Diferencia entre revisiones de «Eslovenos»
m Robot: Reemplazo automático de texto (-tratato +tractato) |
m Robot: Reemplazo automático de texto (-slab +slav) |
||
Linia 14: | Linia 14: | ||
|idiomas = [[Idioma eslobén|Eslobeno]] |
|idiomas = [[Idioma eslobén|Eslobeno]] |
||
|relichión = |
|relichión = |
||
|relazionatos = [[Pueblos |
|relazionatos = [[Pueblos eslavos]] |
||
}} |
}} |
||
Os '''eslobens''' son os abitants mayoritarios d'[[Eslobenia]] e forman una minoría important en [[Carintia]] (Austria) e en zonas mugants d'[[Italia]]. Charran una luenga |
Os '''eslobens''' son os abitants mayoritarios d'[[Eslobenia]] e forman una minoría important en [[Carintia]] (Austria) e en zonas mugants d'[[Italia]]. Charran una luenga eslava meridional, o [[idioma eslobén|eslobén]] e son [[Ilesia Catolica|catolicos]]. |
||
== Istoria == |
== Istoria == |
||
Os [[ |
Os [[eslavos]] s'establixen en l'actual Eslobenia en o [[sieglo VII]] e cuan os [[abaros]] dominaban [[Panonia]] se posan baxo protezión d’os [[bayoarios]]. [[Carlemaño]] adhibió o territorio d'os [[bayobarios]] e tamién d'os eslobens a lo Imperio, a l'egual que se desbinió cuan se formó o [[Sacre Imperio]] enta o sieglo X. A introduzión d'o feudalismo carolinchio desconchuntó e desfazió a organizazión tribal d'os [[bayobarios]] e os eslobens. |
||
A cristianizazión se fa dende o patriarcato d'[[Aquilea]] e dende l'arzebispato de [[Salzburgo]]. |
A cristianizazión se fa dende o patriarcato d'[[Aquilea]] e dende l'arzebispato de [[Salzburgo]]. |
||
Linia 26: | Linia 26: | ||
A fins d'o sieglo XIII os [[Habsburgo]] prenen o control d'o territorio d'os eslobens: [[Carniola]], [[Estiria]], [[Carintia]] e zonas de [[Gorizia]] e [[Trieste]]. Encara que i abió protestantismo, a contrarreforma remató con él. En 1805 por o tractato de [[Presburgo]], [[Napolión]] obliga a Austria a zeder-li [[Istria]] e [[Dalmazia]], e en 1809 por o tractato de Viena obliga a Austria a zeder-li l'Alta Carintia, [[Carniola]], [[Trieste]] e parte de [[Croazia]] a lo sud d'o Save. Con estos territorios e [[Ragusa]] forma as [[Provincias Ilirias]], con capital en [[Liubiana]]. En as provincias ilirias crexe a ideyolochía d'o [[ilirismo]]. |
A fins d'o sieglo XIII os [[Habsburgo]] prenen o control d'o territorio d'os eslobens: [[Carniola]], [[Estiria]], [[Carintia]] e zonas de [[Gorizia]] e [[Trieste]]. Encara que i abió protestantismo, a contrarreforma remató con él. En 1805 por o tractato de [[Presburgo]], [[Napolión]] obliga a Austria a zeder-li [[Istria]] e [[Dalmazia]], e en 1809 por o tractato de Viena obliga a Austria a zeder-li l'Alta Carintia, [[Carniola]], [[Trieste]] e parte de [[Croazia]] a lo sud d'o Save. Con estos territorios e [[Ragusa]] forma as [[Provincias Ilirias]], con capital en [[Liubiana]]. En as provincias ilirias crexe a ideyolochía d'o [[ilirismo]]. |
||
En a [[primera Guerra Mundial]] os eslobens yeran fidels a lo [[Imperio Austrongaro]] pero en mayo de [[1917]] l’abate Korosec ye a fabor d’a creyazión d’un estato |
En a [[primera Guerra Mundial]] os eslobens yeran fidels a lo [[Imperio Austrongaro]] pero en mayo de [[1917]] l’abate Korosec ye a fabor d’a creyazión d’un estato eslavo en o Imperio. En rematar a primera guerra mundial Korosec preside un Comité nazional en [[Zagreb]] con os [[crobates]] e os serbios d’Hongría e dos meses més tarde o rei de Serbia azeuta a creyazión d’o reino de serbios, crobates e eslobens. |
