Diferencia entre revisiones de «Eslovenos»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (-slob +slov)
Linia 20: Linia 20:


== Istoria ==
== Istoria ==
Os [[eslavos]] s'establixen en l'actual Eslovenia en o [[sieglo VII]] e cuan os [[abaros]] dominaban [[Panonia]] se posan baxo protezión d’os [[bayoarios]]. [[Carlemaño]] adhibió o territorio d'os [[bayobarios]] e tamién d'os eslovens a lo Imperio, a l'egual que se desbinió cuan se formó o [[Sacre Imperio]] enta o sieglo X. A introduzión d'o feudalismo carolinchio desconchuntó e desfazió a organizazión tribal d'os [[bayobarios]] e os eslovens.
Os [[eslavos]] s'estableixen en l'actual [[Eslovenia]] en o [[sieglo VII]] y cuan os [[avaros]] dominaban [[Panonia]] se posan baxo protezión d'os [[bayoarios]]. [[Carlemaño]] adhibió o territorio d'os [[bayoarios]] y tamién d'os eslovens a lo Imperio, a l'egual que se desbinió cuan se formó o [[Sacre Imperio]] enta o sieglo X. A introduzión d'o feudalismo [[Imperio Carolinchio|carolinchio]] desconchuntó y desfazió a organizazión tribal d'os [[bayovarios]] y os eslovens.


A cristianizazión se fa dende o patriarcato d'[[Aquilea]] e dende l'arzebispato de [[Salzburgo]].
A cristianizazión se fa dende o patriarcato d'[[Aquilea]] y dende l'arzebispato de [[Salzburgo]].


A fins d'o sieglo XIII os [[Habsburgo]] prenen o control d'o territorio d'os eslovens: [[Carniola]], [[Estiria]], [[Carintia]] e zonas de [[Gorizia]] e [[Trieste]]. Encara que i abió protestantismo, a contrarreforma remató con él. En 1805 por o tractato de [[Presburgo]], [[Napolión]] obliga a Austria a zeder-li [[Istria]] e [[Dalmazia]], e en 1809 por o tractato de Viena obliga a Austria a zeder-li l'Alta Carintia, [[Carniola]], [[Trieste]] e parte de [[Croazia]] a lo sud d'o Save. Con estos territorios e [[Ragusa]] forma as [[Provincias Ilirias]], con capital en [[Liubiana]]. En as provincias ilirias crexe a ideyolochía d'o [[ilirismo]].
A fins d'o sieglo XIII os [[Habsburgo]] prenen o control d'o territorio d'os eslovens: [[Carniola]], [[Estiria]], [[Carintia]] y zonas de [[Gorizia]] y [[Trieste]]. Encara que i abió protestantismo, a contrarreforma remató con él. En 1805 por o tractato de [[Presburgo]], [[Napolión]] obliga a Austria a zeder-li [[Istria]] e [[Dalmacia]], e en 1809 por o tractato de Viena obliga a Austria a zeder-li l'Alta Carintia, [[Carniola]], [[Trieste]] e parte de [[Croacia]] a lo sud d'o Save. Con estos territorios y [[Republica de Ragusa|Ragusa]] forma as [[Provincias Ilirianas]], con capital en [[Liubiana]]. En as provincias ilirianas crexe a ideyolochía d'o [[ilirismo]].


En a [[primera Guerra Mundial]] os eslovens yeran fidels a lo [[Imperio Austrongaro]] pero en mayo de [[1917]] l’abate Korosec ye a fabor d’a creyazión d’un estato eslavo en o Imperio. En rematar a primera guerra mundial Korosec preside un Comité nazional en [[Zagreb]] con os [[crobates]] e os serbios d’Hongría e dos meses més tarde o rei de Serbia azeuta a creyazión d’o reino de serbios, crobates e eslovens.
En a [[primera Guerra Mundial]] os eslovens yeran fidels a lo [[Imperio Austrongaro]] pero en mayo de [[1917]] l'abate Korosec ye a fabor d'a creyazión d'un estato eslavo en o Imperio. En rematar a primera guerra mundial Korosec preside un Comité nazional en [[Zagreb]] con os [[crobates]] y os [[serbios]] d'Hongría y dos meses més tarde o rei de Serbia azepta a creyazión d’o [[Reino de Serbios, Crobates y Eslovens]].


