Diferencia entre revisiones de «Filo (biolochía)»
m robot Modificado: fa:شاخه (زیستشناسی) |
mSin resumen de edición |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Reformular|Lascorz}} |
{{Reformular|Lascorz}} |
||
[[Imachen:Taxonomia-y-filogenia.gif|thumb|250px|right]] |
[[Imachen:Taxonomia-y-filogenia.gif|thumb|250px|right|Esquema d'os diferents taxons comuns en [[zoolochía]], echemplificando os graus de parentera d'entre 3 [[espezie]]s.]] |
||
En '''[[zoolochía]]''', o '''filo''' |
En '''[[zoolochía]]''', o '''filo''', tamién dito '''''phylum''''' (en plural «''phyla''») '''tipo morfolochico''' u '''tipo organizador''', ye una [[categoría taxonomica]] fincada d'entre lo [[reino (biolochía)|reino]] e la [[clase (biolochía)|clase]]. S'emplega esclusibament en a dibisión d'os [[reino (biolochía)|reinos]] ''[[Animalia]]'' e ''[[Protista]]''. En [[botanica]] (reinos ''[[Plantae]]'' y ''[[Fungi]]'') s'emplega lo termín [[dibisión (biolochía)|dibisión]] per cuentas de filo. Os dos termins son equibalents, anque l'uso de lo un e l'altro se ye fixato per tradizión en cada zenzia. |
||
O filo ye |
O filo ye la subdibisión prenzipal d'o reino [[animal]] e gosa referir-se á un grupo d'animals que tienen alazetalment un mesmo [[plan cheneral d'organizazión corporal]]. Asinas, os [[caragol]]s, [[limaco]]s u [[calamar]]s pueden ser cuaternados á dintro d'o mesmo filo (''[[Mollusca]]'') perque toz ellos tienen o mesmo plan basico d'organizazión. |
||
Anque esisten cuasi 40 filos, a més gran d'as mayorías d'entre |
Anque esisten cuasi 40 filos, a més gran d'as mayorías d'entre os animals no s'escayen si que en un d'os 9 prenzipals: ''[[Arthropoda]]'', ''[[Mollusca]]'', ''[[Porifera]]'', ''[[Cnidaria]]'', ''[[Plathelmyntes]]'', ''[[Nematoda]]'', ''[[Annelida]]'', ''[[Echinoderma]]'' e ''[[Chordata]]''. De feito, més d'o 80% d'as espezies animals son enclusas só que en o filo ''[[Arthropoda]]''. Dibersos filos continen de raso d'entre una e bels (poquez) zentenars d'espezies, e son prauticament esconexitos ta lo gran publico. |
||
== |
== Nibels d'organizazión == |
||
Igual que pasa con altras [[categoría taxonomica|categorías taxonomicas]] d' |
Igual que pasa con altras [[categoría taxonomica|categorías taxonomicas]] d'os [[ser bibo|sers bibos]], perque que bi ha una nezesidat de clasifica-los con a masima fidelidat en a suya [[filochenia]], mutos filos s'agrupan en ''superfilos'' e dimpués os [[taxón|taxons]] inferiors se pueden beyer agrupados en ''subfilos''. |
||
Nibels de claseficazión, de més cheneral enta més concreto. |
|||
{| border="1" cellpadding="5" cellspacing="0" align="center" |
{| border="1" cellpadding="5" cellspacing="0" align="center" |
||
|- |
|- |
||
! style="background:WhiteSmoke"| |
! style="background:WhiteSmoke"| Nibels de claseficazión |
||
! style="background:WhiteSmoke"| [[Imachen:Grammostola rosea adult männlich.jpg|40px]] Exemplo |
! style="background:WhiteSmoke"| [[Imachen:Grammostola rosea adult männlich.jpg|40px]] Exemplo |
||
|- |
|- |
||
| bgcolor="pink" | [[Reino (biolochía)|Reino]] |
| bgcolor="pink" | [[Reino (biolochía)|Reino]] |
||
|[[Animalia]] |
|''[[Animalia]]'' |
||
|- |
|- |
||
|''Infrarreino'' |
|''Infrarreino'' |
||
Linia 28: | Linia 28: | ||