||
[[Hongría]] zede a lo nuebo reino a o destrito de [[Mur (Eslobenia)|Mur]], abitato por eslobens, en o [[tractato de Trianon]]. |
[[Hongría]] zede a lo nuebo reino a o destrito de [[Mur (Eslobenia)|Mur]], abitato por eslobens, en o [[tractato de Trianon]]. |
||
Linia 34: | Linia 34: | ||
En o [[tractato de Ramallo]] Italia obtién [[Istria]] e un territorio abitato por 400.000 eslobens. |
En o [[tractato de Ramallo]] Italia obtién [[Istria]] e un territorio abitato por 400.000 eslobens. |
||
En a [[ |
En a [[Yugoslavia]] d'entreguerras Eslobenia no yera una entidat autonoma pero o eslobén yera a luenga ofizial d'a banobina d'o Drave. En [[Istria]] Mussolini prebó italianizar a los eslobens. |
||
Por un tractato o 8 de chulio de 1941 eslobenia quedó dibidita entre Alemanya e Italia, e o destrito de Mur pasó ta Hongría. Cuan en setiembre de 1943 capituló Italia o sud d’Eslobenia fue almenistrato por Alemanya. |
Por un tractato o 8 de chulio de 1941 eslobenia quedó dibidita entre Alemanya e Italia, e o destrito de Mur pasó ta Hongría. Cuan en setiembre de 1943 capituló Italia o sud d’Eslobenia fue almenistrato por Alemanya. |
||
En 1946 Eslobenia esdebinió una republica popular en a [[Federazión |
En 1946 Eslobenia esdebinió una republica popular en a [[Federazión Yugoslava]], recupera o destrito de Mur e se creya atra muga con Italia (tractato de París de 1947) que adchudica a Eslobenia a bal alta d’o Isonzo e dibide a ziudat de Gorizia. Trieste e a suya redolata son declaratos territorio libre e no se resuelbe a suya situazión dica 1954. Una minoría eslobenia d’unas 50.000 presonas queda en Italia. |
||
En a Federazión |
En a Federazión Yugoslavia, Eslobenia yera a zona més rica, con mayor ran de bida e que contribuiba més a l’aduya federal a rechions menos desembolicatas. En a decada de 1980 i eba tensión entre Liubliana e Belgrado e en chinero de 1989 se creya en partito politico no comunista (o primero en os países comunistas), e dimpués atros. En abril de 1990 i abió eslezions e ganó una coalizión de zentro-dreita, pero fue esleito president o comunista Milan Kuncan. En abiento de 1990 o 95 % d’os eslobens botoron a fabor d’a independenzia. |
||
=== Eslobenia independient === |
=== Eslobenia independient === |
||
O [[25 de chunio]] de [[1991]] fue proclamata a independenzia, o exerzito |
O [[25 de chunio]] de [[1991]] fue proclamata a independenzia, o exerzito yugoslavo interbinió pero no podió fer cosa e se retiró en berano. [[Alemanya]] reconoxió Eslobenia o [[23 d'abiento]] de [[1991]] e os atros miembros d’a CEE o 15 [[de chinero]] de [[1992]]. Eslobenia esdebinió miembro d'a [[ONU]] en abril. Actualment Eslobenia tien un rechimen democratico como cualsiquier país d'Europa Ozidental e Zentral. |
||
== Bibliografía == |
== Bibliografía == |
Versión d'o 11:17 8 oct 2010
Plantilla:Grafía 87 Plantilla:Pueblo
Os eslobens son os abitants mayoritarios d'Eslobenia e forman una minoría important en Carintia (Austria) e en zonas mugants d'Italia. Charran una luenga eslava meridional, o eslobén e son catolicos.
