Diferencia entre revisiones de «Ruello d'o Miraglo»
Sustituyindo..., replaced: beyer → veyer (2) |
Sustituyindo..., replaced: baxo → baixo (2), baxa → baixa (2), Baxa → Baixa (3) |
||
Linia 4: | Linia 4: | ||
O '''Ruello del Miraglo''' (en [[idioma castellán|castellán]] de Daroca güei ''Ruejo del Milagro'') ye un [[Ruello (molín)|ruello de molín]] protagonista d'una leyenda en [[Daroca]]. |
O '''Ruello del Miraglo''' (en [[idioma castellán|castellán]] de Daroca güei ''Ruejo del Milagro'') ye un [[Ruello (molín)|ruello de molín]] protagonista d'una leyenda en [[Daroca]]. |
||
O día [[14 de chunio]] de [[1575]] de maitins, dezaga d'una nueit de plebias e tronadas, se diz que os bezins de Daroca sintioron un gran esclatito. Yera una glerata que |
O día [[14 de chunio]] de [[1575]] de maitins, dezaga d'una nueit de plebias e tronadas, se diz que os bezins de Daroca sintioron un gran esclatito. Yera una glerata que baixaba dende as [[pedrera]]s de [[Retascón]] e [[Nombrebilla]]. L'agua dentro en a ziudat e baixo por tota la carrera mayor, rastrando arbols e atros ochetos que agafaba a lo suyo trango. Quan toz istos materials que flotaban en l'augua plegoron ta la muralla e a Puerta Baixa s'atrascoron, prenzipiando asinas a inundar-se a ziudat. As casas s'estrifallaban e as chents puyaban chilando a las cambras más altas u a los tellatos d'as casas suyas. Tan y mientres as campanas tocaban ta abisar a la poblazión d'o periglo. |
||
A ziudat ya yera cuasi engaronata e en a bal s'eba formato un gran laco con tota l'augua que yera entibata en Daroca. Allora un gran ruello que bi eba en o patio d'a casa de José Garcés, bezín d'a Puerta Alta prenzipio a |
A ziudat ya yera cuasi engaronata e en a bal s'eba formato un gran laco con tota l'augua que yera entibata en Daroca. Allora un gran ruello que bi eba en o patio d'a casa de José Garcés, bezín d'a Puerta Alta prenzipio a baixar por a carrera mayor, mobito por a corrient. Quan plego ta la Puerta Baixa la belozidat que teneba ye tan gran que o trucazo crebó as puertas e os maderos, dixando asinas que l'augua salise d'a ziudat. O ruello continó redolando a gran belozidat enta o río Xiloca, e quan i plegó cayó a lo suyo canto. |
||
As chents d'a ziudat |
As chents d'a ziudat baixoron a veyer os ruello miragloso, ta ers a esplicazión yera prou platera, l'aparizión d'o ruello eba estato obra e miraglo d'os [[Santos Corporals de Daroca|Santos Corporals]] ta protecher a Daroca e a la suya poblazión. O ruello lo puyoron ta la casa de José de Marcilla en Daroca e se fazió una chicota capiella en a calle mayor en onor d'o feito e de [[San Buenabentura]], ya que lo miraglo escayexió lo día d'iste santo. |
||
O Ruello encara puet veyer-se en Daroca, en frent d'a Puerta |
O Ruello encara puet veyer-se en Daroca, en frent d'a Puerta Baixa, como un d'os molimentos d'a ziudat. Ye tamién un caso curioso de conserbazión d'aragonesismo, porque ''Ruello'' se castellanizó como ''Ruejo'', pero mantenendo o [[diftongazión debán de YOD|diftongo ''ue'' debán de yod]] tipico de l'[[idioma aragonés|aragonés]]. |
||
[[Categoría:Mitolochía aragonesa]] |
[[Categoría:Mitolochía aragonesa]] |
Versión d'o 13:20 26 oct 2010
O Ruello del Miraglo (en castellán de Daroca güei Ruejo del Milagro) ye un ruello de molín protagonista d'una leyenda en Daroca.
O día 14 de chunio de 1575 de maitins, dezaga d'una nueit de plebias e tronadas, se diz que os bezins de Daroca sintioron un gran esclatito. Yera una glerata que baixaba dende as pedreras de Retascón e Nombrebilla. L'agua dentro en a ziudat e baixo por tota la carrera mayor, rastrando arbols e atros ochetos que agafaba a lo suyo trango. Quan toz istos materials que flotaban en l'augua plegoron ta la muralla e a Puerta Baixa s'atrascoron, prenzipiando asinas a inundar-se a ziudat. As casas s'estrifallaban e as chents puyaban chilando a las cambras más altas u a los tellatos d'as casas suyas. Tan y mientres as campanas tocaban ta abisar a la poblazión d'o periglo.
A ziudat ya yera cuasi engaronata e en a bal s'eba formato un gran laco con tota l'augua que yera entibata en Daroca. Allora un gran ruello que bi eba en o patio d'a casa de José Garcés, bezín d'a Puerta Alta prenzipio a baixar por a carrera mayor, mobito por a corrient. Quan plego ta la Puerta Baixa la belozidat que teneba ye tan gran que o trucazo crebó as puertas e os maderos, dixando asinas que l'augua salise d'a ziudat. O ruello continó redolando a gran belozidat enta o río Xiloca, e quan i plegó cayó a lo suyo canto.
As chents d'a ziudat baixoron a veyer os ruello miragloso, ta ers a esplicazión yera prou platera, l'aparizión d'o ruello eba estato obra e miraglo d'os Santos Corporals ta protecher a Daroca e a la suya poblazión. O ruello lo puyoron ta la casa de José de Marcilla en Daroca e se fazió una chicota capiella en a calle mayor en onor d'o feito e de San Buenabentura, ya que lo miraglo escayexió lo día d'iste santo.
O Ruello encara puet veyer-se en Daroca, en frent d'a Puerta Baixa, como un d'os molimentos d'a ziudat. Ye tamién un caso curioso de conserbazión d'aragonesismo, porque Ruello se castellanizó como Ruejo, pero mantenendo o diftongo ue debán de yod tipico de l'aragonés.