Wikipedia:Biquiprochecto:Grafía/Grafía SLA/Idioma aragonés

L'aragonés (luenga aragonesa) ye una luenga romance parlada a Aragon (e luenga propia de ista comunidat) por un numero impreciso d'entre 10 000 e 30 000 presonas, sopretot a las comarcas pirinencas e prepirinencas. A las altras comarcas aragonesas a on que se charró lo idioma, huei lo substrato e influéncia de l'aragonés ye encara perceptible en lo castellan que se i fabla, especialment en los aragonesismos lexicos.

Denominacion

La denominacion formal més comuna d'a luenga ye aragonés, nombre con que ye conoixida localment e internacionalment.

La tradicion filologica fa uso igualment d'o compuesto navarroaragonés, sopretot en refererir-se t'o estádio meyeval d'o idioma, a consonant con l'uso d'altros compuestos lingüisticogeograficos ta altros romances peninsulars como lo galaicoportugués u l'asturlionés.

Popularment, la falta historica d'uns claros referents lingüisticos e una diglósia multisecular con lo castellan accentuoron las diferéncias dialectals d'o idioma, favoreixendo una baixa concienciacion unitária entre los parladors d'a luenga, e que aquels que millor mantenioron lo dialecto própio lo denominasen con un nombre local (ansotano, cheso, belsetan, gistavin, etc.)

Fabla ye una altra denominacion informal, considerada alternativa per belauns, populariçada en la segunda metat d'o sieglo XX. En reyalidat ye un alcurçamiento d'a expresion fabla aragonesa, inspirada en la de fabla chesa, usada en cheso.

Situacion

Sinyal bilingüe benasqués/castellán

L'aragonés ye encara parlato como luenga materna en lo suyo núclio original, las montanyas aragonesas d'os Pirineus, en las comarcas d'o Viello Aragon, Somontano, Sobrarbe e Ribagorça.

Las ciudaz principals an encara pueden trobar-se fabladors patrimonials de l'aragonés son: Uesca, Graus, Monçon, Balbastro, Fonz, Echo, Estadilla, Benàs, Samianigo, Jaca, Plan, Ansó, Ayerbe, Broto, Lo Grau.

Altros aragoneses tamien aprenden aragonés como una segunda luenga en puestos como Uesca, Zaragoça, Eixeya d'os Cavallers e Teruel. Seguntes bellas enqüestas de princípios d'os 80, la suma de fabladors no vlinca d'os 30 000, fendo que l'aragonés siga una d'as luengas europeas con más gran periglo d'extincion.

Los municípios que figuran como aragonesofonos en l'avantprojecto d'a Lei de Luengas son:
Abiego, Abiçanda, Adauesca, Agüero, L'Aínsa-Sobrarbe, Aísa, Albero Alto, Albero Baixo, Alberuela de Tubo, Alcalá d'o Bispe, Alerre, Almudévar, L'Almúnia de Sant Juan, Alquezra, Angüés, Ansó, Antillon, Aragüés de lo Puerto, Ardisa, Argavieso, Arguis, Ascellas-Ponçano, Ayerbe, Açara, Azlor, Bagüés, Bailo, Val d'Echo, Val de Bardaxí, Val de Lierp, Balbastro, Banastars, Barbués, Barbunyals, Barcabo, Benàs, Berbegal, Biel-Fuencalderas, Biarge, Biescas, Vilanova, Villanuga, Bisagorri, Biscarrués, Vicien, Blequa-Torres, Boltanya, Borau, Broto, A Buerda, Campo, Candarenas,Canal de Berdun, Canfran, Capella, Casbas de Uesca, Castilló de Sos, Castillon d'o Puent, Castiello de Jaca, Castiellaçuelo, Jaca, Jasa, Gisten, Colungo, Gia, Chimillas, A Espunya, Estada, Estadilla, Fago, Fanlo, Fiscal, Fonz, Foradada d'o Toscar, Lo Frago, A Fueva, Lo Grau, Graus, Oz de Jaca, Oz y Costean, Güerto, Ibieca, Igriés, Ilche, A Sotonera, Longars, A Luenga, A Perdiguera, Lobarre, Lo Porçano, Oscorrals, Lupinyen-Ortiella, Mianos, Montflorit-Ascasas, Monçon, Morillo de Galligo, Naval, Novals, Nueno, Olvena, Palo, Pandicosa, As Penyas de Riglos, Peraltiella, Perarrua, Pertusa, Piracés, Plan, Poçan d'o Vero, A Puebla de Castro, Puent a Reina de Jaca, Puertolas, O Pueyo d'Araguás, Quicena, Robres, Samianigo, Saünc, Salas Altas, Salas Baixas, Saliellas, Sallent de Galligo, Sant Juan de Plan, Sangarren, Santa Cruz d'as Serors, Santa Cília de Jaca, Santa Olária de Galligo, Santa Liestra y Sant Quílez, Santa Maria de Dulcis, Secastiella, Seira, Senés d'Alcubierre, Sesa, Sesué, Sietamo, Tardienta, Tella-Sin, Tierz, Torla, Torralba d'Aragon, Torres d'Alcanadre, Torres de Barbués, Uesca, Yebra de Basa, Yesero e Zaragoça.