[[Hongría]] zede a lo nuebo reino a o destrito de [[Mur (Eslovenia)|Mur]], abitato por eslovens, en o [[tractato de Trianon]].
[[Hongría]] zede a lo nuebo reino a o destrito de [[Mur (Eslovenia)|Mur]], abitato por eslovens, en o [[tractato de Trianon]].
Linia 32: Linia 32:
En a rechión de [[Klagenfurt]] ([[Alta Carintia]]) o 10 d'agosto de 1920 a mayoría bota por unir-se a Austria.
En a rechión de [[Klagenfurt]] ([[Alta Carintia]]) o 10 d'agosto de 1920 a mayoría bota por unir-se a Austria.


En o [[tractato de Ramallo]] Italia obtién [[Istria]] e un territorio abitato por 400.000 eslovens.
En o [[tractato de Ramallo]] Italia obtién [[Istria]] y un territorio abitato por 400.000 eslovens.


En a [[Yugoslavia]] d'entreguerras Eslovenia no yera una entidat autonoma pero o eslovén yera a luenga ofizial d'a banobina d'o Drave. En [[Istria]] Mussolini prebó italianizar a los eslovens.
En a [[Yugoslavia]] d'entreguerras Eslovenia no yera una entidat autonoma pero o eslovén yera a luenga ofizial d'a [[banobina d'o Drave]]. En [[Istria]] Mussolini prebó italianizar a los eslovens.


Por un tractato o 8 de chulio de 1941 eslovenia quedó dibidita entre Alemanya e Italia, e o destrito de Mur pasó ta Hongría. Cuan en setiembre de 1943 capituló Italia o sud d’Eslovenia fue almenistrato por Alemanya.
Por un tractato o 8 de chulio de 1941 eslovenia quedó dibidita entre Alemanya e Italia, e o destrito de Mur pasó ta Hongría. Cuan en setiembre de 1943 capituló Italia o sud d'Eslovenia fue administrato por Alemanya.


En 1946 Eslovenia esdebinió una republica popular en a [[Federazión Yugoslava]], recupera o destrito de Mur e se creya atra muga con Italia (tractato de París de 1947) que adchudica a Eslovenia a bal alta d’o Isonzo e dibide a ziudat de Gorizia. Trieste e a suya redolata son declaratos territorio libre e no se resuelbe a suya situazión dica 1954. Una minoría eslovenia d’unas 50.000 presonas queda en Italia.
En 1946 Eslovenia esdebinió una republica popular en a [[Federazión Yugoslava]], recupera o destrito de Mur e se creya atra muga con Italia (tractato de París de 1947) que adchudica a Eslovenia a bal alta d'o Isonzo e dibide a ziudat de Gorizia. [[Trieste]] y a suya redolata son declaratos territorio libre y no se resuelbe a suya situazión dica 1954. Una minoría eslovenia d'unas 50.000 presonas queda en Italia.


En a Federazión Yugoslavia, Eslovenia yera a zona més rica, con mayor ran de bida e que contribuiba més a l’aduya federal a rechions menos desembolicatas. En a decada de 1980 i eba tensión entre Liubliana e Belgrado e en chinero de 1989 se creya en partito politico no comunista (o primero en os países comunistas), e dimpués atros. En abril de 1990 i abió eslezions e ganó una coalizión de zentro-dreita, pero fue esleito president o comunista Milan Kuncan. En abiento de 1990 o 95 % d’os eslovens botoron a fabor d’a independenzia.
En a Federazión Yugoslavia, Eslovenia yera a zona més rica, con mayor ran de bida y que contribuiba més a l'aduya federal a rechions menos desembolicatas. En a decada de 1980 i eba tensión entre Liubliana e Belgrado y en chinero de 1989 se creya en partito politico no comunista (o primero en os países comunistas), y dimpués atros. En abril de 1990 i abió eslezions e ganó una coalizión de zentro-dreita, pero fue esleito president o comunista Milan Kuncan. En abiento de 1990 o 95 % d'os eslovens botoron a fabor d'a independenzia.


=== Eslovenia independient ===
=== Eslovenia independient ===
O [[25 de chunio]] de [[1991]] fue proclamata a independenzia, o exerzito yugoslavo interbinió pero no podió fer cosa e se retiró en berano. [[Alemanya]] reconoxió Eslovenia o [[23 d'abiento]] de [[1991]] e os atros miembros d’a CEE o 15 [[de chinero]] de [[1992]]. Eslovenia esdebinió miembro d'a [[ONU]] en abril. Actualment Eslovenia tien un rechimen democratico como cualsiquier país d'Europa Ozidental e Zentral.
O [[25 de chunio]] de [[1991]] fue proclamata a independenzia, o exerzito yugoslavo interbinió pero no podió fer res y se retiró en berano. [[Alemanya]] reconoxió Eslovenia o [[23 d'abiento]] de [[1991]] y os atros miembros d'a CEE o 15 [[de chinero]] de [[1992]]. Eslovenia esdebinió miembro d'a [[ONU]] en abril. Actualment Eslovenia tien un rechimen democratico como cualsiquier país d'Europa Ozidental y Zentral.


