Diferencia entre revisiones de «Antoine van Leeuwenhoek»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
m robot Modificado: pt:Anton van Leeuwenhoek
m robot Añadido: gl:Antoni van Leeuwenhoek
Linia 69: Linia 69:
[[ga:Antonie van Leeuwenhoek]]
[[ga:Antonie van Leeuwenhoek]]
[[gan:婁溫學]]
[[gan:婁溫學]]
[[gl:Antoni van Leeuwenhoek]]
[[gv:Antonie van Leeuwenhoek]]
[[gv:Antonie van Leeuwenhoek]]
[[he:אנטוני ואן לוונהוק]]
[[he:אנטוני ואן לוונהוק]]

Versión d'o 23:08 16 nov 2010

Plantilla:Infobox famosos

Anton (u Antoine) van Leeuwenhoek (Delft, Países Baixos, 24 d'octubre de 1632 - †26 d'agosto de 1723), o suyo nombre completo estió Thonius Philips van Leeuwenhoek, estió un comerciant y scientifico neerlandés, conoixito por as milloras que introdució en a fabricación de microscopios y os suyos descubrimientos pioners arredol d'os protozoos, os globulos royos en a sangre, a presencia de espermatozoides en o semen, o sistema de capilars y os cerclos vitals de bells insectos.

Biografía

Leeuwenhoek no teneba guaire formación scientifica, y dimpués que su pai morió d'una malotía quan teneba bellas seis anyadas, a suya mai casó de nuevas ta enviduar pocas anyadas dimpués.

O choven Leeuwenhoek partió ta Amsterdam ta recibir formación como comerciant de panyos con un comerciant escocés. Manimenos, a suya curiosidat natural li levó a contactar con a literatura scientifica, estando lector cutiano de temas d'Astronomía, Sciencias naturals, Matematicas y Quimica. Hue se considera que bellas milloras que l'holandés introdució en os lents de microscopios estioron pensatas ta diferenciar as trazas d'os textiles antes que no ta treballar con elementos biolochicos, encara que d'a unión d'ista actividat profesional y o suyo interés por a sciencia en surtión bellas aportacions memorables t'a biolochía. Una vegada que casó, se tornó ta Delft con a suya muller, an que i obrió una botiga de panyos.

En istas anyadas de comerciant y aduyant d'alguacil en Delft, van Leeuwenhoek fabricó os suyos primers lents dimpués d'aprender a tecnica d'o soflau y pulimiento d'o vidre por a suya cuenta. Gracias a istos microscopios artesanals veyó as primeras fibras musculars y confirmó as teorías de l'italiano Marcello Malpighi arredol d'a circulación d'a sangre por os capilars. Dica 1674 prosiguió con o desenvolique d'a suya tecnica de perfeccionamiento de lents, momento en que ye datata a suya primer descripción detallata d'os globulos royos. En ista mesma anyada fizo as observacions en augua de plevia d'una balseta y en a suya propia saliva, a partir d'as que fizo a conoixita descripción d'os animaletz chicorrons que hue se denominan protozoos.

En l'anyada de 1679 van Leeuwenhoek fació a primera descripción d'as bacterias (bacilos), prenendo trocetz d'o suyo propio sarro dental, y tamién d'os espermatozoos humanos.

Gracias a estar o primer en tener lents de tanta qualidat, podió fer una serie de descubrimientos que denguno yera en condicions de fer en ixas envueltas. Pero Antón van Leeuwenhoek no ye sólo recordau por istos descubrimientos, sino tamién por muitas d'as conclusions t'as que plegó. D'istas observacions en charró a o suyo amigo Reinier de Graaf, un medico de Delft con contactos en a Royal Society de Londres. Van Leeuwenhoek obtenió o reconoiximiento oficial d'a sociedat britanica en 1680.

Totz os documentos que fizo en a suya vida estioron escritos en luenga neerlandesa, cosa bien rara en un tiempo en que toda a literatura scientifica s'imprentaba en latín.

A historia diz que, a l'hora de faltar, en o suyo leito de muerte, van Leeuwenhoek dictó una carta ta la Royal Society. O secreto ta fer os lents que feba servir en as suyas observacions marchó con ell o 26 d'agosto de 1723, quan l'holandés yera per as 91 anyadas d'edat. Increyiblement, beluns d'os lentes simples que va fer en vida alcanzoron os 480 aumentos, fita que no estió igualata dica o sieglo XIX, quan s'inventó o microscopio compuesto.

Enrastres externos

Commons
Commons
Se veigan as imáchens de Commons sobre Anton van Leeuwenhoek.