Guerra Civil Anglesa

De Biquipedia
(Reendrezau dende Guerras zebils anglesas)
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Oliver Cromwell en a Batalla de Worcester

A Guerra Civil Anglesa u Guerras Civils Anglesas estioron una serie de conflictos armatos y conspiracions politicas entre Parlamentarios (ditos os Capezas Redondas; Roundheads en anglés) y os Monarquicos (conoixitos como Cavaliers) entre 1642 y 1651. A primera (1642-1646) y a segunda (1648 - 1649) guerra civil enfrentoron a los partidarios d'o rei Carlos I y os partidarios d'o Parlamento largo (Long Parliament), mientres que en a tercera guerra civil s'enfrentarban os partidarios d'o rei Carlos II y os partidarios d'o Rump Parliament (o Parlamento codisno en aragonés). A Guerra Civil remató con a victoria d'os Parlamentarios en a Batalla de Worcester o 3 de setiembre de 1651.

As consecuencias d'a Guerra Civil estioron o chuicio y execución de Carlos I, o exilio d'o suyo fillo Carlos II y o cambeo d'a monarquía anglesa, primero por a Commonwealth d'Anglaterra (1649 - 1653) y dimpués por o Protectorau (1653 - 1659) baixo lo mandato personal d'Oliver Cromwell. O monopolio d'a Ilesia d'Anglaterra en Anglaterra plegaba a la fin y as victorias refincoron a los ciudadanos protestants d'Irlanda d'ascendencia escocesa u anglesa. Constitucionalment as guerras deixoron veyer que os reis britanicos no podeban gubernar sin o consentimiento d'o Parlamento, anque isto no estió una realidat total dica o siguient sieglo con a Revolución Gloriosa.