== Bibliografía ==
== Bibliografía ==

Versión d'o 09:54 9 oct 2010

Plantilla:Grafía 87 Plantilla:Pueblo

Os eslovens son os abitants mayoritarios d'Eslovenia e forman una minoría important en Carintia (Austria) e en zonas mugants d'Italia. Charran una luenga eslava meridional, o eslovén e son catolicos.

Istoria

Os eslavos s'estableixen en l'actual Eslovenia en o sieglo VII y cuan os avaros dominaban Panonia se posan baxo protezión d'os bayoarios. Carlemaño adhibió o territorio d'os bayoarios y tamién d'os eslovens a lo Imperio, a l'egual que se desbinió cuan se formó o Sacre Imperio enta o sieglo X. A introduzión d'o feudalismo carolinchio desconchuntó y desfazió a organizazión tribal d'os bayovarios y os eslovens.

A cristianizazión se fa dende o patriarcato d'Aquilea y dende l'arzebispato de Salzburgo.

A fins d'o sieglo XIII os Habsburgo prenen o control d'o territorio d'os eslovens: Carniola, Estiria, Carintia y zonas de Gorizia y Trieste. Encara que i abió protestantismo, a contrarreforma remató con él. En 1805 por o tractato de Presburgo, Napolión obliga a Austria a zeder-li Istria e Dalmacia, e en 1809 por o tractato de Viena obliga a Austria a zeder-li l'Alta Carintia, Carniola, Trieste e parte de Croacia a lo sud d'o Save. Con estos territorios y Ragusa forma as Provincias Ilirianas, con capital en Liubiana. En as provincias ilirianas crexe a ideyolochía d'o ilirismo.

En a primera Guerra Mundial os eslovens yeran fidels a lo Imperio Austrongaro pero en mayo de 1917 l'abate Korosec ye a fabor d'a creyazión d'un estato eslavo en o Imperio. En rematar a primera guerra mundial Korosec preside un Comité nazional en Zagreb con os crobates y os serbios d'Hongría y dos meses més tarde o rei de Serbia azepta a creyazión d’o Reino de Serbios, Crobates y Eslovens.

Hongría zede a lo nuebo reino a o destrito de Mur, abitato por eslovens, en o tractato de Trianon.

En a rechión de Klagenfurt (Alta Carintia) o 10 d'agosto de 1920 a mayoría bota por unir-se a Austria.

En o tractato de Ramallo Italia obtién Istria y un territorio abitato por 400.000 eslovens.

En a Yugoslavia d'entreguerras Eslovenia no yera una entidat autonoma pero o eslovén yera a luenga ofizial d'a banobina d'o Drave. En Istria Mussolini prebó italianizar a los eslovens.

Por un tractato o 8 de chulio de 1941 eslovenia quedó dibidita entre Alemanya e Italia, e o destrito de Mur pasó ta Hongría. Cuan en setiembre de 1943 capituló Italia o sud d'Eslovenia fue administrato por Alemanya.

En 1946 Eslovenia esdebinió una republica popular en a Federazión Yugoslava, recupera o destrito de Mur e se creya atra muga con Italia (tractato de París de 1947) que adchudica a Eslovenia a bal alta d'o Isonzo e dibide a ziudat de Gorizia. Trieste y a suya redolata son declaratos territorio libre y no se resuelbe a suya situazión dica 1954. Una minoría eslovenia d'unas 50.000 presonas queda en Italia.

En a Federazión Yugoslavia, Eslovenia yera a zona més rica, con mayor ran de bida y que contribuiba més a l'aduya federal a rechions menos desembolicatas. En a decada de 1980 i eba tensión entre Liubliana e Belgrado y en chinero de 1989 se creya en partito politico no comunista (o primero en os países comunistas), y dimpués atros. En abril de 1990 i abió eslezions e ganó una coalizión de zentro-dreita, pero fue esleito president o comunista Milan Kuncan. En abiento de 1990 o 95 % d'os eslovens botoron a fabor d'a independenzia.

Eslovenia independient

O 25 de chunio de 1991 fue proclamata a independenzia, o exerzito yugoslavo interbinió pero no podió fer res y se retiró en berano. Alemanya reconoxió Eslovenia o 23 d'abiento de 1991 y os atros miembros d'a CEE o 15 de chinero de 1992. Eslovenia esdebinió miembro d'a ONU en abril. Actualment Eslovenia tien un rechimen democratico como cualsiquier país d'Europa Ozidental y Zentral.

Bibliografía