Diferencia entre revisiones de «Eslovenos»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (- cuan + quan )
Linia 20: Linia 20:


== Istoria ==
== Istoria ==
Os [[eslavos]] s'estableixen en l'actual [[Eslovenia]] en o [[sieglo VII]] y cuan os [[avaros]] dominaban [[Panonia]] se posan baxo protezión d'os [[bayoarios]]. [[Carlemaño]] adhibió o territorio d'os [[bayoarios]] y tamién d'os eslovens a lo Imperio, a l'egual que se desbinió cuan se formó o [[Sacre Imperio]] enta o sieglo X. A introduzión d'o feudalismo [[Imperio Carolinchio|carolinchio]] desconchuntó y desfazió a organizazión tribal d'os [[bayovarios]] y os eslovens.
Os [[eslavos]] s'estableixen en l'actual [[Eslovenia]] en o [[sieglo VII]] y quan os [[avaros]] dominaban [[Panonia]] se posan baxo protezión d'os [[bayoarios]]. [[Carlemaño]] adhibió o territorio d'os [[bayoarios]] y tamién d'os eslovens a lo Imperio, a l'egual que se desbinió quan se formó o [[Sacre Imperio]] enta o sieglo X. A introduzión d'o feudalismo [[Imperio Carolinchio|carolinchio]] desconchuntó y desfazió a organizazión tribal d'os [[bayovarios]] y os eslovens.


A cristianizazión se fa dende o patriarcato d'[[Aquilea]] y dende l'arzebispato de [[Salzburgo]].
A cristianizazión se fa dende o patriarcato d'[[Aquilea]] y dende l'arzebispato de [[Salzburgo]].

Versión d'o 12:56 19 oct 2010

Plantilla:Grafía 87 Plantilla:Pueblo

Os eslovens son os abitants mayoritarios d'Eslovenia e forman una minoría important en Carintia (Austria) e en zonas mugants d'Italia. Charran una luenga eslava meridional, o eslovén e son catolicos.

Istoria

Os eslavos s'estableixen en l'actual Eslovenia en o sieglo VII y quan os avaros dominaban Panonia se posan baxo protezión d'os bayoarios. Carlemaño adhibió o territorio d'os bayoarios y tamién d'os eslovens a lo Imperio, a l'egual que se desbinió quan se formó o Sacre Imperio enta o sieglo X. A introduzión d'o feudalismo carolinchio desconchuntó y desfazió a organizazión tribal d'os bayovarios y os eslovens.

A cristianizazión se fa dende o patriarcato d'Aquilea y dende l'arzebispato de Salzburgo.

A fins d'o sieglo XIII os Habsburgo prenen o control d'o territorio d'os eslovens: Carniola, Estiria, Carintia y zonas de Gorizia y Trieste. Encara que i abió protestantismo, a contrarreforma remató con él. En 1805 por o tractato de Presburgo, Napolión obliga a Austria a zeder-li Istria e Dalmacia, e en 1809 por o tractato de Viena obliga a Austria a zeder-li l'Alta Carintia, Carniola, Trieste e parte de Croacia a lo sud d'o Save. Con estos territorios y Ragusa forma as Provincias Ilirianas, con capital en Liubiana. En as provincias ilirianas crexe a ideyolochía d'o ilirismo.

En a primera Guerra Mundial os eslovens yeran fidels a lo Imperio Austrongaro pero en mayo de 1917 l'abate Korosec ye a fabor d'a creyazión d'un estato eslavo en o Imperio. En rematar a primera guerra mundial Korosec preside un Comité nazional en Zagreb con os crobates y os serbios d'Hongría y dos meses més tarde o rei de Serbia azepta a creyazión d’o Reino de Serbios, Crobates y Eslovens.

Hongría zede a lo nuebo reino a o destrito de Mur, abitato por eslovens, en o tractato de Trianon.

En a rechión de Klagenfurt (Alta Carintia) o 10 d'agosto de 1920 a mayoría bota por unir-se a Austria.

En o tractato de Ramallo Italia obtién Istria y un territorio abitato por 400.000 eslovens.

En a Yugoslavia d'entreguerras Eslovenia no yera una entidat autonoma pero o eslovén yera a luenga ofizial d'a banobina d'o Drave. En Istria Mussolini prebó italianizar a los eslovens.

Por un tractato o 8 de chulio de 1941 eslovenia quedó dibidita entre Alemanya e Italia, e o destrito de Mur pasó ta Hongría. Cuan en setiembre de 1943 capituló Italia o sud d'Eslovenia fue administrato por Alemanya.

En 1946 Eslovenia esdebinió una republica popular en a Federazión Yugoslava, recupera o destrito de Mur e se creya atra muga con Italia (tractato de París de 1947) que adchudica a Eslovenia a bal alta d'o Isonzo e dibide a ziudat de Gorizia. Trieste y a suya redolata son declaratos territorio libre y no se resuelbe a suya situazión dica 1954. Una minoría eslovenia d'unas 50.000 presonas queda en Italia.

En a Federazión Yugoslavia, Eslovenia yera a zona més rica, con mayor ran de bida y que contribuiba més a l'aduya federal a rechions menos desembolicatas. En a decada de 1980 i eba tensión entre Liubliana e Belgrado y en chinero de 1989 se creya en partito politico no comunista (o primero en os países comunistas), y dimpués atros. En abril de 1990 i abió eslezions e ganó una coalizión de zentro-dreita, pero fue esleito president o comunista Milan Kuncan. En abiento de 1990 o 95 % d'os eslovens botoron a fabor d'a independenzia.

Eslovenia independient

O 25 de chunio de 1991 fue proclamata a independenzia, o exerzito yugoslavo interbinió pero no podió fer res y se retiró en berano. Alemanya reconoxió Eslovenia o 23 d'abiento de 1991 y os atros miembros d'a CEE o 15 de chinero de 1992. Eslovenia esdebinió miembro d'a ONU en abril. Actualment Eslovenia tien un rechimen democratico como cualsiquier país d'Europa Ozidental y Zentral.

Bibliografía