Istoria
Os eslavos s'establixen en l'actual Eslobenia en o sieglo VII e cuan os abaros dominaban Panonia se posan baxo protezión d’os bayoarios. Carlemaño adhibió o territorio d'os bayobarios e tamién d'os eslobens a lo Imperio, a l'egual que se desbinió cuan se formó o Sacre Imperio enta o sieglo X. A introduzión d'o feudalismo carolinchio desconchuntó e desfazió a organizazión tribal d'os bayobarios e os eslobens.
A cristianizazión se fa dende o patriarcato d'Aquilea e dende l'arzebispato de Salzburgo.
A fins d'o sieglo XIII os Habsburgo prenen o control d'o territorio d'os eslobens: Carniola, Estiria, Carintia e zonas de Gorizia e Trieste. Encara que i abió protestantismo, a contrarreforma remató con él. En 1805 por o tractato de Presburgo, Napolión obliga a Austria a zeder-li Istria e Dalmazia, e en 1809 por o tractato de Viena obliga a Austria a zeder-li l'Alta Carintia, Carniola, Trieste e parte de Croazia a lo sud d'o Save. Con estos territorios e Ragusa forma as Provincias Ilirias, con capital en Liubiana. En as provincias ilirias crexe a ideyolochía d'o ilirismo.
En a primera Guerra Mundial os eslobens yeran fidels a lo Imperio Austrongaro pero en mayo de 1917 l’abate Korosec ye a fabor d’a creyazión d’un estato eslavo en o Imperio. En rematar a primera guerra mundial Korosec preside un Comité nazional en Zagreb con os crobates e os serbios d’Hongría e dos meses més tarde o rei de Serbia azeuta a creyazión d’o reino de serbios, crobates e eslobens.
Hongría zede a lo nuebo reino a o destrito de Mur, abitato por eslobens, en o tractato de Trianon.
En a rechión de Klagenfurt (Alta Carintia) o 10 d'agosto de 1920 a mayoría bota por unir-se a Austria.
En o tractato de Ramallo Italia obtién Istria e un territorio abitato por 400.000 eslobens.
En a Yugoslavia d'entreguerras Eslobenia no yera una entidat autonoma pero o eslobén yera a luenga ofizial d'a banobina d'o Drave. En Istria Mussolini prebó italianizar a los eslobens.
Por un tractato o 8 de chulio de 1941 eslobenia quedó dibidita entre Alemanya e Italia, e o destrito de Mur pasó ta Hongría. Cuan en setiembre de 1943 capituló Italia o sud d’Eslobenia fue almenistrato por Alemanya.
En 1946 Eslobenia esdebinió una republica popular en a Federazión Yugoslava, recupera o destrito de Mur e se creya atra muga con Italia (tractato de París de 1947) que adchudica a Eslobenia a bal alta d’o Isonzo e dibide a ziudat de Gorizia. Trieste e a suya redolata son declaratos territorio libre e no se resuelbe a suya situazión dica 1954. Una minoría eslobenia d’unas 50.000 presonas queda en Italia.
En a Federazión Yugoslavia, Eslobenia yera a zona més rica, con mayor ran de bida e que contribuiba més a l’aduya federal a rechions menos desembolicatas. En a decada de 1980 i eba tensión entre Liubliana e Belgrado e en chinero de 1989 se creya en partito politico no comunista (o primero en os países comunistas), e dimpués atros. En abril de 1990 i abió eslezions e ganó una coalizión de zentro-dreita, pero fue esleito president o comunista Milan Kuncan. En abiento de 1990 o 95 % d’os eslobens botoron a fabor d’a independenzia.
Eslobenia independient
O 25 de chunio de 1991 fue proclamata a independenzia, o exerzito yugoslavo interbinió pero no podió fer cosa e se retiró en berano. Alemanya reconoxió Eslobenia o 23 d'abiento de 1991 e os atros miembros d’a CEE o 15 de chinero de 1992. Eslobenia esdebinió miembro d'a ONU en abril. Actualment Eslobenia tien un rechimen democratico como cualsiquier país d'Europa Ozidental e Zentral.
Bibliografía
- André Sellier, Jean Sellier ATLAS DE LOS PUEBLOS DE EUROPA CENTRAL. Acento editorial.