Boira d'Oort

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
A Boira d'Oort.

A Boira d'Oort , a vegadas clamada tamién boira d'Öpik-Oort, descrita por primera vegada en 1950 por l'astronomo holandés Jan Oort, ye una boira teorica de planetesimals predominantment chelaus que rodia o Sol a distancias que oscilan entre 2.000 y 200.000 UA (0,03 a 3,2 anyos luz).[1] Se trestalla en dos rechions: una boira d'Oort interior en forma de disco (u boira Hills) y una boira d'Oort exterior esferica. Todas dos rechions se troban dillá d'a heliosfera y en l'espacio interestelar. O cinto de Kuiper y o disco disperso, os atros dos depositos d'obchectos transneptunianos, son son situadas unas cient vegadas mas amán d'o Sol que a boira d'Oort.

A buega exterior d'a boira d'Oort define a buega d'o Sistema Solar y a extensión de l'esfera d'Hill d'o Sol. A boira exterior d'Oort ye unida de traza feble a lo Sistema Solar y, por tanto, se veye facilment afectada por l'atracción gravitacional d'as estrelas que pasan y d'a Vía Lactia mesma. Istas fuerzas ocasionalment desaloixan a os cometas d'as suyas orbitas dentro d'a boira y los ninvian enta l'interior d'o Sistema Solar. Seguntes as suyas orbitas, a mayoría d'os cometas de periodo curto pueden provenir d'o disco disperso, pero beluns encara pueden haber-se orichinau en a boira d'Oort.

Os astronomos berruntan que a materia que compone a boira d'Oort se formó mas amán d'o Sol y estió espardida en o espacio por os efectos gravitacionals d'as planetas chigants a o prencipio d'a evolución d'o Sistema Solar. Encara que no s'han realizau alufradas directas confirmadas d'a boira d'Oort, puede estar a fuent de toz os cometas de periodo largo y d'o tipo Halley que ingresan a o Sistema Solar interior, y tamién de muitos cometas d'a familia de Chupiter.

Referencias[editar | modificar o codigo]

  1. (en) Joseph A. Angelo Jr. Encyclopedia of Space and Astronomy, Facts on File, 2006, ISBN 978-0-8160-5330-8, p.433