Diferencia entre revisiones de «Idioma mapudungun»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
Kmoksy (descutir | contrebucions)
AraBot (descutir | contrebucions)
m Robot: Reemplazo automático de texto (- n'o + en o )
Linia 15: Linia 15:
sil= arn}}
sil= arn}}


O '''mapudungun''', '''mapudungu''' u '''mapuche''' ye una luenga aislata fablata por os [[Pueblo mapuche|mapuches]], un pueblo amerindio que bibe n'o Sud d'[[America d'o Sud]] (en a parte zentral de [[Chile]] e zentro-occidental d'[[Archentina]]). Tien arredol de 440.000 fablans con dibersos graus de competenzia lingüistica. Ha influyito lo lesico [[espanyol]] n'a suya área de distribuzión y, debez, ha encorporato parabras n'o lesico espanyol y [[quechua]].
O '''mapudungun''', '''mapudungu''' u '''mapuche''' ye una luenga aislata fablata por os [[Pueblo mapuche|mapuches]], un pueblo amerindio que bibe en o Sud d'[[America d'o Sud]] (en a parte zentral de [[Chile]] e zentro-occidental d'[[Archentina]]). Tien arredol de 440.000 fablans con dibersos graus de competenzia lingüistica. Ha influyito lo lesico [[espanyol]] n'a suya área de distribuzión y, debez, ha encorporato parabras en o lesico espanyol y [[quechua]].


==Denominazions==
==Denominazions==
Linia 21: Linia 21:


==Filiazión lingüistica==
==Filiazión lingüistica==
A filiazión no ye pas clara, anque lingüistas como ''Englert'' u ''Tovar'' la sitúan n'o grupo andino d'as luengas amerindias d'[[America d'o Sud]], emparentatas de lueñes con as luengas quechua e [[aymara]]; belaltras clasificazions encara més espezificas sitúan o mapudungun á una familia araucano-chon que pertenexerba á lo debandito grupo andino. Poderba, pues, no tratar-se d'una luenga aislata.
A filiazión no ye pas clara, anque lingüistas como ''Englert'' u ''Tovar'' la sitúan en o grupo andino d'as luengas amerindias d'[[America d'o Sud]], emparentatas de lueñes con as luengas quechua e [[aymara]]; belaltras clasificazions encara més espezificas sitúan o mapudungun á una familia araucano-chon que pertenexerba á lo debandito grupo andino. Poderba, pues, no tratar-se d'una luenga aislata.


==Aspeutos sozioculturals==
==Aspeutos sozioculturals==

Versión d'o 14:14 14 chun 2010

Plantilla:Grafía 87 Plantilla:Luenga amerindia

O mapudungun, mapudungu u mapuche ye una luenga aislata fablata por os mapuches, un pueblo amerindio que bibe en o Sud d'America d'o Sud (en a parte zentral de Chile e zentro-occidental d'Archentina). Tien arredol de 440.000 fablans con dibersos graus de competenzia lingüistica. Ha influyito lo lesico espanyol n'a suya área de distribuzión y, debez, ha encorporato parabras en o lesico espanyol y quechua.

Denominazions

Os suyos fablans claman á o idioma mapuchedungun, mapudungun u chedungun, mientres que os cronistas colonials lo clamoron araucano y decumentoron a denominazión chilidungu, que se suposa que significa "luenga de Chile". O termino araucano estió acuñato mientres d'a conquiesta de Chile ta clamar á la chen y a suya luenga y s'usó abitualmén enta o sieglo XX; sin embargo, o refús que preboca entre os mapuches ha motibato un paulatino abandono d'o suyo uso n'os lugars que ers abitan y o crexién uso de luenga mapuche u mapudungun.

Filiazión lingüistica

A filiazión no ye pas clara, anque lingüistas como Englert u Tovar la sitúan en o grupo andino d'as luengas amerindias d'America d'o Sud, emparentatas de lueñes con as luengas quechua e aymara; belaltras clasificazions encara més espezificas sitúan o mapudungun á una familia araucano-chon que pertenexerba á lo debandito grupo andino. Poderba, pues, no tratar-se d'una luenga aislata.

Aspeutos sozioculturals

Bariazión diatopica

Una bariedat meridional, o huiliche u veliche, ye considerata per Gordon (2005) un idioma deseparato. O huiliche, charrato á Chile n'a Región de Los Lagos, conta con bels milars de fabladors, a mayoría d'os cuals fabla o espanyol como luenga primera.