Diferencia entre revisiones de «O Lumo de Muro»
mSin resumen de edición |
mSin resumen de edición |
||
Linia 22: | Linia 22: | ||
Ye o solo lugar que encara guarda un camín que o comunique con o despoblau de [[Menisterio (A Fueva)|Menistirio]], á 1,5 [[kilometro]] de O Lumo en as garras d'o Tozal de Muro. Dista bells 2 km de [[Fumanal]], 2,5 km d'[[O Pamporciello]] (totz dos en dirección norte) y cosa como 2,7 km d'[[Arasanz]], en dirección nord-este dende O Lumo. Á 1 km en dirección sud, en a [[cuentra]] de a Usía, se troba o lugar de [[Palo]], y en sud-este o [[santuario de Santa María de Bruís]]. |
Ye o solo lugar que encara guarda un camín que o comunique con o despoblau de [[Menisterio (A Fueva)|Menistirio]], á 1,5 [[kilometro]] de O Lumo en as garras d'o Tozal de Muro. Dista bells 2 km de [[Fumanal]], 2,5 km d'[[O Pamporciello]] (totz dos en dirección norte) y cosa como 2,7 km d'[[Arasanz]], en dirección nord-este dende O Lumo. Á 1 km en dirección sud, en a [[cuentra]] de a Usía, se troba o lugar de [[Palo]], y en sud-este o [[santuario de Santa María de Bruís]]. |
||
⚫ | |||
En O Lumo de Muro se troba, á demés, a ''Casa Clavería''; un casal fortificau d'o [[sieglo XVI]] que en l'actualidat se troba reformau y sirve ta [[restaurant]] con o nombre de ''Mesón Las Bodegas de Clavería''. O restaurant tiene tamién un [[parque zoolochico]] chicorrón, que ha nombre ''El Rancho de Clavería''<ref name="Clavería">{{es}} [http://www.lasbodegasdeclaveria.com/ Web d'o restaurant Las Bodegas de Clavería]; consultada o [[20 d'octubre]] de [[2010]].</ref>, que fundamentalment exposa una colección d'animals domesticos y de grancha y bella especie un poquet más exotica como [[estrucio]]s. |
En O Lumo de Muro se troba, á demés, a ''Casa Clavería''; un casal fortificau d'o [[sieglo XVI]] que en l'actualidat se troba reformau y sirve ta [[restaurant]] con o nombre de ''Mesón Las Bodegas de Clavería''. O restaurant tiene tamién un [[parque zoolochico]] chicorrón, que ha nombre ''El Rancho de Clavería''<ref name="Clavería">{{es}} [http://www.lasbodegasdeclaveria.com/ Web d'o restaurant Las Bodegas de Clavería]; consultada o [[20 d'octubre]] de [[2010]].</ref>, que fundamentalment exposa una colección d'animals domesticos y de grancha y bella especie un poquet más exotica como [[estrucio]]s. |
||
===Toponimia=== |
|||
⚫ | Existe una teoría que afirma que o nombre de O Lumo de Muro (por o costumbre [[Alto Aragón|altoaragonés]] d'eludir a preposición, se prenuncia «O Lumo' Muro») dimana d'a parola [[idioma latín|latina]] «''lumbus''» y no pas de o [[fumo]]. O toponimo oficial «''El Humo de Muro''», en castellano, se va creyar por una mala interpretación d'a prenunciación local d'a parola [[Idioma aragonés|aragonesa]] «[[Loma|Lumo]]», en interpretando-la como «L'Umo» u «L'Humo» por una error. A traducción correcta hese estau «''La Loma'' de Muro». |
||
Manimenos, una altra teoría afirma que a parola «lumo» sería en verdat un apocope de dos parolas [[Luenga ibera|iberas]], «''lur''» y «''umo''», que significarían «tierra» y «grasa», a traviés de bella forma de tipo «lu'umo» («tierra fértil»)<ref name="Diario">{{es}} [https://www.diariodelaltoaragon.es/SuplementosNoticiasDetalle.aspx?Sup=1&Id=649195 Articlo en o suplemento dominical d'o ''Diario del Alto Aragón'', de 19/09/2010]; consultau o [[31 d'octubre]] de [[2010]].</ref>. Isto, d'alcuerdo con l'autor d'a teoría, valdría mismo ta O Lumo de Muro como ta [[O Lumo de Ranyín]], pus os dos lugars presentan buenas fincas a man de dos corsos d'augua que de siempre as habrían feito fácils ta meter de [[regano]]<ref name="Diario"/>. |
|||
== Demografía == |
== Demografía == |
Versión d'o 21:54 31 oct 2010
O Lumo de Muro (en castellano y oficialment, «Humo de Muro») ye un lugar aragonés en o municipio d'A Fueva, en a provincia de Uesca y comarca d'o Sobrarbe. A suya población ye de 20 habitants (2009[1])
O Lumo ye una aldeya historica de Muro de Roda, que se troba en a man fovana debaixo d'o tozal que domina a dita población fortificada, en a ribera d'a Usía y en a boca de l'estretimiento que a conduce cara t'a ribera de Mediano. Guarda camins tradicionals con a resta de nuclios que formón o municipio historico d'o Muro de Roda, a mayoría d'os quins en l'actualidat son despoblaus, y se troban en as garras d'o Tozal de Muro de Roda. Dica l'absorción de o dito municipio en A Fueva en a decada de 1960[2], O Lumo exerciba como cabecera municipal.
