Diferencia entre revisiones de «Diftongación debant de Yod»
m Robot: Reemplazo automático de texto (-eboluzión +evolución) |
Sin resumen de edición |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
⚫ | |||
{{Grafía_87}} |
|||
⚫ | |||
Os |
Os romances [[idioma aragonés|nabarro-aragonés]] y [[asturleyonés]] diftongan as vocals curtas latinas ''O'' y ''E'' porque yeran más ubiertas, y tamién diftongan debant de Yod. O [[idioma mozarabe|mozarabe]] central y de bellas rechions como a [[val de l'Ebro]] tamién diftongaba debant de YOD. |
||
O [[Idioma castellán|castellán]] y bel |
O [[Idioma castellán|castellán]] y bel dialecto suritaliano no diftongan debant de Yod encara que diftonguen as vocals curtas latinas ''O'' y ''E'' en totz os atros casos. |
||
O [[idioma francés|francés]] |
O [[idioma francés|francés]] meyeval diftongaba a vocal ''O'' debant de Yod, y saliban triftongos que en francés actual son reducitos a ''ui''. (''Nueit'' > ''nuit''). |
||
Trobamos estas mesmas formas en [[Idioma catalán|catalán]] |
Trobamos estas mesmas formas en [[Idioma catalán|catalán]] meyeval: ''huit'', ''nuit'', ''hui''. Y existe a hipotesi seguntes a cual o [[Idioma catalán|catalán]] meyeval diftongaba debant de yod, manimenos no ye documentato. |
||
== I |
== I derivata de DY, TY == |
||
*HODIE > HOYE > |
*HODIE > HOYE > ''huei'' |
||
*PODIUM > POYO > [[ |
*PODIUM > POYO > ''[[pueyo]]'' |
||
== I deribata de K en o grupo |
== I deribata de K en o grupo latín -KT- == |
||
* OCTU > '' |
* OCTU > ''ueito'' |
||
* NOCTE > ''nueit'' > ''nuei'' |
* NOCTE > ''nueit'' > ''nuei'' |
||
== LL |
== LL derivata d'os grupos -C'L-, -G'L-, -T'L-, -LY- latins == |
||
*OCULU > OLLO > ''[[ |
*OCULU > OLLO > ''[[uello]]'' |
||
*FOLIA > FOLLA > ''[[fuella]]'' |
*FOLIA > FOLLA > ''[[fuella]]'' |
||
*LOLIUM > LOLLO > ''[[luello]]'' |
*LOLIUM > LOLLO > ''[[luello]]'' |
||
*ROTULUM > ROLLO > ''[[ruello ( |
*ROTULUM > ROLLO > ''[[ruello (desambigación)|ruello]]'' |
||
== N |
== N debant de I == |
||
*TENIO > ''tiengo'' |
*TENIO > ''tiengo'' |
||
*VENIO > '' |
*VENIO > ''viengo'' |
||
[[Categoría:Leis foneticas]] |
[[Categoría:Leis foneticas]] |
Versión d'o 09:24 22 chul 2010
Yod ye un sonito palatal dito asinas por a pronunciación d'a letra ebreya "yod" y que influye en a evolución d'as palabras latinas enta as lenguas romances. L'orichen d'este sonito ye variato.
Os romances nabarro-aragonés y asturleyonés diftongan as vocals curtas latinas O y E porque yeran más ubiertas, y tamién diftongan debant de Yod. O mozarabe central y de bellas rechions como a val de l'Ebro tamién diftongaba debant de YOD.
O castellán y bel dialecto suritaliano no diftongan debant de Yod encara que diftonguen as vocals curtas latinas O y E en totz os atros casos.
O francés meyeval diftongaba a vocal O debant de Yod, y saliban triftongos que en francés actual son reducitos a ui. (Nueit > nuit).
Trobamos estas mesmas formas en catalán meyeval: huit, nuit, hui. Y existe a hipotesi seguntes a cual o catalán meyeval diftongaba debant de yod, manimenos no ye documentato.
I derivata de DY, TY
- HODIE > HOYE > huei
- PODIUM > POYO > pueyo
I deribata de K en o grupo latín -KT-
- OCTU > ueito
- NOCTE > nueit > nuei
LL derivata d'os grupos -C'L-, -G'L-, -T'L-, -LY- latins
N debant de I
- TENIO > tiengo
- VENIO > viengo