Calcio

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Calcio
PotasioCalcioEscandio
Mg

Ca

Sr
Información cheneral
Nombre, simbolo, numero Calcio, Ca, 20
Serie quimicaMetal alcalinoterrio
Grupo, periodo, bloque 24, s
ColorGris archent
Peso atomico 40.078(4) g·mol−1
Configuración electronica [Ar] 4s2
Electrons por capa 2, 8, 8, 2
Propiedaz fisicas
Fasesolido
Densidat (a t.a.)1.55 g·cm−3
Densidat en liquido en o p.f.1.378 g·cm−3
Punto de fusión1115 K
(842 °C, 1548 °F)
Punto d'ebullición1757 K
(1484 °C, 2703 °F)
Entalpía de fusión8.54 kJ·mol−1
Entalpía de vaporización154.7 kJ·mol−1
Calor especifica(25 °C) 25.929 J·mol−1·K−1
Presión de vapor
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T/K 864 956 1071 1227 1443 1755
Propiedaz atomicas
Estructura cristalinacubica centrata en as caras
Estatos d'oxidación+2, +1[1]
(oxido muit basico)
Electronegatividat1.00 (escala de Pauling)
Enerchías d'ionización
(mas)
1ª: 589.8 kJ·mol−1
2ª: 1145.4 kJ·mol−1
3ª: 4912.4 kJ·mol−1
Radio atomico197 pm
Radio covalent176±10 pm
Radio de van der Waals231 pm
Atra información
Ordenación magneticadiamagnetico
Resistividat electrica(20 °C) 33.6 nΩ·m
Conductividat termal(300 K) 201 W·m−1·K−1
Dilatación(25 °C) 22.3 µm·m−1·K−1
Velocidat d'o sonito(20 °C) 3810 m/s
Modulo d'elasticidat20 GPa
Mod. elast. transversal7.4 GPa
Modulo de compresión17 GPa
Coeficient de Poisson0.31
Dureza Mohs1.75
Dureza Brinell167 MPa
Numero CAS7440-70-2
Isotopos mas estables
iso AN Vida MD ED (MeV) PD
40Ca 96.941% 40Ca ye estable con 20 neutrons
41Ca traza 1.03×105 y ε - 41K
42Ca 0.647% 42Ca ye estable con 22 neutrons
43Ca 0.135% 43Ca ye estable con 23 neutrons
44Ca 2.086% 44Ca ye estable con 24 neutrons
45Ca sin 162.7 d β 0.258 45Sc
46Ca 0.004% >2.8×1015 y ββ ? 46Ti
47Ca sin 4.536 d β 0.694, 1.99 47Sc
γ 1.297 -
48Ca 0.187% >4×1019 y ββ ? 48Ti

O calcio ye un elemento quimico, de simbolo Ca y de numero atomico 20. Ye un elemento quimico esencial ta a vida. Se calcula que entre un 1,5% y un 2% d'o peso d'una persona ye calcio, d'o que o 99% se troba en os uesos y a resta en teixitos y fluidos corporals intervenindo en o metabolismo celular.

En a parla vulgar se fa servir a voz calcio ta referir-se a las suyas sals (por eixemplo ista augua tien muito calcio; en as canyerías se deposita muito calcio, etc.)

Caracteristicas prencipals[editar | modificar o codigo]

O calcio ye un metal alcalinoterrio blando, maleable y dúctil que se crema con flama roya formando oxido de calcio y nitruro. As superficies recients son de color blanco archent pero se fan mas palidas a escape tornando-se licherament amarillencas exposatas a l'aire y en zaguerías de color grisa u blanca por a formación de l'hidroxido de calcio en reaccionar con a humedat ambiental. Reacciona violentament con l'augua ta formar o hidroxido Ca(OH)2 desprendendo hidrocheno.

Aplicacions[editar | modificar o codigo]

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (2010). "Mechanistic Elucidation of the Formation of the Inverse Ca(I) Sandwich Complex [(thf)3Ca(μ-C6H3-1,3,5-Ph3)Ca(thf)3] and Stability of Aryl-Substituted Phenylcalcium Complexes". Journal of the American Chemical Society 132 (35): 100818110534020. DOI:10.1021/ja105534w.

Vinclos externos[editar | modificar o codigo]