Filiacion lingüistica

L'aragonés ye clasificato, per lo suyo contexto geografico e historico, como un idioma romanico occidental, encara que una d'as caracteristicas tradicionals que definen las luengas romances occidentals -la sonoriçacion d'as oclusivas surdas intervocalicas- no gosa a cumplir-se en aragonés (sopretot en lo aragonés central; en occitán gascon local de la Val d'Aspa tamien bi ha a lo mesmo fenomeno):

	Oclusiva bilabial	Oclusiva alveolar	Oclusiva velar
Latin	SAPERE	RUTA	URTICA
Aragonés	saper	ruta	xordica
Castellan	saber	ruda	ortiga
Catalan/Occitan	saber	roda	ortiga
Gallegoportugués	saber	(ar)ruda	urtiga
Francés	savoir	rue (planta)	ortie

Encara que muitos lingüistas lo enclavan en lo grupo de luengas iberorromances, l'aragonés presienta unas divergéncias que l'alpartan d'os romances de l'ueste peninsular (castellan, asturianolionés e gallegoportugués), amanando-lo més t'o catalan e ta l'occitan (sopretot l'occitan gascon), e t'o resto d'a Románia en general, per eixemplo en La conservacion d'as particulas pronominals-adverbials ibi/bi/i e en/ne. En lo suyo lexico elemental, l'aragonés tamien conta con un percentage ligerament superior de vocables més amanatos t'o catalan (sopretot l'occidental) e t'o gascon que no t'o castellan, encara que ixo pende tamien d'a variedat. Asinas, l'aragonés occidental no comparte ya tanto lexico con os vecins orientals como lo fan l'aragonés sobrarbenco e ribagorçano. Os anticos navarro e riochano yeran variedaz navarroaragonesas més amanadas t'o castellan u que, aparentment, luego se castellanizoron.

L'aragonés muderno ye conseqüentment un idioma romance posicionato entre lo conjunto iberorromance e lo conjunto formato per lo catalan e l'occitan, fendo de puent entre lo castellan e lo catalan, pero tamien en muitos casos entre lo castellan (u catalan) e lo gascon. Lo feito de compartir con o gascon e lo catalan noroccidental (e en ocasions, con o basco) una ripa de vocables exclusivos en a Románia, mete tamien l'aragonés en un sozgrupo dito en ocasions pirinenco. Devez, lo suyo arcaísmo en belas solucions lo agirmana con l'asturiano (u tamien lo gallego e lo catalan) frent a lo castellan.

Istas clasificacions fan que l'aragonés pueda apareixer como la més oriental d'as luengas iberorromances (quan no se bi encluen lo catalan u l'occitan), u como la més sudoccidental d'as occitanorromances, pirinencas u galorromances.

L'aragonés tamien pareix aver coincidiu en muitas cosas con lo moçarabe, que influó prou como substrato principal en espardir-se l'aragonés ent'o sud per las tierras de Zaragoça e Teruel. Lo sistema de clasificacion d'o SIL en lo Ethnologue, no acceptato generalment por los especialistas d'a romanistica, considera l'aragonés e lo moçarabe en un grupo que clama pirinencomoçarabe.

Estructura d'a luenga

Fonologia e grafia

Los fonemas son entre barras oblicas / /, los alofonos d'un fonema son entre parentesis quadradas [ ], a notacion ortografica ye en carácters italicos e se conforma a l'ortografia d'a Sociedat de Lingüistica Aragonesa (SLA).

