Diferencia entre revisiones de «Pinus halepensis»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (- cuan + quan )
AraBot (descutir | contrebucions)
m clean up, replaced: a más → amás
Linia 18: Linia 18:
O '''pin borde''' u '''pinarra''' (''Pinus halepensis'' <small>([[Philip Miller|Mill.]], [[1768]])</small>), que tamién se conoix con os nombres de '''pin carrasco''' e '''pin albar''' (anque ixes dos son más chenerals de toda [[Espanya]], no só que d'[[Aragón]]), ye un [[pin]] (en o [[chenero (biolochía)|chenero]] ''[[Pinus]]'') d'a [[familia (biolochía)|familia]] ''[[Pinaceae]]'', propio d'o [[clima mediterranio]] de tierras baixas e maritimas.
O '''pin borde''' u '''pinarra''' (''Pinus halepensis'' <small>([[Philip Miller|Mill.]], [[1768]])</small>), que tamién se conoix con os nombres de '''pin carrasco''' e '''pin albar''' (anque ixes dos son más chenerals de toda [[Espanya]], no só que d'[[Aragón]]), ye un [[pin]] (en o [[chenero (biolochía)|chenero]] ''[[Pinus]]'') d'a [[familia (biolochía)|familia]] ''[[Pinaceae]]'', propio d'o [[clima mediterranio]] de tierras baixas e maritimas.


En [[Aragón]] no i ye una espezie guaire abundant, estando un árbol ocasional en a más gran parte d'a Comunidat quan ye d'orichen silbestre, e plantato como árbol ornamental en cualques billas e ziudaz. As solas formazions naturals d'estes pins en Aragón amaneixen en as [[comarcas d'Aragón|comarcas]] de clima más suau per a prosimidat con a mar, p. ex. en a baixa [[Matarraña]], o [[Baixo Aragón (comarca)|Baixo Aragón|Campo d'Alcañiz]] e lo [[Mayestrato]]. En altras comunidaz autonomas de millor influyenzia mediterrania forma grans estensions, como en a [[Comunidat Valenciana]] e [[Catalunya]]. En as [[Islas Balears|Islas Baleyars]] ye la [[espezie]] de pin que más i domina.
En [[Aragón]] no i ye una espezie guaire abundant, estando un árbol ocasional en amás gran parte d'a Comunidat quan ye d'orichen silbestre, e plantato como árbol ornamental en cualques billas e ziudaz. As solas formazions naturals d'estes pins en Aragón amaneixen en as [[comarcas d'Aragón|comarcas]] de clima más suau per a prosimidat con a mar, p. ex. en a baixa [[Matarraña]], o [[Baixo Aragón (comarca)|Baixo Aragón|Campo d'Alcañiz]] e lo [[Mayestrato]]. En altras comunidaz autonomas de millor influyenzia mediterrania forma grans estensions, como en a [[Comunidat Valenciana]] e [[Catalunya]]. En as [[Islas Balears|Islas Baleyars]] ye la [[espezie]] de pin que más i domina.


== Descrizión ==
== Descrizión ==

Versión d'o 17:24 19 nov 2010

Plantilla:Grafía 87

Pinus halepensis

Pinus halepensis
Dominio: Eukaryota
Reino: Plantae
División: Pinophyta
Clase: Pinopsida
Orden: Pinales
Familia: Pinaceae
Chenero: Pinus
Especie: P. halepensis
Pinus halepensis
Mill, 1768
Distribuzión d'o pin borde
Distribuzión d'o pin borde.

O pin borde u pinarra (Pinus halepensis (Mill., 1768)), que tamién se conoix con os nombres de pin carrasco e pin albar (anque ixes dos son más chenerals de toda Espanya, no só que d'Aragón), ye un pin (en o chenero Pinus) d'a familia Pinaceae, propio d'o clima mediterranio de tierras baixas e maritimas.

En Aragón no i ye una espezie guaire abundant, estando un árbol ocasional en amás gran parte d'a Comunidat quan ye d'orichen silbestre, e plantato como árbol ornamental en cualques billas e ziudaz. As solas formazions naturals d'estes pins en Aragón amaneixen en as comarcas de clima más suau per a prosimidat con a mar, p. ex. en a baixa Matarraña, o Baixo Aragón|Campo d'Alcañiz e lo Mayestrato. En altras comunidaz autonomas de millor influyenzia mediterrania forma grans estensions, como en a Comunidat Valenciana e Catalunya. En as Islas Baleyars ye la espezie de pin que más i domina.

Descrizión

As agullas son berdas más claras que no en altros pins ta rebotar a luz solar, dica bella miqueta más amarelliscas talment, pribando ansinas que s'escalfen masiato e deixando-les cabidar a umedat que tan prenzipal ye en os ixecos ambients mediterranios a on que abitan. En este sentito, son o pin silbestre millor adaptato en as condizions de baixa plubiometría d'a cuenca mediterrania, e gosa suportar bien as caloradas d'os estíus. D'ibierno, son más sensibles con as cheladas, estando este lo factor restritibo en a suya destribuzión en o interior.

l'Apelatibo cultista de pin «albar», nombre con lo que apareix en buena cosa d'a bibliografía hispanofablant, no demana si que d'a colorazión d'a suya crosta, grisa u blanquiñosa, más clareta que no en altras espezies de Pinus (d'o latín «albus», blanco). Os estrobilos (piñas) son más prolargatos que no en as altras espezies de pins, e maturan en 24 meses.

Ecolochía

Conzide a sobén con a carrasca, e la ha desplazata en bellas zonas a on que lo carrascal ye a bechezatión climax perque creixe más rapedo e resiste millor a presión umana de deforestazión. En Aragón coesiste a sobén con as formazions de Pinus pinaster que i son más dominaderas per a suya millor resistenzia a lo frido, e ye completament sostituito per ixa altra espezie en o Preperineu uescán.

En bellas zonas d'a Depresión de l'Ebro prou duras ta la carrasca, a pineta con coscollar e pin borde i ye la bechetazión climax.

Imachens

Enrastres externos