Ye o solo lugar que encara guarda un camín que o comunique con o despoblau de Menistirio, á 1,5 kilometro de O Lumo en as garras d'o Tozal de Muro. Dista bells 2 km de Fumanal, 2,5 km d'O Pamporciello (totz dos en dirección norte) y cosa como 2,7 km d'Arasanz, en dirección nord-este dende O Lumo. Á 1 km en dirección sud, en a cuentra de a Usía, se troba o lugar de Palo, y en sud-este o santuario de Santa María de Bruís.
En O Lumo de Muro se troba, á demés, a Casa Clavería; un casal fortificau d'o sieglo XVI que en l'actualidat se troba reformau y sirve ta restaurant con o nombre de Mesón Las Bodegas de Clavería. O restaurant tiene tamién un parque zoolochico chicorrón, que ha nombre El Rancho de Clavería[3], que fundamentalment exposa una colección d'animals domesticos y de grancha y bella especie un poquet más exotica como estrucios.
Toponimia
Existe una teoría que afirma que o nombre de O Lumo de Muro (por o costumbre altoaragonés d'eludir a preposición, se prenuncia «O Lumo' Muro») dimana d'a parola latina «lumbus» y no pas de o fumo. O toponimo oficial «El Humo de Muro», en castellano, se va creyar por una mala interpretación d'a prenunciación local d'a parola aragonesa «Lumo», en interpretando-la como «L'Umo» u «L'Humo» por una error. A traducción correcta hese estau «La Loma de Muro».
Manimenos, una altra teoría afirma que a parola «lumo» sería en verdat un apocope de dos parolas iberas, «lur» y «umo», que significarían «tierra» y «grasa», a traviés de bella forma de tipo «lu'umo» («tierra fértil»)[4]. Isto, d'alcuerdo con l'autor d'a teoría, valdría mismo ta O Lumo de Muro como ta O Lumo de Ranyín, pus os dos lugars presentan buenas fincas a man de dos corsos d'augua que de siempre as habrían feito fácils ta meter de regano[4].
Demografía
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
1990- : población de dreito. Fuent: Intercensal en l'INE, Series de población en l'INE y Relación d'unidatz poblacionals en l'INE. |
Fiestas
- Segundo cabo de semana de mayo, Fiesta Mayor[5][6].
- 24 d'agosto, romería de Sant Bartolomeu, en puyando t'a ilesia de Sant Bartolomeu que ye en Muro de Roda[5][6].
Referencias
- ↑ (es) «Humo de Muro» en a subpachina «Relación de unidades poblacionales» d'o Instituto Nacional de Estadística, consultada o 20 d'octubre de 2010.
- ↑ (es) «Muro de Roda» en a subpachina «Alteraciones de los municipios en los Censos de Población desde 1842» d'o Instituto Nacional de Estadística, consultada o 20 d'octubre de 2010
- ↑ (es) Web d'o restaurant Las Bodegas de Clavería; consultada o 20 d'octubre de 2010.
- ↑ 4,0 4,1 (es) Articlo en o suplemento dominical d'o Diario del Alto Aragón, de 19/09/2010; consultau o 31 d'octubre de 2010.
- ↑ 5,0 5,1 (es) «Humo de Muro» en o pachina oficial de l'achuntamiendo d'A Fueva; consultada o 20 d'octubre de 2010.
- ↑ 6,0 6,1 (es) «Fiestas en agosto» en a subpachina «Calendario Festivo» d'o portal oficial d'a Comarca de Sobrarbe, www.Sobrarbe.com; consultada o 20 d'octubre de 2010
Enrastres externos
- Se veigan as imáchens de Commons sobre O Lumo de Muro.
Lugars d'o municipio d'a Fueva | |
---|---|
Poblaus: Aluchán | Buetas | A Cabezonada | Caneto | Charo | Clamosa | Formigals | Fosau | Fuent de Campo | O Lumo de Muro | O Lumo de Ranyín | A Lueza | Mediano nuevo | Moriello de Monclús | O Pocino de Charo | Ranyín | Salinas de Trillo | Sant Chuan | Sant Mitier | Sant Per | Solipueyo | Tierrantona | Trillo | Troncedo Despoblaus: L'Alquería de Cotón | Arasanz | L'Atiart | Bediello | Benedet | Carrera | A Corona | A Cuesta | Fumanal | Ixantigosa | A Lecina | O Lenero | A Marinyosa | O Mediano | Mediano viello | Ministirio | Moliniás | Montero | A Mula | Muro de Roda | A Nau | A Olivera | O Pamporciello | La Penilla | A Plana | O Plano | Rolespé | Sant Per de Trillo | A Selva | A Sierra | Solaniella | O Sotero | Susiaz | A Torre | A Villa |