Vocals

	Anteriors		Centrals		Posteriors
Zarradas	i /i/ u /u/ e /e/ o /o/ a /a/
Meyas
Ubiertas

Un accento grafico (á, é, í, ó, ú) indica una posicion irregular de l'accento tonico.

Consonants

	labials		labiovelars		interdentals		dentals u alveolars		palatals u postalveolars		velars
	xordas	sonoras	xordas	sonoras	xordas	sonoras	xordas	sonoras	xordas	sonoras	xordas	sonoras
oclusivas	p /p/	b, v /b/ [b~β]					t /t/	d /d/ [d~ð]			c, qu /k/	g, gu /g/ [g~ɣ]
fricativas	f /f/				z, ç, c /θ/		s /s/		x /ʃ/
africadas									ch, j, g /tʃ/
nasals		m /m/						n /n/ [n~ɱ~ŋ]		ny /ɲ/
laterals								l /l/		ll /ʎ/
vibrants								rr, r- /rr/
batidas								r /r/ (u /ɾ/)
approximants (glides)				u /w/				i, y /j/

Evolucion diacronica d'a fonologia

Caracteristicas própias d'a fonetica aragonesa en la suya evolucion den d'o latin son:

• Las O,E ubiertas d'o protorromance resultan sistematicament en los diftongos [we],[je]:
  • PONTE > puent (Esp. puente; Cat. pont; Occ. pont/pònt)
  • FERRU > fierro (Esp. hierro; Cat. ferro; Occ. fèrre/hèr)
  • E tamien diftonga en [ja] en belas parlas centrals (puande, fiarro) u en belas parolas generals (balluaca). Lo diftongo [ue] tamien diftongava ocasionalment en [uo]: (luogo).
• Diftongacion devant de yod d'istas O, E ubiertas:
  • FOLIA > fuella (Esp. hoja; Cat. fulla; Occ. fuèlha/huelha)
  • SPEC'LU > espiello (Esp. espejo; Cat. espill; Occ. espelh)
• Perda d'a -E final no accentuada:
  • GRANDE > gran (Esp. grande; Cat. gran; Ocz. grand/gran)
  • FRONTE > frent (Esp. frente; Cat. front; Occ. front/frònt)
• A diferéncia d'as altras luengas romances sobre substrato bascon, l'espanyol e l'occitan gascon, l'aragonés preserva a F- romance cabecera:
  • FILIU > fillo (Esp. hijo; Cat. fill; Occ. filh/hilh; Gall.-Port. filho)
• La yod romance (GE-,GI-,I-) esdeviene en africada palatal xorda g/j pronunciada [tʃ]:
  • IUVEN > joven [tʃ] (Esp. joven; Cat. jove; Occ. jove)
  • GELARE > gelar [tʃ] (Esp. helar; Cat. gelar; Occ. gelar)
• Igual como en occitan (parcialment) e en gallegoportugués, los grupos cultos romances -ULT-, -CT- esdevienen en [jt]:
  • FACTU > feito (Esp. hecho; Cat. fet; Occ. fach/fait/hèit; Gallport. feito)
  • MULTU > muito (Esp. mucho; Cat. molt; Occ. mo[l]t; Gallport. muito)
  • NOCTE > nueit (Esp. noche; Cat. nit; Occ. nuèch/nuèit; Gallport. noite)
  • Existe reduccion en belas variedaz, como la belsetana (feto, muto, nuet), e hibridizacions con la forma castellana (fecho).
• Los grupos romances -X-, -PS-, SCj- esdevienen en fricativa palatal xorda ix [jʃ] (o x [ʃ]):
  • COXU > coixo (Esp. cojo; Cat. coix; COXA > Occ. cuèissa/cueisha)
• Como a la mayoria de romances occidentals e a diferéncia d'o espanyol, los grupos romances -Lj-, -C'L-, -T'L- esdevienen en lateral palatal ll [L]:
  • MULIERE > mullé(r) (Esp. mujer; Cat. muller; Occ. molhèr; Gallport. mulher)
  • ACUT'LA > agulla (Esp. aguja; Cat. agulla; Occ. agulha; Gallport. agulha)
  • En ocasions, més que més en l'aragonés antico, las solucions yeran -T- u -CH-: mandiata, betiecho (frent a la mayoritária betiello), etc.
• Igual como en espanyol, en catalan (parcialment), en occitan (parcialment) e en gallego, V resulta en /b/:
  • VALORE > valor /b/ (Esp. valor [b-]; Cat. valor [b-/v-]; Occ. valor [b-/v-]; Gall. valor [b])

Morfosintaxi

Determinadors

Posesivos

Los posesivos fan a funcion determinativa quan van preceditos de l'articlo definito. Lo substantivo determinato puet trobar-se en metat d'a combinacion:

• Lo mio campo; la mia casa; la casa mia; etc.

