Diferencia entre revisiones de «Luengas d'oïl»
m robot Modificado: it:Lingua d'oïl |
m r2.6.3) (robot Añadido: uk:Мови Ойл |
||
Linia 68: | Linia 68: | ||
[[sv:Langue d'oïl]] |
[[sv:Langue d'oïl]] |
||
[[tr:Oïl dilleri]] |
[[tr:Oïl dilleri]] |
||
[[uk:Мови Ойл]] |
|||
[[wa:Lingaedje d' oyi]] |
[[wa:Lingaedje d' oyi]] |
||
[[zh:奥依语]] |
[[zh:奥依语]] |
Versión d'o 15:23 4 chi 2011
O termin luenga d'oïl designa globalment a branca d'a luengas galo-romances que se desenvolicoron en a parti norte d'a Galia, ye decir a parti norte de l'actual Francia, o sud de Belchica y en as islas Anglonormandas. Ista branca galo-romanica d'o norte ha conservato un substrato celtico mas important y ha tenito una enfluyencia mas gran d'as luengas chermanicas que a luenga galo-romanica d'o sud, a luenga d'oc, que ye fruito d'una romanización mas intensa d'o espacio mediterranio debito a razons ligatas a os intercambeyos comercials, a instalación de colonias romanas en o sud-este y a la mayor proximidat cheografica a la fuent orichinal d'o latín, mientres que ha recibito muitas menos colonizacions chermanicas.
Trobamos o termin luenga d'oïl tanto en singular como en plural, as luengas d'oïl, termin que gosa tener a vegatas dos significatos y usos diferents:
- En singular, a luenga d'oïl ye sinonimo de francés en un amplo sentito, aintro d'a clasificación mas tradicional d'a lingüistica romanica. A luenga d'oïl embreca alavez que as variedatz d'o dominio d'oïl son dialectos d'a luenga francesa, u mas bien variants mutuament intelichibles con o francés (ye un caso parellán a o grupo alemán, que en lingüistica s'asocia con a luenga alemana u a os termins occitán y luenga d'oc).
- En plural, luengas d'oïl significa que bi ha una serie de luengas diferents aintro d'o dominio d'oïl: o berrichón, o borgonyón, o campanyés, o francontés, le francés, o galó, o lorenés, o mayenés, o normando, o picardo, o petavín-santonchés con sus dos variedatz: petavín y santonchés[1], o idioma valón. Una luenga d'oïl en singular designa a una d'as luengas d'ista branca. Ista vision s'ha desenvolicato dende a decada 1970 compitiendo con l'anterior.
L'Academia francesa emplega a siguient definición: a luenga d'oïl agrupa totas as parlas ta as que si se diz oïl (pronunciato /wi/ u /wil/, d'a on "oui"). Seguntes ista deficinión, no bi ha mica distinción particular entre a parla francesa (francés historico) y totas as atras[2]. Asinas, en estar a luenga d'oïl un conchunto de parlas no s'habría d'emplegar a denominación en plural de luengas d'oïl.
Referencias
- ↑ Dimpués d'un periodo sin apareixe entre 2007 y o 19 de chinero de 2010, o petavín-santonchés torna a amaneixer en a lista d'as luengas de Francia, luengas d'oïl, en a pachina d'a Delegación Cheneral ta o idioma francés y as luengas de Francia (DGLFLF, sieglas en francés d'a Délégation générale à la langue française et aux langues de France), servicio d'o Ministerio de Cultura, baixo a siguient denominación: "petavín-santonchés] [con as suyas dos variedatz: petavín y santonchés]". Se veiga a web d'a DGLFLF : DGLF - Ministère de la Culture
- ↑ Nota: seguntes ista definición, o galó no fería parti d'a luenga d'oïl, ya que si se diz ya u vé.