Guerra d'independencia crovata
Guerra d'a Independencia crovata | |
---|---|
Guerras yugoslavas | |
![]() Soldaus crovates paraus ta destruir un tanque serbo en 1992 | |
Información cheneral | |
Calendata: 1991-1995 | |
Puesto: Croacia | |
Resultau: Victoria y independencia de Croacia | |
En conflicto | |
![]() ![]() |
![]() ![]() ![]() |
Comandants | |
Franjo Tuđman | Slobodan Milošević |
A guerra d'independencia crovata estió una guerra yugoslava de secesión que se produció en Croacia dende 1991 dica 1995 en a que os serbos de Croacia y l'exercito federal yugoslau luitaban contra o gobierno crovate y la población de nacionalidat etnica crovate.
O bando crovate aspiraba creyar un estau crovate independient, y os serbos de Croacia pretendeban que os territorios crovates con población serba, mayoritaria u no seguisen dependendo de Yugoslavia, que s'anexionarían estos territorios chunto con ciudatz d'a costa hadriana que darían a Serbia una salida a la Mar Hadriana. A guerra sorprendió por a suya brutalidat en a Europa d'os anyos 90, pero estió una guerra de conquiesta que aproveitaba a presencia de minorías en o país vicín d'alcuerdo con a tradición balcanica, y de feito repetiba o modelo d'a segunda Guerra Mundial en Yugoslavia y d'as guerras balcanicas en a Macedonia d'os anyos 1910.
Fase inicial d'a guerra[editar | modificar o codigo]
O 25 de chunio de 1991 Croacia y Eslovenia proclaman a suya independencia. Os serbos de Croacia proclamoron a independencia d'a rechión de Krajina centrada en Knin, que esdendría a Republica Serbisca de Krajina. O Gobierno federal yugoslau refirmó a los serbos de Croacia con a presencia de l'exercito federal[1], que preba de mantener o control de Croacia y dixa que os guerrillers serbos faigan crimens de guerra con total impunidat primero contra os crovates que yeran en minoría en as localidatz de mayoría serba y dimpués contra os crovates de localidatz que no yeran de mayoría serba y que igual conqueriban. Krajina a escape cayó en poder serbo sin guaire dificultat ni accions militars violentas.[2]
S'organizó un grupo paramilitar conoixiu como Hrvatske obrambene snage ("fuerzas de defensa crovatas") u HOS, que nunca no tenió tanta importancia numerica u militar como os paramilitars serbos. No podioron escapar guaire a lo control gobernamental fuoron absorbius por l'exercito crovate dende a movilización cheneral de noviembre de 1991. Os HOS participoron en batallas menors como Bitka za vojarne u Batalla d'os Quartels.
Os principals combates se desembolicaban en Eslavonia oriental, de mayoría crovate, pero que os medios de comunicación serbos (y d'Estaus con actitut pro-serba como Espanya que veyeban a independencia de Croacia como incomoda), presentaban como de mayoría serba. En Eslavonia oriental
Dimpués d'Eslavonia a guerra s'estendilló dende Krajina dica Dalmacia (puent de Maslenica), y as ciudatz costeras como Šibenik, Chadra, Split, atacadas por a marina yugoslava. Ragusa fue atacada por voluntarios serbos dende Herzegovina oriental y por montenegrins dende Montenegro[3], que ocuporon tot Konavle y internoron a toda la población crovate que podioron fer prisionera en centros de detención.
En Vukovar os combatients crovates yeran amplament superaus en numero por os combatients serbos, tanto fuerzas regulars como en fuerzas paramilitars. Os pocos miembros de HOS baixo o mandato de Robert Šilić luitaban contra tres grupos paramilitars serbos muito més numerosos.
Vukovar resistió pero en zaguerías fue destruito por l'exercito yugoslau, estando scenario de crimens por os dos costaus que han quedau sin guaire castigo por o que fa a los responsables serbos. En os territorios que os serbos conquieren bi ha mortaleras de población crovata y por miedo muitos d'ellos fuyen antes que plegasen os serbos, feito que quan a guerra s'estendille por Bosnia y o Kosovo será conoixiu como "limpieza etnica" y que quan encomenzaba en Croacia no conseguiba mover d'igual traza as sensibilidatz de bell país occidental que yera contra a desintegración de Yugoslavia.
O 23 d'aviento de 1991 Alemanya reconoix a independencia de Croacia, feito que obliga a fer-lo o 15 de chinero a totz os países d'a CEE, dica estaus reticents como Espanya, que chugaba un papel anti-crovate y pro-serbo. En abril de 1992 os cascos azuls d'a ONU encomienzan a prener posicions en as zonas ocupadas por os serbos. En mayo de 1992 Croacia ye admesa en a ONU. A seu d'o mando d'os cascos azuls ye prevista que siga en Sarajevo, pero quan s'aturan os combates en Croacia esclata a guerra en Bosnia-Herzegovina. Dende as suyas posicions en Bosnia-Herzegovina os serbos tamién atacaban ciudatz de Croacia como Slavonski Brod y Ragusa. L'exercito crovate intervinió contra los serbos en o sud de Herzegovina oriental en octubre de 1992 (Operación Konavle), pa evitar que continasen atacando Ragusa y pa recuperar a comarca de Konavle, territorio situau entre Ragusa y Montenegro.