En ocasions, no cal l'articlo:

• Casa nuestra ye cerqueta d'aquí.

Con bels substantivos referents a parients amanatos, s'emplega tamien la forma curta d'o posesivo, que no va acompanyada d'articlo:

• Mi pai; tu mai.

Pronomes

Particulas pronominoadverbials

L'aragonés, como muitas d'as luengas romances pero a diferéncia d'as iberorromances, conserva las formas latinas ENDE e IBI en las particulas pronominoadverbials: en/ne e bi/i/ie.

Combinacions de formas pronominals

La combinacion comuna en aragonés d'os pronomes presonals de tercera presona de complemento directo e indirecto només distinge lo numero d'o indirecto (li/le; lis/les) pero los dos generos e numeros s'enciertan en una sola forma (en).

• Li'n / Le'n
• Lis ne / Les ne

La forma ye prou particular si s'acompara con la d'as luengas vecinas, en las qualas, u bien bi ha diferéncia de numero e tamien de genero en lo indirecto (en castellan) u bien diferéncia de numero e genero en lo directo (en catalan):

• As maçanas, ta Jusepa, li'n davan siempre que en quereva.
• Las manzanas, a Josefa, se las daban siempre que quería.
• Les pomes, a Josepa, les hi/li les donaven sempre que en volia.

Cal parar cuenta que existen formas en qualques variedaz aragonesas que sí deixan claro lo genero e numero d'o complemento directo. Asinas pasa en as formas ribagorçanas lo i, la i, los i, las i; u en as formas belsetanas le'l/le lo, le la, le's/le los, le las, acomparables t'as formas d'o catalan antico li'l, li la, etc., vivas a buena part de Valéncia.

• Las maçanas, ta Jusepa, las i davan siempre que en queriva.
• Las maçanas, ta Jusepa, le las davan siempre que en quereva.

Evolucion gramatical diacronica

• La diferéncia d'o espanyol, la -B- latina (evolucionada en v) remane en las remataduras d'o imperfecto d'indicativo en las conjugacions 2nda e 3era: teniva (Eng. "he had", Esp. tenía, Cat. tenia, Occ. teniá/tienèva, Gallport. tinha)

História d'a luenga

L'aragonés naixió alredol d'o sieglo VIII como uno d'os muitos dialectos d'o latin desembolicaus en los Perineus centrals e norte, e este d'a Val de l'Ebro en los actuals: Riocha, Sud e Este de Navarra, Alto Aragon. Se considera que entre los substratos lo basco yera muito important. A reconquista e repoblacion d'o centro d'a Val de l'Ebro e parte d'a Celtibéria por parte de navarros e aragoneses fació que s'estendiese lur luenga, cosa favoreixida por charrar-se-ie un romance moçarabe u romanicoandalusí pareixiu (que emplegavan os cristianos e musulmans nativos), e que con poquez cambeos no yera dificil d'aragonesiçar. Sindembargo la expansion de l'aragonés fa que empecípie la influéncia d'altras lenguas por contacto con fablants d'altras luengas latinas, la más d'o moçarabe d'a Val de l'Ebro, como l'occitan, o castellan e, más tarde o catalan. O romance navarroaragonés que se charrava en a Riocha u Sória empecipiava a desapareixer ya por esta epoca.

En o sieglo XII la union d'o Reino d'Aragon con Catalunya baixo o mesmo rei significó la union de territórios lingüisticament eterogénios, con lo Catalan fablau en la region oriental e l'aragonés en l'occidental. N'esta epoca apareixen los primers textos con formas romances mayoritárias, (enantes s'escriviva nomás que en latin arromançato). En la reconquista que se fació dimpués d'a union dinastica l'aragonés s'estendió menos que lo catalan, nomás en árias d'o Sistema Iberico a lo sud d'o sector central d'a Val de l'Ebro, plegando ta lo sud de forma compacta ta las actuals comarcas churras, estando la preséncia d'árias aragonesofablants mas a lo sud como enclaus que no duraron guaire entre meyo de zonas catalanofablants, arabofablants e castellanofablants, en especial en lo reino de Múrcia.

