Diferencia entre revisiones de «Antiga Roma»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
Sin resumen de edición
Sin resumen de edición
Linia 50: Linia 50:
L''''antiga Roma''' estió un [[estato]] y [[civilización]] que surchió de l'antiga [[ciudat-estato]] de [[Roma]] a partir d'o sieglo IX aC. A lo principio yera una [[monarquía]], esdevinió una republica, y a la fin un imperio que controló a mayor part d'a [[cuenca mediterrania]] y d'[[Europa Occidental]]. O [[Imperio Román]] cayó, y la part occidental s'esminglanó en o sieglo V en una serie de reinos controlatos por una clase dirichent chermanica. A part oriental esdevinió o que os historiadors denominan [[Imperio Bizantín]] que sobrevivió dica desapareixer de pa cutio en l'anyo [[1453]] con a conquiesta [[Imperio Otomán|otomana]].
L''''antiga Roma''' estió un [[estato]] y [[civilización]] que surchió de l'antiga [[ciudat-estato]] de [[Roma]] a partir d'o sieglo IX aC. A lo principio yera una [[monarquía]], esdevinió una republica, y a la fin un imperio que controló a mayor part d'a [[cuenca mediterrania]] y d'[[Europa Occidental]]. O [[Imperio Román]] cayó, y la part occidental s'esminglanó en o sieglo V en una serie de reinos controlatos por una clase dirichent chermanica. A part oriental esdevinió o que os historiadors denominan [[Imperio Bizantín]] que sobrevivió dica desapareixer de pa cutio en l'anyo [[1453]] con a conquiesta [[Imperio Otomán|otomana]].


A civilización romana asimiló a [[civilización helenistica]] y chuntas forman l'Antiguedat clasica europea, modelo base d'a [[civilización occidental]] en [[dreito]], [[arte]], [[literatura]] y terminolochía lingüistica ([[neolochismos]]). As luengas d'Europa suroccidental derivan d'a luenga orichinaria de Roma u latín y son conoixitas por ixo neolatinas u romances.
A civilización romana asimiló a [[civilización helenistica]] y chuntas forman l'Antiguedat clasica europea, modelo base d'a [[civilización occidental]] en [[dreito]], [[arte]], [[literatura]] y terminolochía lingüistica ([[cultismo]]s). As luengas d'Europa suroccidental derivan d'a luenga orichinaria de Roma u latín y son conoixitas por ixo neolatinas u romances.


== Historia ==
== Historia ==

Versión d'o 12:40 10 oct 2010

Plantilla:Estato desapareixito L'antiga Roma estió un estato y civilización que surchió de l'antiga ciudat-estato de Roma a partir d'o sieglo IX aC. A lo principio yera una monarquía, esdevinió una republica, y a la fin un imperio que controló a mayor part d'a cuenca mediterrania y d'Europa Occidental. O Imperio Román cayó, y la part occidental s'esminglanó en o sieglo V en una serie de reinos controlatos por una clase dirichent chermanica. A part oriental esdevinió o que os historiadors denominan Imperio Bizantín que sobrevivió dica desapareixer de pa cutio en l'anyo 1453 con a conquiesta otomana.

A civilización romana asimiló a civilización helenistica y chuntas forman l'Antiguedat clasica europea, modelo base d'a civilización occidental en dreito, arte, literatura y terminolochía lingüistica (cultismos). As luengas d'Europa suroccidental derivan d'a luenga orichinaria de Roma u latín y son conoixitas por ixo neolatinas u romances.

Historia

Monarquía

Una dinastía d'orichen etrusco, os Tarquins s'imposoron como clase dirichent d'a población latina y sabina.

Republica

Ta más detalles, veyer l'articlo Republica Romanaveyer os articlos [[{{{2}}}]] y [[{{{3}}}]]veyer os articlos [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] y [[{{{6}}}]]veyer os articlos [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] y [[{{{10}}}]].

A Republica Romana encomenzó quan forachitoron a lo zaguer monarca en l'anyo 510 aC y remató en un periodo de guerras civils que permitioron a instauración d'o Imperio Román en unos escayeximientos entre os anyos 44 aC y 27 aC.

Una caracteristica d'o cambeyo estió que l'administración d'a ciudat, y os suyos distritos rurals quedó regulata en o dreito d'apelar a lo pueblo ius provocationis contra cualsiquier decisión d'un machistrato concernient a la vida u a lo estatuto churidico (asput). L'administrachión executiva quedó dotata d'imperium u poder omnimodo que teneba un orichen relichioso que dimanaba de lo mesmo Chupiter.

Imperio

Ta más detalles, veyer l'articlo Imperio Románveyer os articlos [[{{{2}}}]] y [[{{{3}}}]]veyer os articlos [[{{{4}}}]], [[{{{5}}}]] y [[{{{6}}}]]veyer os articlos [[{{{7}}}]], [[{{{8}}}]], [[{{{9}}}]] y [[{{{10}}}]].

O Imperio Román ye sucesor d'a Republica Romana y la zaguera etapa de Roma, que abraca dende o mandato d'Augusto (chinero d'o 27 antes de Cristo) dica a caita final de Romulo Augustulo (476 dimpués de Cristo) en Occident, y dica la caita de Costantinoble (1453 dimpués de Cristo) en Orient.