Diferencia entre revisiones de «Punica granatum»

De Biquipedia
Contenido eliminado Contenido añadido
VolkovBot (descutir | contrebucions)
m robot Añadido: hu:Gránátalma Eliminado: nah:Granadaxocotl
Xqbot (descutir | contrebucions)
m robot Añadido: nah:Ezxococuahuitl; cambios triviales
Linia 23: Linia 23:
Os paxaros en esta fase son atráitos por a color roya d'as sarcotestas e se'n minchan as simients, que s'ixemenan con os suyos escrementos (dispersión endozoocora).
Os paxaros en esta fase son atráitos por a color roya d'as sarcotestas e se'n minchan as simients, que s'ixemenan con os suyos escrementos (dispersión endozoocora).


== Istoria ==
== Istoria ==
[[Imachen:Granado junto Castillo de Aledua.JPG|thumb|250 px|left|Milgraneras bordes e albandonatas arredol d'o Castiello d'Aledua e [[Llombai]] sin podar ni cullir-ne lo fruito]]
[[Imachen:Granado junto Castillo de Aledua.JPG|thumb|250 px|left|Milgraneras bordes e albandonatas arredol d'o Castiello d'Aledua e [[Llombai]] sin podar ni cullir-ne lo fruito]]
Ye una espezie orichinaria d'una rechión que abraca dende l'Irán dica lo norte d'os Himalayas. Lo introduzioron como cautibo en Armenia e a rechión mediterrania, e dimpués se naturalizó por totas as zonas con clima mediterranio no guaire fridas.
Ye una espezie orichinaria d'una rechión que abraca dende l'Irán dica lo norte d'os Himalayas. Lo introduzioron como cautibo en Armenia e a rechión mediterrania, e dimpués se naturalizó por totas as zonas con clima mediterranio no guaire fridas.
Linia 42: Linia 42:
* En [[China]], tienen como costumbre ofrexer-li una minglana á los rezién casatos pa que tiengan una deszendenzia lumerosa (a color roya d'esta fruita ye una color que atraye a la buena fortuna d'alcuerdo con a tradizión china).
* En [[China]], tienen como costumbre ofrexer-li una minglana á los rezién casatos pa que tiengan una deszendenzia lumerosa (a color roya d'esta fruita ye una color que atraye a la buena fortuna d'alcuerdo con a tradizión china).


==Enrastres esternos==
== Enrastres esternos ==


{{Wiktionary|minglana}}
{{Wiktionary|minglana}}
{{Wikispecies|Punica granatum}}
{{Wikispecies|Punica granatum}}
{{Commonsart|Punica granatum|a minglanera}}
{{Commonsart|Punica granatum|a minglanera}}
*{{es}} [http://www.arbolesornamentales.com/Punicagranatum.htm A minglanera]
* {{es}} [http://www.arbolesornamentales.com/Punicagranatum.htm A minglanera]
*{{es}} [http://articulos.infojardin.com/Frutales/fichas/granadas-granada-granado-granados.htm A minglanera como árbol ornamental]
* {{es}} [http://articulos.infojardin.com/Frutales/fichas/granadas-granada-granado-granados.htm A minglanera como árbol ornamental]


[[Categoría:Punica|granatum]]
[[Categoría:Punica|granatum]]
[[categoría:Fruitas]]
[[Categoría:Fruitas]]
[[Categoría:Cautibos mediterranios]]
[[Categoría:Cautibos mediterranios]]


Linia 88: Linia 88:
[[lt:Paprastasis granatmedis]]
[[lt:Paprastasis granatmedis]]
[[ml:മാതളനാരകം]]
[[ml:മാതളനാരകം]]
[[nah:Ezxococuahuitl]]
[[nl:Granaatappel]]
[[nl:Granaatappel]]
[[nn:Granateple]]
[[nn:Granateple]]

Versión d'o 00:08 6 feb 2010

Minglanera

Punica granatum
Dominio: Eukaryota
Reino: Plantae
División: Magnoliophyta
Clase: Magnoliopsida
Orden: Myrtales
Familia: Lythraceae
Chenero: ''Punica''
Especie: ''P. granatum''
Prunus persica
L., 1753

A minglanera u mengranera ye un arbusto cautibato por o suyo fruito, a minglana u mengrana.

Descrizión

Ye caduzifolio e puet gosar tener de 5 a 8 metros d'altaria. As fuellas son oposatas u sub-oposatas, brillants, oblongas u estreitas, enteras con 3-7 cm de largura e 2 cm d'amplaria. As flors, con 3 cm de diametro, son de color roya brillant e tienen 5 petals. O fruito ye una baya globular con crosta coriazia, o interior ye dibidito en lobulos que tienen lumerosas simients rebestitas con una cubierta dita sarcotesta, con polpa roya e sucosa. S'ubre espontaneyament cuan plega á estar matura.

Os paxaros en esta fase son atráitos por a color roya d'as sarcotestas e se'n minchan as simients, que s'ixemenan con os suyos escrementos (dispersión endozoocora).

Istoria

Milgraneras bordes e albandonatas arredol d'o Castiello d'Aledua e Llombai sin podar ni cullir-ne lo fruito

Ye una espezie orichinaria d'una rechión que abraca dende l'Irán dica lo norte d'os Himalayas. Lo introduzioron como cautibo en Armenia e a rechión mediterrania, e dimpués se naturalizó por totas as zonas con clima mediterranio no guaire fridas.

Ye muito apreziata en as zonas deserticas por estar protechita d'a desecazión por a suya pellete gruesa e coriazia, lo que permeteba que as carabanas la podesen trasportar grans distanzias, sin de perder garra cualidaz. Bi n'ha una antiga decumentazión. Se sape que se cautiba dende fa 5000 añatas lo menos en Asia ozidental e Norte d'Africa, se trobaba en os chardins colgants de Babilonia e en os baxorrelieus echipzianos. Os antigos echizianos preparaban con o suyo suco un bin lebero con gusto de chordón. Tamién ye menzionata en a biblia.

Hipocrates recomendaba o suco d'a minglana en cuentra d'a fiebre e como fortificant contra la malautía.

Os romans asoziaban a minglana á os fenizios e por ixo en deziban Punica. En España no ye un fruito introduzito por os musulmans como gosa dezir-se, car se'n conoxen representazions en l'arte iberico.

Produzión

Os prenzipals países produtors son: Israel, Libano, Echipto, Tunizia, España e Italia.

Simbolochía

Pa muitos pueblos ye una simbolo d'amor, de fertilidat e prosperidat:

  • En a mitolochía griega, a primera minglana la plantó Afrodita, diosa de l'amor e la belleza. Ades, li ofrexió una minglana a Persefone pa seduzir-la.
  • En Chava, ye asoziata a bels ritos que acomapañan o embaraze.
  • En China, tienen como costumbre ofrexer-li una minglana á los rezién casatos pa que tiengan una deszendenzia lumerosa (a color roya d'esta fruita ye una color que atraye a la buena fortuna d'alcuerdo con a tradizión china).

Enrastres esternos

Biquizionario
Biquizionario
O Biquizionario tien una dentrada sobre minglana.
Biquiespecies
Biquiespecies
Se veiga a información de Biquiespecies sobre Punica granatum.