En a guerra de Bosnia-Herzegovina musulmans bosniacos heban confiau en a comunidat internacional y os crovates locals s'heban preparau pa a guerra. Os guerrillers serbos y l'exercito troban menos resistencia y tamién fan mortaleras en as zonas baixo o suyo control, pero o refirme d'Estaus Unius a la causa bosniaca musulmana fa que ya totz os países occidentals ya no refimen a causa serba, (que encara tendrá a Rusia como aliada), y que a opinión publica tienga en cuenta agora os crimens de guerra serbos, as violacions masivas, ecetra....Una millor preparación pa una guerra que se veyeba inminent y l'aduya de Croacia y a suya experiencia militar permitió a los crovates de Bosnia y Herzegovina resistir millor os ataques serbos que a población musulmana, manimenos tamién i habió muitas baixas y se perdioron ciudatz como Bosanski Brod en Posavina. Os crovates plegoron a prener o control d'Herzegovina occidental y d'amplas zonas de Bosnia central, dica en localidatz de mayoría musulmana como Kiseljak.
Operacions militars en 1993[editar | modificar o codigo]


I habió conflictos armaus intermitents en 1993 a una escala menor que en 1991 y 1992 que fuoron més exitosos p'as fuerzas crovatas. Os crovates podioron recuperar territorio y protecher as ciudatz de Chadra y Gospić d'ataques serbos, pero entre l'alto o fuego de 1992 y as ofensivas crovatas de 1992 a luita yera limitada y as accions militar se reducioron a dos semanas en ixas tres anyadas y meya.[4]
A primers de 1993 as operacions més notables estioron:
- En a central hidroelectrica de Perućko jezero, 27-28 chinero 1993.
- Operacion Maslenica, redolada de Maslenica, cerca de Chadra, 22 Chinero - 10 Febrero de 1993.
- Operacion bolsa de Medak, zona cerca de Gospić, 9-17 Setiembre de 1993.
Mientres a mayoría d'estas operacions yeran exitos relativos pa o gobierno crovate, o exito d'a Operacion bolsa de Medak en 1993 causó reaccions fueras de paises y organizacions que teneban actitutz anti-Crovates y pro-Serbas en a guerra, esto fació que l'exercito Crovate no fese garra ofensiva en una anyada. En chunio de 1993 os serbos d'a Republica Serbisca de Krajina reafirman en un referendum o suyo deseyo d'unión con os atros serbos d'os Balcans.
En Bosnia os crovates dixan d'estar aliaus d'os musulmans en 1993 y encomienzan unos combates en os que a población musulmana, més numerosa, va prenendo o control de muitas ciudatz de Bosnia central (Travnik, Vares), y tamién de Herzegovina central, (Jablanica, Mostar oriental), y encara que enantes os crovates heban aduyau a salvar-se d'os serbos a muitos musulmans, que podioron trobar refuchio en ciudatz como Mostar, a opinión publica internacional yera de part d'os musulmans y en contra d'os crovates. Os países occidentals presionaban pa que os musulmans y crovates formasen una federación crovata-musulmana, pero os combates yeran dificils d'aturar.
Final d'a guerra[editar | modificar o codigo]
En 1995 os crovates van ocupando os territorios y enclaus on a posición serba ye menos fácil de defender: primero en mayo a Eslavonia occidental (Operazión Flash), y dimpués en agosto de 1995 Krajina (Operacija Oluja u Operación Tronada). Por miedo a represalias os serbos fuyen en masa de totas estas rechions. A recuperación de Krajina permite liberar d'a presión militar a los musulmans de Bihać, y os serbos encomienzan a retacular en Bosnia occidental. Os crovates de Bosnia recuperan Jajce, perdiu quan os musulmans y crovates combatiban por Travnik. O 21 de noviembre de 1995 Estaus Unius fuerza a un alcuerdo de paz en Dayton, os crovates de Bosnia son obligaus a fer parte d'una Federación Crovata-Musulmana dentro de Bosnia-Herzegovina, amés han de ceder as zagueras localidatz que controlaban de Posavina a la republica serbo-bosnia de Bosnia-Herzegovina.
Referencias[editar | modificar o codigo]
- ↑ (fr) Dennis P. Hupchick, Harold E. Cox: Les Balkans. Atlas historique. Ed Economica, 2008. p 110.
- ↑ (es) Josep Palau El Espejismo yugoslau. Ediciones del Bronce, 1996.
- ↑ (hr) Dubrovački Muzeji: Dubrovnik u Domovinskom ratu 1991-1995, 2013
- ↑ (Croatian) War in Croatia 1991-95, Part II.
Bibliografía[editar | modificar o codigo]
- (hr) Dubrovački Muzeji: Dubrovnik u Domovinskom ratu 1991-1995, 2013.
- (fr) Dennis P. Hupchick, Harold E. Cox: Les Balkans. Atlas historique. Ed Economica, 2008.
- (fr) Michel Sivignon: Les Balkans. Une géopolitique de la violence. Belin, 2009.
- (es) Carlos Taibo, José Carlos Lechado: Los conflictos yugoslaus. Una introducción. Fundamentos, 1994.
- (es) André Sellier y Jean Sellier: Atlas de los pueblos de Europa Central. Acento Editorial.