Diferencia entre revisiones de «Idioma francoprovenzal»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
Xqbot (descutir | contrebucions)
m r2.5.2) (robot Modificado: pt:Língua francoprovençal
Sin resumen de edición
Linia 25: Linia 25:
}}
}}


O '''francoprobenzal''' u '''arpitán''' (''arpitan'') ye una [[luenga romanze]] charrata en bellas partes de [[Francia]], [[Italia]] y [[Suiza]]. A suya zona de distribuzión ye conoxita como [[Arpitania]].
O '''francoprovenzal''' u '''arpitán''' (''arpitan'') ye una [[luenga romance]] charrata en bellas partes de [[Francia]], [[Italia]] y [[Suiza]]. A suya zona de distribución ye conoixita como [[Arpitania]].


[[Heinrich Lausberg]] nota que respeuto a lo latín més ennobador que o retorromanico e menos que o francés. Deduze que l'arpitán ye a continazión d'o latín que se parlaba en ''[[León del Roine|Lugdunum]]'' important zentro urbán galorromán e ixo esplica que siga més ennobador que o retorromanico. Quan con a caita d'o [[Imperio Román]] perdió a suya importanzia a zona de ''Lugdunum'' esdebinió una zona marguinal e conserbadora en relazión a lo latín d'o norueste de Galia, que continó a suya evolución diberchent con més sostrato zelta e a més con adstrato chermanico. A embasión d'os [[alamans]] en forma de falca aisló dentro d'a galorromania l'arpitán d'o retorromanico.
[[Heinrich Lausberg]] nota que respeto a lo latín més innovador que o retorromanico y menos que o francés. Deduce que l'arpitán ye a continación d'o latín que se parlaba en ''[[León del Roine|Lugdunum]]'' important centro urbán galorromán y ixo esplica que siga més innovador que o retorromanico. Quan con a caita d'o [[Imperio Román]] perdió a suya importancia a zona de ''Lugdunum'' esdevinió una zona marguinal y conservadora en relación a lo latín d'o norueste de Galia, que continó a suya evolución diverchent con més [[sostrato celta]] y a més con adstrato chermanico. A invasión d'os [[alamans]] en forma de falca aisló dentro d'a galorromania l'arpitán d'o retorromanico.


== Bocabulario alazetal ==
== Vocabulario alazetal ==
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|----- bgcolor=#EED800
|----- bgcolor=#EED800
! '''Latín'''
! '''Latín'''
! '''Aragonés'''
! '''Aragonés'''
! '''Francoprobenzal'''
! '''Francoprovenzal'''
! '''Franzés'''
! '''Francés'''
! '''Catalán'''
! '''Catalán'''
! '''Occitán'''
! '''Occitán'''
Linia 54: Linia 54:
|| ''sudor''||''sudar''||''suar''||''suer''||''suar''||''susar (suar)''||''sudore''
|| ''sudor''||''sudar''||''suar''||''suer''||''suar''||''susar (suar)''||''sudore''
|-
|-
|| ''vitae''||''bida''||''via''||''vie''||''vida''||''vida''||''vita''
|| ''vitae''||''vida''||''via''||''vie''||''vida''||''vida''||''vita''
|-
|-
|| ''pendere''||''pagar''||''payer''||''payer''||''pagar''||''pagar (paiar)''||''pagare''
|| ''pendere''||''pagar''||''payer''||''payer''||''pagar''||''pagar (paiar)''||''pagare''
Linia 69: Linia 69:
* [http://www.francoprovenzale.it Francoprovenzale.it]
* [http://www.francoprovenzale.it Francoprovenzale.it]
* [http://www.coumboscuro.org Coumboscuro Centre Prouvençal]
* [http://www.coumboscuro.org Coumboscuro Centre Prouvençal]
* [http://www.consultaprovenzale.org Asoziazión cultural por a esfensa d'a luenga probenzal]
* [http://www.consultaprovenzale.org Asociación cultural por a esfensa d'a luenga provenzal]


{{InterWiki|frp|francoprobenzal}}
{{InterWiki|frp|francoprovenzal}}
{{Luengas romanzes}}
{{Luengas romances}}


[[Categoría:Luengas romances|Francoprobenzal]]
[[Categoría:Luengas romances|Francoprovenzal]]


[[af:Frankoprovensaals]]
[[af:Frankoprovensaals]]

Versión d'o 18:42 26 avi 2010

Plantilla:Grafía 87 Plantilla:Luenga

O francoprovenzal u arpitán (arpitan) ye una luenga romance charrata en bellas partes de Francia, Italia y Suiza. A suya zona de distribución ye conoixita como Arpitania.

Heinrich Lausberg nota que respeto a lo latín més innovador que o retorromanico y menos que o francés. Deduce que l'arpitán ye a continación d'o latín que se parlaba en Lugdunum important centro urbán galorromán y ixo esplica que siga més innovador que o retorromanico. Quan con a caita d'o Imperio Román perdió a suya importancia a zona de Lugdunum esdevinió una zona marguinal y conservadora en relación a lo latín d'o norueste de Galia, que continó a suya evolución diverchent con més sostrato celta y a més con adstrato chermanico. A invasión d'os alamans en forma de falca aisló dentro d'a galorromania l'arpitán d'o retorromanico.

Vocabulario alazetal

Latín Aragonés Francoprovenzal Francés Catalán Occitán Italiano
clavis clau clâ clef / clé clau clau chiave
cantare cantar chantar chanter cantar cantar (chantar) cantare
capra craba cabra / chiévra chèvre cabra cabra (chabra/craba) capra
lingua luenga lenga langue llengua lenga lingua
nox, noctis nueit nuet nuit nit nuèch (nuèit) notte
sapis xabón savon savon sabó sabon sapone
sudor sudar suar suer suar susar (suar) sudore
vitae vida via vie vida vida vita
pendere pagar payer payer pagar pagar (paiar) pagare
platea plaza place place plaça plaça piazza
ecclesia ilesia églésé église església glèisa chiesa
caseus (formaticum) queso / fromache tôma / fromâjo fromage formatge formatge (hormatge) / toma formaggioe

Enrastres externos

Wikipedia
Wikipedia
Ista luenga tien a suya propia Wikipedia. Puetz vesitar-la y contribuir en Wikipedia en francoprovenzal.


Luengas romances
Aragonés | Arrumano | Astur-leyonés | Castellano | Catalán | Corso incluindo o gallurés | Chudeocastellano | Dalmata | Francés incluindo o diasistema d'as luengas d'oïl con o Borgonyón, Campanyés, Franco-Contés, Galó, Lorenés, Normando (Guernesiés, Jèrriais y Anglo-normando), Petavín-Santonchés, Picardo y Valón | Francoprovenzal | Friulán | Gallego | Istriot | Istrorrumano | Italiano | Ladino | Ligur | Lombardo | Meglenorrumano | Napolitán | Occitán incluindo o gascón y l'aranés | Piemontés | Portugués | Rumanche | Rumano | Sardo incluindo o sasarés | Siciliano | Veneciano