.
  6. 6,0 6,1 (es) La primera versión de Nobleza Baturra en o blog d'o Centro de Estudios Borjanos d'a Institución Fernando el Católico d'a Deputación Provincial de Zaragoza.
  7. 7,0 7,1 (en) La malcasada en IMDb.
  8. (es) Busqueda en la hemeroteca de La Vanguardia.
  9. (en) Ino Alcubierre en Find a Grave.
  10. (en) Inocencia Alcubierre en Internet Movie Database.
  11. (en) Lilian en IMDb.
  12. (en) Don Juan Tenorio en IMDb.
  13. (en) El niño de oro en IMDb.
  14. (en) Nobleza baturra en IMDb.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]