La esbandidura d'o castellan, tamien conoixito como espanyol, como la luenga comun d'a peninsula, significó la recesion de l'aragonés (proceso de castellaniçacion). Uno d'os intes claus en la história de l'aragonés estió quan un rei de origen castellan fue coronato en lo sieglo XV: Ferrando I d'Aragon (tamien conoixito como Ferrando d'Antequera). Con la dinastia Trastamara, idenficada con lo castellan, empecípia un periodo de diglósia que dura dica los nuestros dias.

L'union d'Aragon e Castiella e la progresiva suspension de toda capacidat d'autoguvierno dende o sieglo XVIII significó la reduccion de l'aragonés, que encara se charrava amplament, a un emplego rural e coloquial, entre que la nobleça esleyó o castellán como simbolo de poder. La supresion de l'aragonés plegó t'a suya fuga mientres lo regimen d'o dictador Franco en o sieglo XX. Los mayestros pegavan a los escolanos por emplegar l'aragonés en las escuelas, e la legislacion viedó l'amostrança de qualsiquier luenga que no estase la espanyola.

La democrácia constitucional votada por lo pueblo en 1978 significó un incremento en lo numero de treballos literários e estudeos en e sobre la luenga aragonesa. Manimenos, ista renaixedura puede estar masiau tardana ta ista luenga.

Variacion

Dialectos de l'aragonés en griso e naranja claro

Existen bels dialectos de l'aragonés en las vals d'o Pirineu axial, una variedat con rasgos más general en o Semontano, tamien más castellanizada, e formas de transicion entre as primeras e la zaguera.

Las parlas más orientals d'o dialecto ribagorçano, junto con las más occidentals d'o catalan ribagorçano, pueden considerar-se una variant romance de transicion, que comparten caracteristicas con lo catalan e con l'aragonés.

Codificacion

Ortografia

L'aragonés conoix dos ortografias concurrents:

• A grafia SLA ha surgito en lo 2004 con a fundacion d'a Sociedat Lingüistica Aragonesa (SLA). Ye minoritária en l'uso. La suya ambicion ye remplaçar la grafia de Uesca, estimada masiau espanyolizada, ta restituir a l'aragonés las suyas tradicions graficas medievals e ta aproximar-lo a lo catalan e a l'occitan. Por ixemplo, como en aragonés medieval, v e b son distintas; tamien ch, j, g(+e), g(+i) son distintas; s'escrive ny e no ñ. Los accentos graficos funcionan de traça pareixida a lo catalan e l'occitan.
• A grafia de Uesca. Ye mayoritária en l'uso, pero no completament generaliçada. Se fixó en lo 1987 con una convencion en Uesca. Ye sostenida por lo Consello d'a Fabla Aragonesa (CFA). O suyo princípio ye notar los fonemas de manera quasi uniforme, sin observar la etimologia. Per eixemplo, v e b son uniformiçadas en b; tamien ch, j, g(+e), g(+i) son uniformiçadas en ch... Ciertas solucions calcan o espanyol (ñ, accentos graficos).

La manca de generaliçacion completa d'a grafia de Uesca e la suya contestacion por a SLA han provocato a creacion de l'Académia de l'Aragonés en lo 2005. Ixe organismo nuevo ha recebito l'apoyo de numerosas institucions ta trobar una ortografia más consensual e ta elaborar tamien una variedat estándard d'aragonés: u suyo treballo ye en curso e no s'ha publicau encara los suyos resultatos.