|[[Arthropoda]] |
|[[Arthropoda]] |
||
|- |
|- |
||
| '' |
| ''Subfilo''<br />''Infrafilo'' |
||
|[[Chelicerata]] |
|''[[Chelicerata]]'' |
||
|- |
|- |
||
|''Superclase'' |
|''Superclase'' |
||
Linia 35: | Linia 35: | ||
|- |
|- |
||
| bgcolor="pink" | [[Clase (biolochía)|Clase]] |
| bgcolor="pink" | [[Clase (biolochía)|Clase]] |
||
|[[Arachnida]] |
|''[[Arachnida]]'' |
||
|} |
|} |
||
==Se beiga tamién== |
|||
*[[Claseficazión zentifica]] |
|||
*[[Sistema de nomenclatura binominal]] |
|||
*[[Dibisión (biolochía)]] |
|||
*[[Reino (biolochía)]] |
|||
*[[Clase (biolochía)]] |
|||
*[[Orden (biolochía)]] |
|||
[[Categoría:Biolochía sistematica]] |
[[Categoría:Biolochía sistematica]] |
Versión d'o 00:24 13 avi 2009
Este articlo ye escrito con un estilo, grafía, u solucions idiomaticas (no dialectals) que no se fan guaire con o contenito cheneral de Biquipedia, y per ixo un usuario capable el ye adotato esprés ta adobar-le ixas formas y reformular-lo, y la fayena de revisión se troba encara en proceso. Ye posible que, per ixo, bi haiga lagunas de contenito u deficiencias de formato. Per favor, d'antes que no te metas á fer-ie correccions mayors u reescrituras, contacta con ell en a suya pachina d'usuario u la pachina de descusión de l'articlo ta poder-ne coordinar a redacción. Per ixe motivo, tampoco no ye guaire recomendable que, en estando l'articlo en fase de reforma, en prengas garra espresión u solución lexica ta enriquir o tuyo vocabulario personal, u que las reproduzcas en altras pachinas de Biquipedia. |
En zoolochía, o filo, tamién dito phylum (en plural «phyla») tipo morfolochico u tipo organizador, ye una categoría taxonomica fincada d'entre lo reino e la clase. S'emplega esclusibament en a dibisión d'os reinos Animalia e Protista. En botanica (reinos Plantae y Fungi) s'emplega lo termín dibisión per cuentas de filo. Os dos termins son equibalents, anque l'uso de lo un e l'altro se ye fixato per tradizión en cada zenzia.
O filo ye la subdibisión prenzipal d'o reino animal e gosa referir-se á un grupo d'animals que tienen alazetalment un mesmo plan cheneral d'organizazión corporal. Asinas, os caragols, limacos u calamars pueden ser cuaternados á dintro d'o mesmo filo (Mollusca) perque toz ellos tienen o mesmo plan basico d'organizazión.
Anque esisten cuasi 40 filos, a més gran d'as mayorías d'entre os animals no s'escayen si que en un d'os 9 prenzipals: Arthropoda, Mollusca, Porifera, Cnidaria, Plathelmyntes, Nematoda, Annelida, Echinoderma e Chordata. De feito, més d'o 80% d'as espezies animals son enclusas só que en o filo Arthropoda. Dibersos filos continen de raso d'entre una e bels (poquez) zentenars d'espezies, e son prauticament esconexitos ta lo gran publico.
Nibels d'organizazión
Igual que pasa con altras categorías taxonomicas d'os sers bibos, perque que bi ha una nezesidat de clasifica-los con a masima fidelidat en a suya filochenia, mutos filos s'agrupan en superfilos e dimpués os taxons inferiors se pueden beyer agrupados en subfilos.
Nibels de claseficazión, de més cheneral enta més concreto.
Nibels de claseficazión | Exemplo |
---|---|
Reino | Animalia |
Infrarreino | |
Superfilo | |
Filo | Arthropoda |
Subfilo Infrafilo |
Chelicerata |
Superclase | |
Clase | Arachnida |