Río Cabriuel

O río Cabriuel (prenunciato /ka.bri.'wel/, en castellán Cabriel) ye un río d'a peninsula Iberica, afluyent d'o Xúcar. A suya cuenca mide 4754,2 km² o suyo cabal meyo ye de 20,92 m³/s y a suya longaria ye de 220 km.

Lugars por on pasa

Naixe oficialment en un parache d'o termin de Val Longuiello clamato Ojos del Cabriel, sindembargo se puet puyar por o cauz ta una zona más alta, on se troba o despoblato de Val de Cabriuel, a pocos kilometros d'o naixedero d'o Tacho.

Pasa por os pueblos de Zafrilla, Marquesado, Alcalá de la Vega (y 2 km entabaixo una auguatuerta pasa arredol de l'antigo Castiello de Serriella), Enguídanos, Villatoya, Villargordo del Cabriel y Pajaroncillo, y s'une a lo Xúcar en a localidat de Cofrentes, toponimo que talment endique confluyencia (CONFLUENTEM). Os suyos principals afluyents son o Guadazaón, o Ojos de Moya y L'Albara.

O cauz d'o río s'ha aproveitato pa fer a muga entre a provincia de Cuenca y a provincia de Valencia. Tien un entibo, o entibo de Contreras, on se puet fer piragüismo. A suya orografía ye espectacular, destancando os Cuchiellos y as Foves de lo Cabriuel, on se puet fer rafting y piragüismo d'auguas blancas encara que nomás que en o periodo de sueltas d'o entibo de Contreras, dende chunio dica agosto.

Meyo ambient

En as suyas auguas i ha barbols, truitas arcoiris introduzitas, truitas comuns y loiras.

A mán d'o cauz suyo bi ha un parache natural doble, las Foces de lo Cabriuel, que ye parque natural en a parte valenciana y reserva natural en a parte cuencana.

Nombre

Se clamaba Cabrihuel en castellán antigo y asinas s'escribe en textos meyevals d'Albarrazín d'o sieglo XIV; en catalán se diz riu Cabriol. Deducimos doncas, que o nombre orichinal no feba referencia a las crabas y si que feba referencia a lo cerbido que en latín se clama CAPREOLUS, o cuerzo, y en catalán encara se diz cabirol. O cambeo de sufixo -UEL por -IEL puet estar paralelo con o caso de Rubihuelos-Rubielos en Gúdar-Chabalambre.