Comparacion entre las dos ortografias de l'aragonés
fonemas	grafia de Uesca	grafia SLA
/a/	a	a
/b/	b Ex: bien, serbizio, bal, autibo, cantaba	b, v seguntes a etimologia, como en catalan e occitan. Ex: bien, servício, val, activo, cantava
/k/	c qu devant de e, i	c qu devant de e, i
/kw/	cu como en espanyol Ex: cuan, cuestión	Como en catalan e un poquet en occitan: qu devant de a, o. qü devant de e, i. Ex: quan, qüestion.
/tʃ/	ch Ex: chaminera, minchar, chustizia, cheografía	ch. j (g devant de e, i) seguntes a etimologia, como en catalan e occitan. Ex: chaminera, minjar, justícia, geografia
/d/	d	d
/e/	e	e
/f/	f	f
/g/	g gu devant de e, i	g gu devant de e, i
/gw/	gu devant de a, o gü devant de e, i	gu devant de a, o gü devant de e, i
h etimologica, muda dimpués d'o latin	No notada. Ex: istoria	Notada como en aragonés medieval e en catalan. Ex: história
/i/	i	i
/l/	l	l
/ʎ/	ll	ll
/m/	m	m
/n/	n	n
/ɲ/	ñ como en espanyol Ex: añada	ny como en aragonés medieval e como en catalan Ex: anyada
/o/	o	o
/p/	p	p
/r/	r	r
/rr/	rr r- inicial	rr r- inicial
/s/	s (tamien entre dos vocals, nunca ss*)	s (tamien entre dos vocals, nunca ss*)
/t/	t	t
-t final etimologica, muda en aragonés contemporánio	No notada. Ex: soziedá, debán, chen	Notada como en aragonés medieval, en catalan e en occitan. Ex: sociedat, devant, gent
/u, w/	u	u
/jʃ/ (dialectos orientals) /ʃ/ (dialectos occidentals)	x Ex: baixo	ix (dialectos orientals). x (dialectos occidentals). Ex: baixo (oriental) = baixo (occidental)
/j/	y inicial e entre dos vocals i en os altros casos	y inicial e entre dos vocals i en os altros casos
/θ/	z Ex: zona, Probenza, fez, zentro, serbizio, realizar.	z devant de a, o, u, en posicion inicial. ç devant de a, o, u, en posicion interior. z en posicion final. c devant de e, i. z en as formacions internacionals (cultismos griecos, ampres, con una z en l’origen). Ex: zona, Provença, fez, centro, servício, realizar.
Cultismos	Se notan as tendéncias a l'asimilacion. Ex: dialeuto, estensión pero lecsico.	No se notan totas as tendéncias a l'asimilacion. Ex: dialecto, extension e lexico.
Notacion de l'accento tonico (en negreta en os ixemplos)	Modelo espanyol. Ex: istoria, grazia, serbizio mitolochía, cheografía, María, río atenzión choben, cantaban	Modelo portugués, catalan e occitan. Ex: história, grácia, servício mitologia, geografia, Maria, rio atencion joven, cantavan

Estandardiçacion

La variedat estándard de l'aragonés encara ye elaborando-se pero bi ha dos concepcions divergents.

• Los defensors d'a grafia de Uesca (en particular lo Consello d'a Fabla Aragonesa) elaboran poquet a poquet una variedat estándard dita aragonés común u aragonés estándard, que selecciona más las caracteristicas occidentals que orientals. Pero ciertos puntos encara no son completament fixatos. Cal preferir os particípios pasatos en -ato -ata u en -au -ada? Cal acceptar a forma ro/ra de l'articlo definiu, simultaniament con as formas más generals o/a e lo/la?
• Los defensors d'a grafia SLA (en particular la Sociedat Lingüistica Aragonesa) estiman que lo modelo precedent de l'aragonés comun, que lo qualifican pejorativament de "neoaragonés", s'ha fixato con muita imprudéncia, con un desconoiximiento d'os dialectos reals e con formas mui artificials. Seguntes la SLA, ixo provocaria una desconexion grave entre los fabladors naturals e un estándard ineficaz. La SLA mira de fer un estúdio más rigoroso d'os dialectos e de crear estándards dialectals, que servirian d'alacet, a la fin, a una variedat estándard más general e ulterior, pero conectada con lo conoiximiento real d'os dialectos. Tamien la SLA insiste en lo feito de que lo benasqués ye intermédio entre l'aragonés e lo catalan e alavez cal que tienga un estándard particular.

Literatura

Dende las anyadas 70 d'o sieglo XX, se publica más que no nunca literatura en aragonés, con bella cinquantena d'autors.

Se veiga tamien

• Dialectos de l'aragonés
• Literatura en aragonés

Vinclos externos

• (an) Lai de Luengas d'Aragon
• (an) Académia de l'Aragonés
• (an) Consello d'a Fabla Aragonesa
• (an) Juntos por l'Aragonés
• (an) Sociedat de Lingüistica Aragonesa
• (an) Ligallo de Fablants de l'Aragonés
• (an) Asociacion Cultural Nogará
• (an) Asociacion Cultural Finestra Batalera
• (an) Paginas web en Luenga Aragonesa